با وجود آنکه مرغ یکی از ارزانترین پروتئین های در دسترس خانوار به شمار می‌رود، اما در ماه‌های اخیر حجم تقاضا در برابر عرضه تعریف چندانی نداشته است که هر یک از مسئولان و دست اندرکاران دلایل خاص خود را برای این موضوع مطرح کردند.
با گسترش ویروس کرونا از اوایل اسفند و تعطیلی صنوف و رستوران ها، تقاضا برای خرید مرغ به میزان قابل توجهی کاهش یافت که همین امر بر افت روز افزون قیمت مرغ و زیان مرغداران دامن زد و کار را به جایی رساند که میزان جوجه ریزی در واحد‌های مرغداری کاهش یافت.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که با وجود افزایش قیمت نهاده‌های تولید، زیان مرغداران از مرز ۲ هزار و ۴۵۰ میلیارد تومان فراتر رفته است که اگر پشتیبانی امور دام اقدام به جمع آوری مرغ مازاد از سطح بازار نمی‌کرد، بی تردید مرغداران قادر به ادامه تولید نبودند.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین دلایل زیان مرغداران طی ماه‌های اخیر و راهکار‌های اساسی برای جبران آن با خبر شویم:
زیان مرغداران از ۲ هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان گذشت
برومند چهار آیین کارشناس صنعت طیور با اشاره به اینکه قیمت فعلی مرغ به نرخ مصوب نزدیک شده است، اظهار کرد: قیمت‌های فعلی هیچگاه مورد رضایت تولیدکنندگان نبوده است چرا که با احتساب ۱۲ درصد سود، نرخ منطقی هر کیلو مرغ زنده ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان است.
وی افزود: با وجود نوسان قیمت ریز مغذی و واکسن، قیمت منطقی مرغ زنده از ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان بالاتر است، به همین خاطر مرغداران همچنان در حاشیه زیان هستند.
چهار آیین ادامه داد: بنابر آمار تاکنون مرغداران از ناحیه فروش مرغ ۲ هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان متضرر شدند.
این کارشناس صنعت طیور از استمرار ثبات قیمت مرغ طی روز‌های اخیر خبر داد و گفت: با توجه به شرایط فعلی عرضه و تقاضا پیش بینی می‌شود که تا پایان خرداد قیمت نوسان چندانی نداشته باشد.
وی نوسان ۱۰۰ تا ۲۰۰ تومانی قیمت فروش هر کیلو مرغ را طبیعی دانست و گفت: در برخی مواقع جوجه ریزی کاهش یا قدری افزایش می‌یابد که اثرات مقطعی آن ۴۲ تا ۴۵ روز بعد در بازار مرغ ظاهر و سبب افت و خیز قیمت در دامنه محدود می‌شود.
چهارآیین درباره آخرین وضعیت خرید تضمینی مرغ بیان کرد: بنابر دستور وزیر جهاد کشاورزی و صدور دستورالعمل‌های جدید مقرر شده مازاد مرغ تولیدی با مباشرت تشکل‌ها از سطح بازار جمع آوری شود که امیدواریم مقدمات اجرای این کار به طور گسترده فراهم شود.
عضو سابق هیئت مدیره کانون سراسری مرغداران گوشتی افزود: روزانه ۲ هزار تن مرغ مازاد با همکاری تشکل‌ها باید از سطح بازار جمع آوری شود تا با کوتاه شدن دست واسطه‌ها از حاشیه زیان مرغداران کاسته شود.
بازار نهاده‌های دامی همچنان ملتهب است
این مقام مسئول با اشاره به اینکه بازار نهاده‌های دامی همچنان ملتهب است، بیان کرد: در حال حاضر ذرت و کنجاله سویا با نرخ مصوب به میزان کافی در اختیار مرغداران نیست.
وی افزود: هر کیلو ذرت در بازار آزاد به قیمت ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۲ هزار و ۶۰۰ تومان و کنجاله سویا ۵ هزار تومان و قدری بالاتر بدست تولیدکننده می‌رسد.
چهارآیین با انتقاد از استمرار روند نوسان قیمت واکسن، ریزمغذی و دارو از ابتدای سال در بازار بیان کرد: با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از واردات ریز مغذی و واکسن، میدان برای دلالان و واسطه‌ها باز شده است، در حالیکه انتظار می‌رود سازمان حمایت از مصرف کننده و تولیدکننده وظیفه کنترل قیمت و بازار و همچنین برخورد با عملکرد واسطه‌ها و دلالان را داشته باشد تا التهاب در تامین مواد اولیه فروکش کند و آرامش به بازار بازگردد.
