فصل گرمای تابستان نوشیدنی خنک میچسبد. آن هم گرمایی که از اواسط بهار شروع شود و کرونا انرژی انسان را بگیرد. اما بازار انواع نوشیدنی این روزها چگونه است؟ به بازار این کالا یعنی پله نوروزخان در بازار تهران میرویم تا از نزدیک و در فضایی واقعیتر بازار انواع نوشیدنی را بررسی کنیم. خیابان انبار نفت تهران که به اسم حاجیآباد هم معروف است محل عرضه عمده انواع نوشیدنیها از آب معدنی تا نوشابههای انرژیزا است. این در حالی است که پله نوروزخان بازار تهران از سالها پیش بورس عرضه نوشیدنیهای خارجی و مواد غذایی وارداتی بوده که تمام آنها بهصورت قاچاق و کولبری وارد کشور میشوند. مشتری این اقلام در این گرمای تابستان به حدی است که انبار کاسبان پر شده و برای همین کالاهای خود را در خیابان و پیاده رو مغازهشان میگذارند.
تفاوت قیمت در این خیابان با سایر نقاط شهر آنقدر زیاد است که مردم را ترغیب به خرید عمده یا اصطلاحا باکسی انواع نوشیدنی میکند. برای مثال قیمت یک بطری آب معدنی که در فروشگاههای زنجیرهای و سوپرمارکتهای محلی ۲ هزار و ۵۰۰ تومان است در این خیابان کمتر از هزار و ۴۰۰ تومان عرضه میشود. نوشابه انرژیزا که حداقل قیمت آن در برند ایرانی ۸ هزار تومان است ۵۰ درصد ارزانتر به فروش میرسد. نوشابه کوکاکولا یک و نیم لیتری در این خیابان با نصف قیمت متعارف در مراکز خرید شهر فقط به قیمت ۲ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه میشود و دلستر قوطی در طعمهای مختلف با قیمت ۴ هزار و ۷۰۰ به فروش میرسد.
نوشابه و ماءالشعیر؛ به جای شیر و دوغ
محمدی یکی از فروشندگان این خیابان به نکته جالبی اشاره میکند. اینکه در سالهای اخیر الگوی مصرف خانوادهها تغییر کرده و به جای شیر و دوغ، بیشتر نوشابه و ماءالشعیر مصرف میکنند. این فروشنده میگوید هر بار بنزین گران میشود باید منتظر گرانی نوشابه هم باشیم چون هزینه حمل و نقل تاثیر مستقیمی بر کرایه ماشینهای حمل بار دارد و الان هم که زمزمه افزایش قیمت گازوئیل مطرح شده است. فروشنده دیگری دید جامعتری از قیمت این کالاها ارائه میدهد و معتقد است با گران شدن انواع نوشیدنی ممکن است سهم آنها در سبد غذایی خانوارها کاهش پیدا کند و چون جزو کالاهای ضروری نیستند ممکن است مشکل خاصی ایجاد نشود اما مساله این است که اگر نوشابه و ماءالشعیر گران شود به همان نسبت هزینه خدماتی که هتلها، رستورانها و مراکز خدماتی دیگر هم ارائه میدهند افزایش مییابد و مجموعه گستردهای از کسبوکارهای خرد تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. صحبت این فروشنده را وقتی میتوان جدیتر گرفت که بدانیم در آمار ماهانه تورم که توسط مرکز آمار ایران اعلام میشود ستونی وجود دارد که به تورم هزینه مراکز تفریحی و خدماتی میپردازد. پس گرانی نوشیدنی معادل است با افزایش هزینه این مراکز و تاثیرگذاری بر تورم کل.
افزایش نرخ در شهریورماه
اما قیمت انواع نوشابه و آبمیوه چقدر زیاد خواهد شد. مهرداد شمس عضو هیاتمدیره انجمن آبمیوه و کنسانتره با اعلام خبر مذاکره انجمنهای مربوط با سازمان حمایت برای افزایش قیمت میگوید از آنجا که ماه گذشته انجمن ماءالشعیر و مالت توانست اجازه افزایش قیمت ۱۵ درصدی را بگیرد حال باید منتظر بمانیم و ببینیم انواع آبمیوه و نوشابه چقدر گران میشود.
از سوی دیگر به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان ماءالشعیر امکان گرانی مجدد ماءالشعیر از شهریورماه سال جاری وجود دارد و قابل پیشبینی است که با افزایش قیمت مرحله به مرحله ماءالشعیر، قیمت انواع دیگر نوشابه و آبمیوه نیز افزایش یابد.
عضو هیاتمدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آبمیوه و کنسانتره ایران با اشاره به آخرین افزایش قیمت این محصولات گفت: ما در سال جاری هیچگونه افزایش قیمتی نداشتهایم و در سال گذشته نیز میانگین نرخ افزایش قیمتها ۱۵ درصد بود. به گفته او این نرخ برای سال ۹۹ با توجه به افزایش بیش از حد نرخ تورم حتی تا دو برابر در برخی از مواد اولیه، باید متناسب با تورم افزایش یابد تا از تعطیلی واحد تولیدی جلوگیری شود.
شمس ادامه داد: باتوجه به مشکلاتی که به دلیل کرونا در کشور به وجود آمد، محصولات آبمیوه هم مانند همه محصولات دیگر که افزایش قیمت داشته و به دلیل کاهش فروش و افزایش دستمزد کارکنان این صنعت به شدت متضرر شدند و ناچار به افزایش قیمت هستند و به همین دلیل درحال رایزنی با سازمان تعزیرات و سازمان حمایت از مصرفکننده و تولیدکننده هستیم تا افزایش قیمت مناسبی در این محصولات داشته باشیم.
بنابراین با توجه به افزایش ناگهانی قیمت دلار و گرانتر شدن مواد اولیه و مشکلات مالی ناشی از تحریمها برای واردات کنستانتره و محصولات بستهبندی افزایش چند باره قیمت نوشیدنی و آبمیوه در سال ۹۹ دور از ذهن نیست.