آب و هوای سواحل مکران در جنوب سیستان و بلوچستان به سبب نزدیکی به خط استوا نسبتا گرم و مرطوب و بر اثر بادهای موسمی مونسون متعادل است و همین وضعیت زمینه لازم را برای آبزی پروری فراهم کرده است.
چابهار، دشتیاری و کنارک با ۵۴۱ کیلومتر نوار ساحلی و شناسایی ۲۰ سایت با ۴۲ هزار هکتار اراضی مستعد و حاصلخیز ظرفیت کشت و برداشت سالانه ۲ نوبت پرورش میگو را دارند.
سابقه پرورش میگو در جنوب استان سیستان و بلوچستان به دهه ۱۳۷۰ بر می گردد که به صورت پایدار توسط شیلات در منطقه بریس انجام شد، مطالعات برای نخستین مجتمع صنعتی پرورش میگو انجام شد و فاز اجرایی آن از اواسط دهه ۷۰ آغاز و سال ۷۸ به صورت رسمی به بهره برداری رسید.
مجتمع پرورش میگو گواتر دشتیاری با چهار هزار هکتار گستره در منتهیالیه جنوب شرق کشور و در فاصله تقریباً ۱۱۰ کیلومتری شهر چابهار در نزدیکی مرز پاکستان قرار گرفته است.
این سایت پرورش میگو دارای ۲ هزار و ۸۵۰ هکتار اراضی مفید و قابل کشت است و هم اینک ۶۶۰ هکتار تاسیسات زیربنایی دارد که به ۲ فاز شمالی و جنوبی تقسیم بندی شده است.
فاز شمالی ۱۰۷ مزرعه با تیپ ۲۰ هکتاری طراحی شده که تاکنون ۹۲ مزرعه با سطح مفید حدود یکهزار و ۴۱۰ هکتار به بهره برداری رسیده است.
۶ مزرعه ۲۰۰ هکتاری در فاز جنوبی نیز طراحی شده که هم اینک سه مزرعه کامل و یک مزرعه تا ۵۰ درصد با سطح مفید ۴۳۰ هکتار بهره برداری شده است.
میگوی کشت شده در گواتر چابهار از نوع وانامی پاسفیدغربی است و این نوع در مقابل بیماریها مقاوم است.
برای اجاره هر مزرعه ۲۰ هکتاری در یک دوره سه ماهه ۷۰ تا بیش از ۱۰۰ میلیون تومان باید به صاحب ملک پرداخت شود و برای تهیه خوراک بچه میگو(پست لارو) نیز می توان به صورت قرض و یا مبادله پایاپا با میگو اقدام کرد.
۸۰ درصد میگوی تولیدی این منطقه به کشورهای مختلف دنیا صادر می شود و برای کشور ارزآوری خوبی دارد به همین سبب پرورش آن به صرفه است بطوریکه در مزرعه پیش فروش می شود.
به طور متوسط از هر هکتار با سیستم هوادهی بیش از ۲ تا چهار تن و برخی مواقع کمتر از یک تن در هکتار نیز برداشت می شود.
سرمایهگذاری در حوزه پرورش میگو چابهار حمایت و همراهی میشود
مدیرکل شیلات سیستان وبلوچستان گفت: چابهار، کنارک و دشتیاری توانمندیهای زیادی در حوزه شیلات اعم از ماهی و میگو و سایر آبزیان دریایی دارند به همین منظور اداره کل شیلات استان آمادگی کامل خود را برای همکاری با سرمایه گذاران در حوزه شیلاتی اعلام می کند و جهت تسهیل و تسریع در فعالیتهای شیلاتی سرمایهگذاران تمام تلاش خود را بکار خواهد گرفت.
محمد شهلیبر افزود: استقبال از حضور سرمایه گذاران حوزه شیلاتی در منطقه از ایدههای نوین سرمایه گذاری در راستای ارتقا سطح توانمندیها و ظرفیتهای استان است که باعث ایجاد اشتغال و رونق کسب کار و معیشت مردم منطقه و همچنین تحقق اهداف شیلاتی بویژه در حوزه آبزی پروری میشود و به همین سبب مورد حمایت کامل قرار میگیرد.