به گفته وی، پشتیبانی امور دام از حدود ۱۰ تا ۱۲ روز گذشته قول‌هایی مبنی بر بازگرداندن آرامش به بازار داده است که با این وجود طی روز‌های آتی باید شاهد فروکش شدن التهاب قیمت نهاده در بازار باشیم.
این کارشناس صنعت طیور با بیان اینکه پشتیبانی امور دام موظف به تامین ۲۰ درصد نهاده‌های مورد نیاز است، گفت: در شرایط فعلی تولیدکنندگان انتظار دارند درصد بیشتری از نهاده‌های مورد نیاز با نرخ مصوب تامین شود چرا که این امر در کنترل قیمت نقش بیشتری ایفا می‌کند.
وی قیمت واقعی هر کیلو مرغ زنده را ۱۱ هزار تومان و مرغ گرم ۱۵ هزار و ۵۰۰ تا ۱۶ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با وجود نوسان قیمت در تمامی اقلام‌اساسی نباید انتظار داشت که قیمت مرغ نوسانی نداشته باشد، در حالیکه فروش با نرخ واقعی سبب استمرار تولید و حفظ منافع تولیدکننده و مصرف کننده می‌شود.
ضرورت اصلاح فرهنگ مصرف مرغ
این کارشناس صنعت طیور با تاکید بر تولید مرغ سایز بیان کرد: در شرایط فعلی فرهنگ مصرف مرغ درشت، فرهنگ ساخته و پرداخته واسطه گران و سوداگران است، در حالیکه به نادرست گفته می‌شود که مردم خواهان مصرف مرغ درشت هستند.
به گفته وی، سوداگران و واسطه‌ها از قبل تولید مرغ درشت یک هزار میلیارد تومان پول بادآورده نصیبشان می‌شود، از این رو انتظار می‌رود که هر چه سریع‌تر فرهنگ مصرف گوشت مرغ اصلاح شود و تولید مرغ بین یک هزار و ۲۰۰ تا یک هزار و ۲۵۰ گرم صورت گیرد.
این مقام مسئول ادامه داد: از ۱۲۰ میلیون تن مرغی که در دنیا تولید می‌شود، وزن مرغ زنده آن از ۲ کیلو و لاشه ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ گرم بیشتر نیست، به همین خاطر انتظار می‌رود که به این سمت و سو حرکت کنیم.
وی با بیان اینکه با اصلاح فرهنگ مصرف ماهیانه ۱۴۰ تا ۱۵۰ میلیون جوجه ریزی در واحد‌های مرغداری نیاز است، گفت: این در حالی است که با فرهنگ ساخته و پرداخته دلالان ۱۰۰ تا ۱۰۵ میلیون قطعه جوجه ریزی صورت می‌گیرد.
عضو سابق هیئت مدیره کانون سراسری مرغداران گوشتی تصریح کرد: برای ایجاد ثبات قیمت در بازار و حفظ منافع تولیدکننده و مصرف کننده انتظار می‌رود که به سمت و سوی تولید مرغ سایز حرکت کنیم.
استمرار زیان مرغداران در بازار
عظیم‌حجت عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی از ثبات قیمت مرغ در بازار خبر داد و گفت: با توجه به بهبود فضای کار برای برخی مشاغل پیش بینی می‌شود که روند با ثبات قیمت مرغ در بازار ادامه یابد.
حجت با اشاره به اینکه کمبودی در تولید مرغ وجود ندارد، بیان کرد: با توجه به وضعیت مناسب جوجه ریزی و تولید، قیمت مرغ ثابت خواهد بود و تنها ممکن است در پایان هفته تلورانس ۱ تا ۲ درصدی در بازار رخ دهد.
عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی درباره آخرین وضعیت خرید تضمینی مرغ بیان کرد: هم اکنون خرید تضمینی مرغ با وزن ۱.۶۰۰ کیلوگرم در حال انجام است و برای خرید مرغ با وزن بالای ۲ کیلوگرم به سبب روند مناسب قیمت در بازار، مرغداران تمایلی به عرضه ندارند.
