جلیلی مقدم مدیر کل دفتر میوه های گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی، نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران و زینی وند معاون استاندار سیستان و بلوچستان امشب ۱۹ مردادماه با حضور در برنامه گفت‌و‌گوی ویژه خبری به بررسی موانع و راهکارهای ایجاد شغل و ثروت با کشت موز در سواحل مکران پرداختند.
زینی وند معاون استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه نیازمند توسعه میوه های گرمسیری هستیم گفت: در سال‌های اخیر نیاز به مجموعه‌ای از هماهنگی‌ها بودیم ،این سیاست‌گذاری منسجم به نوعی در اسناد بالادستی دیده شده است و در سیاست‌های جمعیت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری به استفاده از ظرفیت ها تاکید شده است.
او با اشاره به اینکه در حوزه زیرساخت ها باید اتفاقاتی بیفتد تا شاهد توسعه بخش کشاورزی باشیم افزود: یکی از موانع پیش روی توسعه، نبود زیرساخت مناسب در کشت میوه های گرمسیری است لذا دستگاه‌های دولتی متاسفانه کوتاهی می‌کنند.
معاون استاندارسیستان و بلوچستان با تاکید بر اینکه هیچ مدیری حق سنگ اندازی جلوی پای تولیدکننده موز را ندارد خاطرنشان کرد: اگر کسی واقعاً کننده کار باشد دستگاه‌های دولتی باید همکاری لازم را برای پیشبرد کار داشته باشند.
زینی وند با اشاره به اینکه تیم ویژه‌ای در نظر گرفته شده است تا به صورت جدی پیگیر پروژه‌های مربوطه باشد گفت: باید به دنبال رفع موانع به صورت جدی باشیم، موضوع زمین سرمایه‌گذار که مدیرعامل کشت و صنعت مکران است گیر دارد، اما باید گفت مشکل کشت و صنعت مکران در حال حل شدن است.
توسعه سریع کشت مکانیزه موز باید صورت گیرد
او با اشاره به اینکه توسعه سریع کشت موز باید صورت گیرد ادامه داد: کشت موز باید به صورت مکانیزه باشد تا سبب اشتغالزایی شود، این در حالی است که الان کشت موز به صورت مکانیزه انجام نمی‌شود بلکه به شیوه سنتی است.
معاون استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه شیوه‌های جدید کشت موز باید ترویج پیدا کند افزود: بنده به عنوان نماینده دولت رسماً اعلام می‌کنم دستگاه‌ها باید جمع شوند تا به صورت موردی موارد را حل کنیم و هیچ مدیری اجازه ندارد مانع تراشی و کم کاری کند لذا استان سیستان و بلوچستان آماده تسهیل گری است.
زینی وند اظهار کرد: ما منکر وجود برخی از قوانین دست و پاگیر نیستیم لذا باید از قوانین تبعیت کنیم، امیدواریم وزارت جهاد سریع کار را دنبال کند تا مشکل مدیرعامل کشت و صنعت مکران حل شود لذا همه مسئولین استان بسیج شدند تا مشکل برطرف شود.
واردات ۴۵۰ هزارتن موز در سال گذشته
جلیلی مقدم مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه سال گذشته ۴۵۰ هزارتن واردات موز داشتیم که ۱۲۰هزار تن سهم تولید خودمان است عنوان کرد: موز در گروه میوه‌های گرمسیری است و لذا شرایط اقلیمی خاص خود را می‌طلبد.
او با اشاره به اینکه سطح زیر کشت میوه‌های گرمسیری ۱۳ هزار هکتار و تولید ۱۶۰ هزار تن است گفت: موز حجم اندکی از محصولات باغی را به خود اختصاص داده است.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه متاسفانه سرمایه‌گذاری درستی در بخش میوه‌های گرمسیری صورت نگرفته است اظهار کرد: در سال‌های گذشته بحث توسعه میوه‌های گرمسیری جای خود را پیدا کرده است. در برنامه ششم توسعه تولید هزار و ۷۰۰ تن میوه گرمسیری دیده شده، البته باید به جایگاه میوه‌های گرمسیری توجه کرد لذا برنامه‌های تدوین شده تا سطح توسعه گسترش پیدا کند.