وی گفت: این منطقه پتانسیل های طبیعی و بی نظیری در حوزه پرورش آبزیان از جمله انواع جلبک های دریایی، خیار دریایی، لابستر، آرتمیا، ماهیان زینتی و سایر آبزیان از این قبیل با توجه به اقلیم منطقه و شرایط آب و هوایی جنوب استان و نوار ساحلی مکران دارد و مکانی بکر و بی نظیر برای سرمایهگذاری در این بخش شیلاتی ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: با برنامهریزی های دقیق درزمینه آغاز فعالیت مزارع پس از بارانهای سیل آسا و تخریب برخی زیرساختها و همچنین شرایط بحرانی شیوع بیماری کرونا در کشور از جمله شهرستان چابهار اقدامات لازم برای فعالیت مجدد این مجموعه و ترمیم، آمادهسازی و لایروبی کانالها و زهکشها در دستور کار قرار گرفته و هم اینک در حال انجام است و اداره کل شیلات نیز آمادگی دارد در هر نقطهای که از سوی بهرهبردار بعنوان ضرورت اعلام شود اقدامات خود را در همان نقطه متمرکز کند.
مدیرکل شیلات سیستان وبلوچستان تصریح کرد: همچنین علاوه بر گواتر روند پیشرفت پروژه پرورش میگو در رودیک نیز خوب است و با موافقت استاندار و تایید سازمان برنامه وبودجه سیستان و بلوچستان و تزریق بودجه موردنیاز برای تکمیل پروژه های شیلاتی بتوانیم شاهد فعالیت مجتمع پرورش میگوی رودیک و رونق بیش از پیش مجتمع پرورش میگوی شهید صنعتی گواتر و ایجاد اشتغال جدید و جهش تولید باشیم.
چابهار، دشتیاری و کنارک سالانه ۲ بار ظرفیت پرورش میگو را دارند
مدیرکل شیلات سیستان وبلوچستان با اشاره به اینکه آب و هوای گرم و مرطوب و متعادل سواحل مکران در جنوب سیستان و بلوچستان زمینه را برای آبزی پروری فراهم کرده و به نوعی میتوان گفت چابهار و کنارک بهشت آبزی پروری ایران هستند و ظرفیت کشت و برداشت سالانه ۲ نوبت پرورش میگو را دارند.
شهلیبر با بیان اینکه در هر هکتار پرورش میگو یک اشتغال مستقیم و ۲ اشتغال غیرمستقیم ایجاد میشود، خاطرنشان کرد: میگو ارزش صادراتی، ارز آوری، برگشت سریع سرمایه و بازار پسندی بالایی نسبت به سایر آبزیان دارد و طول هر دوره پرورش میگو در چابهار ۸۵ تا ۱۲۰ روز است.
وی گفت: مناطق ساحلی چابهار، دشتیاری و کنارک ۳۱ درصد صید کل کشور، ۳۶ درصد صید آبهای جنوب کشور، ۲۰ درصد کل تولید آبزیان کشور (صید و آبزی پروری)، رتبه دوم صید در اقیانوس هند بعد از اندونزی و رتبه نخست صید در غرب اقیانوس هند را داراست.
۶۰ تن میگو در چابهار فرآوری و صادر شد
معاون مدیرکل و رییس اداره دامپزشکی چابهار نیز گفت: سال گذشته پس از برداشت محصول از استخرهای پرورشی این شهرستان حدود ۶۰ تن میگو فرآوری و صادر شده است.
اولیاء میرلاشاری افزود: سایت پرورشی میگو گواتر چابهار در سال گذشته با ظرفیت ۱۳۰ میلیون قطعه پست لارو در گستره ۷۰۶ هکتار در قالب ۵۰ مزرعه با ۶۴۳ استخر به زیر کشت رفته بود.
رییس دامپزشکی چابهار افزود: نظارت بهداشتی و بازدید از محل کارگاه فرآوری میگو و روند کار انجام و پس از آزمایشهای لازم در آزمایشگاه دامپزشکی شامل مالاشیت گرین، فلزات سنگین، باماندههای دارویی و آزمایشهای میکروبی برای صادرات آن اقدام می شود.
