با توجه به شیوع بالای کمبود ویتامین D در جامعه، قبل از ارائه مگادوز یا دوز پیشگیری (ماهی یک عدد مکمل ۵۰۰۰۰ واحدی)، اجرای دستورالعملهای موجود مکمل یاری ویتامین D ضروری است و اندازهگیری سطح سرمی ویتامین D فقط در مواردی که پزشک تشخیص داده است باید انجام شود.
ویتامین D به عنوان ویتامین محلول در چربی دارای نقشهای متعددی در بدن میباشد از جمله شرکت در متابولیسم کلسیم و فسفر در سلامت استخوان و تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماریها از جمله بیماریهای تنفسی. کمبود ویتامین D در بروز بیماریهای غیر واگیر، از جمله سرطان، بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت و بیماریهای خود ایمنی دیده شده است.
از جمله راهکارهای پیشگیری و کنترل کمبود ریز مغذیها در سیستم بهداشتی درمانی کشور: مکمل یاری، غنی سازی مواد غذایی و آموزش و اصلاح الگوی غذایی جامعه است. ویتامین D را میتوان از سه منبع تولید در داخل بدن از طریق قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید، مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای حاوی ویتامین Dو مصرف مکمل دریافت کرد.
با توجه به اینکه کمبود ویتامین D در حال حاضر از مشکلات شایع در کشور به شمار میرود. به طوری که شیوع کمبود ویتامین Dاز حدود ۲۴ درصد در کودکان ۱۵ تا ۲۳ ماهه تا ۸۶ درصد در مادران باردار متغیر است و این کمبود در شهرها بیشتر از مناطق روستایی در همه گروههای سنی دیده میشود.
در مورد کودکان (۲ تا ۸ سال) ؛ در حال حاضر برنامه کشوری برای مکمل یاری آنها در نظر گرفته نشده است. با توجه به توصیههای کمیته کشوری پیشگیری و کنترل کمبود ویتامینD، به مادران آموزش داده شود که هر ۲ ماه یکبار یک عدد مکمل ۵۰ هزار واحدی ویتامین D تهیه و به کودک خود بدهند.
مکملهای تجویز شده از طریق سیستم بهداشتی درمانی تأمین کننده بخشی از نیازها میباشد و مابقی باید از طریق منابع غذایی حاوی کلسیم (شیر و لبنیات، انواع کلم، حبوبات و …) و ویتامین D (ماهیهای چرب، لبنیات، زرده تخم مرغ و …) تأمین شود.
مصرف همزمان مکمل ۵۰ هزار واحدی ویتامین D با قرص کلسیم D بدون اشکال بوده و در محدوده ایمن از نظر دریافت ویتامین D قرار دارد. مکمل کلسیم همراه یا بعد از غذا میل شود.
برای پیشگیری از کمبود ویتامین D در زنان باردار، لازم است مطابق با دستور عمل مکمل یاری روزانه مادران باردار (۱۰۰۰ واحد روزانه) اقدام شود.
با توجه به این که نوع تزریقی ویتامین D، زیست دسترسی خوبی ندارد لذا در سطح پیشگیری از کمبود این ویتامین، شکل تزریقی آن توصیه نمیشود.
مصرف مکمل ویتامین D در ارتباط با بیماری با ویروس کرونا (COVID -۱۹):
در حال حاضر سازمان جهانی بهداشت هیچ گونه توصیه جدیدی مبنی بر مصرف مکمل ویتامین D به منظور پیشگیری از بیماریهای تنفسی و ویروس کرونا (COVID -۱۹) ارائه نکرده است . لذا برنامه مکمل یاری ویتامین D مطابق با دستورالعملهای موجود برای گروههای سنی مختلف باید اجرا شود و مواردی که با تشخیص پزشک دچار کمبود ویتامین D میباشند توسط پزشک معالج و با استفاده از پروتکلهای درمانی انجام میشود.