سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) با همکاری نزدیک شرکای ملی خود در ایران و مغولستان، با برگزاری رویدادی برای بهاشتراکگذاشتن دانش تخصصی با کارشناسان ایران، زمینه انتقال تخصص فنی و تجارب بینالمللی در زمینه سامانههای هشدار و اقدام زودهنگام «دزود» بین دو کشور را فراهم کرد.
براساس بیانیه مطبوعاتی مطبوعاتی دفتر نمایندگی فائو در جمهوری اسلامی ایران، این رویداد بهطور خاص بر بحث و بررسی ابعاد مختلف تجربه اجرای موفق سامانههای هشدار و اقدام زودهنگام «دزود» در مغولستان، شامل تدوین و توسعه نقشههای خطر با استفاده از دادههای جمعآوریشده از طریق شبکه سراسری و جامع هواشناسی؛ ایجاد یک رویه کارآمد برای توزیع و بهاشتراکگذاشتن بههنگام اطلاعات تجزیه و تحلیل شده؛ و تدوین و اتخاذ اقدامات «پیشبینیکننده» براساس بهروزترین دادهها توسط مقامات و نهادهای ملی متمرکز بود.
براساس شواهد ارائه شده در این وبینار، این پروژه که با حمایت فائو در مغولستان اجرایی شده است، نه تنها به مقامات این امکان را میدهد تا تأثیرات منفی ناشی از بلایا را بکاهند و حجم گسترده خسارت و صدمات وارده به بخش کشاورزی را تقلیل دهند، بلکه همچنین از طریق ارائه کمکهای فوری، به بهبود وضعیت امنیت غذایی جوامع روستایی آسیبدیده و توانمندسازی جمعیتهای آسیبپذیر جهت حفظ معیشت خود در جریان وقوع بلایا و بازسازی آنها در دوره پس از وقوع بلایا کمک میکند.
در این راستا، نتایج بهدست آمده نشان میدهد که اتخاذ چنین اقداماتی (هشدار و اقدام زودهنگام) برای دولتهای مرکزی تا چه اندازه مقرون به صرفه است، از آنجا که به ازای هزینهکرد هر 1 دلار از سوی مقامات در زمینه اقدامات زودهنگام بهمنظور کمک به خانوارهای در معرض خطر، بهواسطه کاهش خسارات و صدمات وارده به هر یک از خانوادههایی که تحت تأثیر بلایا قرار گرفتهاند، ۷ دلار منفعت و بازگشت سرمایه حاصل میشود.
در ابتدای این وبینار، آقای شکری احمد، معاون مسئول ارشد برنامهریزیهای فائو در زمینه تقویت تابآوری، ضرورت تقویت آگاهی جهانی و تغییر تمرکز از مدیریت بلایا به مدیریت خطر (بلایا) را مورد تأکید قرار داد. وی همچنین خواهان تحقق چنین مسئلهای از طریق بهکارگیری سازوکارهای پیشگیرانه و پیشبینیکننده، و اتخاد اقدامات و مداخلات ضروری برای کاهش خطرات و پیشگیری از تبدیل آنها به بلایا شد. به گفته وی، ظرفیتسازی در تمامی سطوح، در مقیاسهای جهانی، محلی و حتی در سطح خانوارها برای مدیریت شوکهای ناشی از بلایا و کاهش تآثیرات آنها امری ضروری است. وی افزود: «داشتن اطلاعات مناسب در زمینه هشدار زودهنگام یک طرف این معادله است؛ اما اگر در تبدیل این اطلاعات به اقدامات زودهنگام به اندازه کافی فعال نباشیم، (صرف داشتن) چنین اطلاعاتی نمیتواند به تحقق هدف نهایی خود کمکی کند.»
آقای گرولد بودِکِر، نماینده فائو در جمهوری اسلامی ایران نیز در پیامی – که به نیابت از وی توسط مسئول برنامهریزی دفتر فائو در ایران قرائت شد – تآکید کرد: « انجام اقدامات سریع و زودهنگام در شرایط پیش ازوقوع بلایا، نه تنها می تواند جان افراد را نجات دهد و از معیشت مردم در برابر شوکهای فوری ناشی از بلایای حاصل از تغییرات اقلیمی و مخاطرات طبیعی محافظت کند، بلکه با افزایش تابآوری جوامع محلی در طول زمان، میتواند از دستاوردهای بلند مدت توسعه-محور نیز محافظت کند.»
آقای بودِکِر همچنین بر تعهد فائو برای همکاری مشترک با ایران «جهت ایجاد بسترهای هشدار زودهنگام و توسعه شاخصها و معیارهایی مبتنی بر شواهد برای اتخاذ اقدامات زودهنگام مؤثر در برابر حوادث ناگوار» تأکید کرد.
نماینده فائو در جمهوری اسلامی ایران در بخش پایان پیام خود تصریح کرد: «این سازمان در پی افزایش همکاری با دولت جمهوری اسلامی ایران و دیگر شرکا در زمینه ارتقاء کشاورزی هوشمند به اقلیم، شیوههای کشاورزی کاهنده خطر و همچنین تقویت ظرفیت مدیریت خطر بلایا است.»
خانم اوگوچی دَنیِلز، هماهنگکننده مقیم سازمان ملل متحد در ایران نیز در سخنانی با اشاره به وضعیت همهگیری جهانی بیماری ویروس کرونا، تأکید کرد که «دسترسی به دادهها و اطلاعات قابل اتکا و همچنین تحلیلهای مستحکم، از جمله سامانههای هشدار و اقدام زودهنگام» بیش از هر زمان دیگری فوریت و اهمیت دارد. وی افزود که همهگیری جهانی بیماری ویروس کرونا باعث افزایش ضرورت اتخاذ رویکردهای چندبخشی و پیشبینیکننده برای مواجه با مخاطرات چندگانه شده است؛ رویکردهایی که بهطور مستمر مدیریت خطرات بلایا و تغییرات اقلیمی را تلفیق کرده و تابآوری مردم، معیشتهای آنها و اکوسیستمهایی که به آنها وابسته هستند را به شیوه پایداری تقویت میکند.
آقای وینود آهوجا، نماینده فائو در مغولستان نیز با اشاره به مزایای استقرار سامانههای اقدام زودهنگام، اظهار داشت که چنین سامانههایی «به پیشبینی تأثیرات بلایا کمک میکنند و به تمامی دستاندرکاران این امکان را میدهد تا با انجام اقدامات زودهنگام بر بلایا فائق آمده و صدمات وارده را به حداقل برسانند. این یک گام مهم به سمت ایجاد آمادگی و تابآوری است.»
فائو به عنوان نهاد پیشروی سازمان ملل که بر افزایش تابآوری معیشتهای وابسته به کشاورزی و نظامهای غذایی تمرکز دارد، به همکاری نزدیک با شرکای خود برای ایجاد جوامع فراگیر، تابآور و پایدار ادامه میدهد و از کشورها برای تحقق تعهدات خود در زمینه کاهش خطر بلایا و اقدامات مرتبط با تغییرات اقلیمی با هدف تضمین تحقق توسعه تابآور در برابر مخاطرات حمایت میکند.