طی ماه های گذشته رسانه های مختلف اخباری از کشف کودهای شیمیایی مخصوصا کود اوره که مورد نیاز صنعت کشاورزی است منتشر کردند به طوری که مقادیر قابل توجهی کود شیمیایی توسط سودجویان احتکار شده بود.این درحالی است که اغلب مناطق کشور خود را آماده کشت پاییزه و زمستانه می کنند و باید کود مورد نیاز زمین های کشاورزی به دست کشاورزان برسد. کمبود کود های شیمیایی موجب شده است تا یا کشاورزان دست از کشت بکشند و یا باید با قیمت بسیار بالایی این کودها را از بازار آزاد تهیه کنند.
مسئولان صنعت پتروشیمی میگویند تولید کود شیمیایی بدون هیچ گونه خللی در حال تولید است واگر مشکلی در بازار وجود دارد مربوط به بخش توزیع است.
انجمن کارفرمایان پتروشیمی نیز مشکلات مربوط به این حوزه را ناشی از اختلالات موجود در توزیع دانسته و عنوان کرده است: هیچ کمبودی در تولید و تخصیص سهمیه کود اوره بخش کشاورزی وجود ندارد و مشکلات موجود ناشی از توزیع است
احمد مهدوی ابهری، دبیرکل انجمن کارفرمایان پتروشیمی گفته است: هیچ کمبودی در تولید و تخصیص سهمیه کود اوره بخش کشاورزی وجود ندارد و سهمیه مصوب، ماهانه در اختیار شرکت خدمات حمایتی کشاورزی قرار می‌گیرد و مشکلی در این زمینه نداریم.
وی ادامه داد: اگر مشکلی وجود دارد، ناشی از سیستم توزیع است و به همین دلیل شاهد افزایش قیمت هستیم؛ این در حالی است که دولت به این بخش یارانه می‌دهد.
در همین حال، وزارت جهادکشاورزی هم اعلام کرده است سهمیه ابلاغی شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سال جاری مقدار 2.2 میلیون تن است که از این مقدار از ابتدای سال جاری طبق برنامه ابلاغی وزارت جهاد کشاورزی تاکنون بیش از 770 هزارتن کود اوره در همه استان‌ها توزیع شده است.
این وزارت خانه تصریح می کند این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل 27 درصد رشد و نسبت به میانگین بلندمدت دهه اخیر بیش از 42 درصد رشد داشته است. این در حالی است که هم اکنون بیش از 120 هزار تن نیز ذخیره استراتژیک کود اوره در انبارهای این شرکت و شبکه کارگزاران توزیع نهاده‌های کشاورزی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی موجود است.
با این حال سید جعفر حسینی، مشاور نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور از کمبود کود در میان کشاورزان گلایه کرده و می گوید این مساله برای کشاورزان مشکلات زیادی ایجاد کرده است چرا که توزیع کود اوره نیز به صورت قطره چکانی انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه کود اوره تولید داخل کشور است و نیاز به واردات نداریم پس چرا تا کنون نتوانسته ایم کود مورد نیاز کشاورزان را تامین کنیم؟.
حسینی گفته بود: کود اوره مورد نیاز بخش کشاورزی سالیانه حدود 2 میلیون و 500 هزار تن برآورد می‌شود اما هیچگاه این میزان از طرف پتروشیمی‌ها برای بخش کشاورزی تخصیص داده نشده است.
*افزایش رسمی قیمت کود اوره کلید خورد
در حالی که مسئولان دولتی باید فکر اساسی در خصوص کمبود کود در بازار کنند که خبرها از افزایش شدید قیمت کود اوره به صورت رسمی به گوش می رسد که این مسئله می تواند صنعت کشاورزی را در سال جاری با مشکلات عدیده ای مواجه کند.
حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات در مجلس شورای اسلامی اخیرا گفته است : دولت بنا دارد تا طی روزهای آتی و در آغاز کشت زمستانه قیمت کود شیمیایی را 500 تا 700 درصد افزایش دهد.
وی با بیان اینکه من نامه مربوط به این افزایش قیمت را خودم مشاهده کرده‌ام، افزود: شرکت خدمات کشاورزی اعلام کرده که این تصمیم از سوی مقامات عالیه دولتی اتخاذ شده است.
عضو هیأت رئیسه مجلس اظهار داشت: اتخاذ این تصمیم آن هم در سال جهش تولید باعث شده تا بخش کشاورزی با چالش جدی مواجه شود.
سلیمی خاطرنشان کرد: حدود 15 روز دیگر زمان کشت زمستانه محصولات کشاورزی است و اجرای این دستورالعمل کشاورزان را با مشکلات جدی مواجه خواهد کرد.
همانطور که اشاره شد افزایش قیمت کود اوره در حالی صورت خواهد گرفت که با این قیمت ها دیگر برای کشاورز صرف نمی کند تا اقدام به کشت کند و قطعا این اقدام دولت منجر به بالارفتن قیمت تمام شده محصول خواهد شد.
کارشناسان صنعت کشاورزی معتقدند کمبود کود از یک طرف و افزایش قیمت آن از سوی دیگر امنیت غذایی کشور را با مخاطره مواجه خواهد کرد؛ چراکه بانک مرکزی حتی در تخصیص ارز نیمایی به آفت‌کش‌ها هم مشکل دارد، مسائلی مانند تحریم‌ها و شیوع ویروس کرونا مشکلات ناشی از سیاست‌های ارزی کشور را تشدید کرده است و موجب‌شده که سیاست‌گذار در پیشبرد سیاست ارزی خود برای تامین اقلام مورد نیاز از جمله آفت‌کش‌ها با مشکلاتی مواجه شود، از این‌رو نگرانی فعالان این است که در سال 99 ارز به اندازه کافی و به‌موقع برای تخصیص وجود نداشته باشد و آفت‌کش‌های مورد نیاز کشور تامین نشود.
با این حال باید دید آیا کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی فکری به حال این تصمیم خلق الساعه دولت خواهد کرد یا اینکه اجازه خواهد داد تا دولت قیمت کود اوره را که یکی از نهاده های اصلی در صنعت کشاورزی است را بالا برد.