این‌مقام مسئول از آغاز صادرات مرغ خبر داد و گفت: برخی تجار در بازار‌های عراق و افعانستان رایزنی‌های در خصوص صادرات مرغ داشتند و تنها نگرانی ما این است که تعرفه یک هزار و ۵۰۰ تومانی به رقم ۵ هزار تومان برسد که با این وجود بازار‌های خود را از دست خواهیم داد، در غیر این صورت مرغداران با خیال آسوده می‌توانند برای صادرات برنامه ریزی کنند.
به گفته وی، هم اکنون صادرات مرغ به بازار‌های هدف در حال انجام است و تنها آمار و ارقام مشخص در این‌زمینه وجود ندارد.
حجت با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه مرغ وجود ندارد، بیان کرد: ماه گذشته ۱۰۰ میلیون جوجه ریزی در واحد‌های مرغداری صورت گرفت که با این وجود پیش بینی می‌شود که نرخ مرغ به تعادل برسد.
وی با بیان اینکه بازگشایی رستوران‌ها در تعادل قیمت مرغ در بازار تاثیر گذار است، گفت: میزان جوجه ریزی صورت گرفته در واحد‌های مرغداری جوابگوی تامین بازار در آینده خواهد بود و پیش بینی می‌شود که با بازگشایی تالار‌های پذیرایی قیمت مرغ به نرخ تعادلی که ۱۴ هزار تومان است، برسد.
حجت قیمت واقعی هر کیلو مرغ زنده را ۹ هزار و ۵۰۰ تومان و مرغ گرم ۱۴ هزار تا ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: در حال حاضر مرغداران در فروش هر کیلو مرغ با زیان یک هزار و ۵۰۰ تومانی روبرو هستند که نسبت به ماه‌های اخیر تا حدودی کاهش یافته است.
وی ادامه داد: با گسترش ویروس کرونا در سطح دنیا و ازدیاد جوجه ریزی در ایام پایانی سال، قیمت مرغ به شدت کاهش یافت، در حالیکه با کاهش ۳۰ درصدی تولید و مدیریت جوجه ریزی مرغداران متحمل زیان نمی‌شدند.
حجت با اشاره به اینکه قیمت نهاده‌های دامی در بازار آزاد با نرخ مصوب اختلاف معناداری دارد، بیان کرد: در حال حاضر قیمت مصوب هر کیلو ذرت یک هزار و ۵۰۰ تومان و کنجاله سویا ۲ هزار و ۴۵۰ تومان است، در حالیکه هر کیلو کنجاله سویا با اختلاف ۱۰۰ درصدی در بازار آزاد ۵ هزار تومان و ذرت ۲ هزار و ۲۰۰ تا ۲ هزار و ۵۰۰ تومان به فروش می‌رسد.
این‌مقام مسئول با اشاره به اینکه آماری از زیان مرغداران نیست، تصریح کرد: طی ماه‌های اخیر مرغداران در فروش هر کیلو مرغ ۲ هزار تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان متحمل زیان شدند که با احتساب میزان تولید رقم زیان بسیار قابل توجه است.
ویروس کرونا عامل اصلی زیان مرغداران در بازار
اسداله نژاد نایب رئیس انجمن صنفی مرغداران گوشتی از کاهش قیمت مرغ در بازار خبر داد و گفت: هم اکنون قیمت هر کیلو مرغ زنده درب مرغداری ۸ هزار و ۵۰۰ تومان و مرغ آماده به طبخ در خرده فروشی ۱۳ هزار و ۲۰۰ تا ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان است.
وی افزود: با توجه به تعطیلات پایان هفته پیش بینی می‌شود که قیمت مرغ به سبب ازدیاد تقاضا ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان افزایش یابد.
اسداله نژاد قیمت واقعی هر کیلو مرغ زنده را ۹ هزار تومان و مرغ گرم در خرده فروشی ۱۴ هزار تا ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد.
نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی ادامه داد: طبق روال سنتی معمول تا اواسط هفته حجم تقاضا برای خرید مرغ کاهش می‌یابد که این امر منجر به افت قیمت در بازار شد.
وی زیان فعلی مرغداران در فروش هر کیلو مرغ را ۲ هزار تا ۲ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: طی ماه‌های اخیر مرغداران به واسطه افزایش حجم تولید، جوجه ریزی و شیوع ویروس کرونا و تعطیلی رستوران‌ها زیان قابل توجهی متحمل شدند.
اسداله نژاد از استمرار ثبات قیمت مرغ طی ۱۰ تا ۱۵ روز آینده خبر داد.