معاون مدیرکل دامپزشکی سیستان و بلوچستان گفت: بازدیدهای متعددی از سایت پرورش میگو و دیدارهایی با مدیران مزرعه و دبیر انجمن صنفی پرورش دهندگان انجام شده است و حساسیت کارشناسان دامپزشکی در اجرای ضوابط بهداشتی قرنطینهای در سایت گواتر و نظارتهای مستمر بیشتر شده و خوشبختانه شاهد آغاز برداشت از مزارع بدون وقوع هرگونه بیماری هستیم.
میرلاشاری ابراز امیدواری کرد که ادامه این روند بدون رخداد بیماری در سایت انجام و سودآوری سرمایه گذاران در این منطقه روز به روز بیشتر شود تا شاهد استقبال چند برابری در سالهای آینده باشیم که این خود به افزایش تولید و اشتغال کمک می کند.
رییس دامپزشکی چابهار با ابراز خرسندی از فعال شدن کارگاههای فرآوری که نقش مهمی در اشتغال و توسعه پایدار منطقه دارد، ابراز امیدواری کرد که با راهاندازی آزمایشگاه تخصصی آبزیان در آینده نزدیک، شاهد خدمترسانی هرچه بهتر به فعالان این حوزه باشیم.
پرورش میگو در چابهار بومی سازی می شود
جاوید برازپور یکی از پرورش دهندگان میگو در سایت گواتر که خود از افراد بومی و ساکن روستای شهرک مسکونی گواتر است گفت: از سال ۱۳۸۲ که در دبیرستان در رشته تکثیر و پرورش مشغول به تحصیل شدم بعنوان کارآموز به یکی از شرکتهای پرورش میگو معرفی و یک دوره کامل بعنوان کارگر مزرعه فعالیت داشتم تا توانستم دیپلم پرورش میگو را دریافت کنم.
وی افزود: بعد از گذراندن خدمت سربازی مجددا در مزرعه شیلات بعنوان دستیار یا کمک کارشناس، کارشناس خارجی (دکتر سیتهی از هند) مشغول به فعالیت شده و در مدتی که در شیلات فعالیت داشتم الفبای پرورش میگو را آموختم.
برازپور اظهار داشت: علاقه به کار پرورش میگو سبب شد تا در رشته تکثیر و پرورش در دانشگاه علمی و کاربردی چابهار ادامه تحصیل دهم و در زمان دانشجویی برای نخستین بار در سال ۱۳۸۶ بعنوان کارشناس مزرعه در بخش خصوصی فعالیتم را آغاز کنم.
وی می گوید در سالهای گذشته در شرکتهای مختلف سایت پرورش میگو فعالیت داشتم تا اینکه سال ۱۳۹۶ یک مزرعه که به علت بیماری لکه سفید میگو از کار افتاده بود را بعد از چند سال مجددا آماده سازی و برای یک سال اجاره کردم.
این پرورش دهنده میگو ادامه داد: سال بعد مزرعه را خریدم و تا کنون ۲ دوره پرورش میگو را انجام داده و ۱۶ نفر هم از اعضای نزدیک خانواده ام در این مزرعه مشغول بکار هستند.
وی به جوانان توصیه کرد که به جای روی آوردن به شغل های کاذب در صنعت پرورش میگو که سودآوری بسیار بالایی دارد مشغول بکار شوند.
برازپور افزود: هم اینک ۲ مزرعه ۲۰ هکتاری پرورش میگو دارم که در هر مزرعه ۱۰ نفر مشغول به فعالیت هستند.
وی بیان کرد: حدود ۳۷ تن میگو از ۲ مزرعه ۲۰ هکتاری در سال گذشته (۱۳۹۸) برداشت کرده ام و به ۱۶ نفر کارگر ماهانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان حقوق پرداخت می کنم.
چابهار و کنارک از توابع استان سیستان و بلوچستان در فاصله ۶۴۵ کیلومتری جنوب زاهدان مرکز این استان و در ساحل دریای عمان قرار دارند.