جلیلی مقدم با اشاره به اینکه در راستای شعار سال که جهش تولید است اقداماتی در این حوزه در نظر گرفته شده که باید با قوت بیشتر دنبال شود بیان کرد: برای محصولات گرمسیری از جمله موز برنامه‌ای در نظر گرفته شده تا تولید موز در محیط کنترل شده انجام شود.
او با اشاره به اینکه میزان واردات نشان می‌دهد که برای توسعه باغات گرمسیری و موز باید به ظرفیت‌ها توجه کنیم گفت: برای توسعه موز برنامه‌های در نظر گرفته شده که در آن حجم تولید مشخص شده است.
اصلاح باغات باید در دستور کار قرار بگیرد
مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: اصلاح باغات باید در دستور کار قرار بگیرد، افزایش عملکرد سبب ایجاد اشتغال جدید می‌شود.
در ادامه نورانی رئیس اتحادیه محصولات کشاورزی با اشاره به اینکه به بخش خصوصی بعد از چندسال نهال کاری هنوز زمین تعلق نگرفته است افزود: واردات برای زمانی است که پتانسیل تولید در کشور وجود نداشته باشد این در حالی است که پتانسیل‌ها در کشور وجود دارد، اما از آن استفاده نمی‌شود.
او با اشاره به اینکه تحریم و بیماری کرونا نشان داد که برای تولید می‌توان از فرصت‌ها استفاده کرد افزود: وزارت جهاد کشاورزی طرح تولید موز در گلخانه را در دهه هفتاد در نظر گرفت به طوری که نهال از اردن به کشور وارد شد، اما متاسفانه طرح پخته و کامل نبود و با وجود هزینه بخش خصوصی تعرفه موز نزدیک به صفر شد و طرح با شکست روبرو شد.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به اینکه طرح در وزارت جهاد کشاورزی نیست افزود: باید کار به صورت ملی دنبال شود متاسفانه از طرح سرمایه گذار حمایت نمی‌شود.
نورانی با اشاره به اینکه باید محیط زیست، آب منطقه ای، منابع طبیعی و وزارت جهاد همکاری مستمری با همدیگر داشته باشند تا به نتیجه برسیم خاطرنشان کرد: سرمایه گذار به دنبال طرح‌های زودبازده است تا کارش را سریع شروع کند لذا کار ملی نیازمند تیم ملی است، در کنار وزارت جهاد باید چهار دستگاه دیگر هم باشند تا بتوان به نتیجه مطلوب دست پیدا کرد.
مشکلات کشت میوه‌های گرمسیری در منطقه مکران
حسین صفایی مدیر عامل کشت و صنعت مکران در ادامه برنامه با اشاره به این که دو سال است که فعالیت خود را در حوزه محصولات گرمسیری شروع کرده‌ایم گفت: با یکسری از موانع طبیعی روبرو شده‌ایم، در منطقه مکران میوه‌های گرمسیری و موز می‌تواند به عمل آید، اما از نظر شرایط اقلیمی اوضاع مساعد نیست.
او با اشاره به اینکه تولید موز زمانی اقتصادی است که در شرایط گلخانه‌ای کار انجام شود بیان کرد: برای تولید موز شرکت ما اقدام به تامین مالی ۱۰۰ هزار مترمکعب آب کرده است در حالی که منابع طبیعی زمینی را در اختیار مان نگذاشته است.
مدیرعامل کشت و صنعت مکران با اشاره به اینکه پروژه ما بزرگ است افزود: بدون تکیه بر منابع بانکی تامین مالی صورت گرفته است لذا اگر بخواهیم از آب دریا تغذیه کنیم حتماً باید باغات به صورت سایه بانی باشد.
او افزود: چهار رقم موز تجاری در آمریکای لاتین کشت می‌شود به طوری که این نهال را به ایران منتقل کرده ایم و در حال تولید آن هستیم، اما زمین برای کشت نداریم.