ایران با 90 هزار تن زرشک تر در سال بیشترین زرشک دنیا را دارد همچنین تولید زرشک باعث شده دو هزار و 640 میلیارد تومان در دنیا چرخش مالی داشته باشد. اما براساس گزارش‌ها، این روزها زرشک کاران خراسان جنوبی که بیش از 97 درصد زرشک دنیا در این استان تولید می‌شود، حال و روز خوبی ندارند چراکه با وجود شروع فصل برداشت اما هنوز محصول سال قبل در انبارها مانده است.
قوسی: تسهیلات قرض‌الحسنه به زرشکاران پرداخت می‌کنیم/ آغاز رایزنی با سفرا برای افزایش صادرات
غلامرضا قوسی، رییس جهاد کشاورزی استان خراستان جنوبی در رابطه با موضوع انباشت زرشک و به فروش نرفتن این محصول اظهار داشت: استان خراسان جنوبی سالانه 17 و 18 هزار تن زرشک خشک تولیدی می‌کند که امسال احتمال می‌رود به 20 هزار تن هم برسد. سالانه مقداری از این محصول به دلایل مختلف انبار می‌شود، یکی از آن دلایل احتمال بهبود وضعیت بازار است. البته جهاد کشاورزی در این راستا حمایت‌هایی از کشاورزان از جمله فراهم کردن تسهیلات برای فرآوری آن و حمایت از تشکل‌ها انجام داده است.
قوسی ادامه داد: همچنین تسهیلاتی در اختیار تشکل‌های سازمان تعاونی روستایی قرار می‌گیرد تا خرید را انجام دهند. اما کشاورزانی که محصول‌شان در انبارها مانده و نتوانسته‌اند محصول خود را به فروش برسانند تسهیلات قرض‌الحسنه در اختیارشان قرار گرفته است. در همین راستا تعدادی از تولید کنندگان شناسایی شده‌اند تا این تسهیلات در اختیارشان قرار بگیرد.
وی خاطر نشان کرد: اطلاع رسانی از مقولات مهم در موضوع زرشک است که البته روی این موضوع کار کرده‌ایم، در این راستا با سفرای کشورهای خارجی برای معرفی این محصول و تعرفه‌های صادراتی جلساتی برگزار کرده‌ایم تا تعرفه‌های صادراتی کاهش و بستر فروش فراهم شود. اکنون قیمت تمام شده زرشک با توجه به هزینه‌های تولید که ما محاسبه کرده‌ایم تنها 32 هزار تومان است در حالی که اکنون زرشک درجه یک نزدیک به 50 هزار تومان در بازار خرید و فروش می‌شود که چنین قیمتی برای کشاورز هم سودمند است.
قوسی با بیان اینکه قرار بر آن است که زرشک سال جاری از تولید به مصرف برسد، افزود: براساس هماهنگی‌های انجام شده تفاهم نامه‌ای تنظیم شده است تا خرید زرشک تر توسط تشکل‌ها انجام و قیمت‌گذاری شود. در حال حاضر 5 غرفه در تهران برای عرضه زرشک تر وجود دارد تا محصول مستقیم به دست مصرف کننده برسد. در این صورت به نفع مصرف کننده و تولیدکننده است؛ زیرا قیمت مقرون به صرفه‌تری دارد و تولیدکننده نیز دیگر دغدغه فروش را ندارد همچنین برای فرآوری این محصول با چند کارخانه رایزنی شده است که تسهیلاتی در اختیارشان قرار بگیرد، بنابراین امید است در این صورت کششی در بازار ایجاد شود و زرشکی که در انبارها مانده به فروش برسد.
رئیس جهاد کشاورزی خراسان جنوبی اضافه کرد: هم اکنون قیمت زرشک درجه یک از کشاورزان 50 هزار تومان خریداری می‌شود و در بازار تهران تا 90 هزار تومان هم به فروش می‌رسد. البته بستر صادرات فراهم است اما متاسفانه با شیوع ویروس کرونا مراودات کاهش پیدا کرد و همه مسائل را تحت تاثیر قرار داد. بازار مشهد که مرکز فروش این محصول است و به عنوان کالای لوکس نقش سوغات را دارد نیز چندان مطلوب نبوده است.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری: انبار 7 هزار تن زرشک توسط زرشکاران/ سهم 1.5 درصدی صادرات از تولید
داراب حسنی، مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی، در این زمینه گفت: تولید سالانه زرشک کشور تقریبا 20 هزار تن است که 98 درصد آن در استان خراسان جنوبی تولید می‌شود. خراسان جنوبی استانی است که این محصول در آن متمرکز است، به همین جهت کارها نیز در این استان متمرکز شده و وزارتخانه از این طریق پیگیر است تا با شروع برداشت و تولید محصول چالشی بوجود نیاید. باید توجه داشت که برداشت زرشک از آبان ماه آغاز می‌شود و حدود دو تا سه ماه خشک کردن آن طول می‌کشد به همین جهت از اکنون تمهیداتی در نظر گرفته‌ایم.
وی ادامه داد: مشکل این محصول بیشتر به این جهت است که مشتری اصلی آن گردشگران و زائران هستند و خراسان رضوی در همسایگی آن نقش مهمی در این مقوله دارد، اما موضوع کرونا این نقش را کمی تحت تاثیر قرار داده و مقداری از محصول سال گذشته در انبارهاست. اکنون باید تدابیری در نظر گرفت تا بازار رسانی تسهیل شوند، البته همکاران ما در خراسان رضوی ارتباطاتی را با استان قدس رضوی گرفته بودند که بتواند در بازار رسانی و عرضه محصول کمک کنند.
حسنی افزود: از طرفی بحث عرضه محصول تازه بود که با تعاون روستایی و سازمان میوه و تره بار هماهنگی‌هایی انجام و غرفه‌هایی را در نظر گرفته شود تا بتوانیم بخشی از محصول به صورت مستقیم عرضه کنیم. این تصمیم می‌تواند به تنظیم بازار و ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا کمک کند.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک اضافه کرد: سال گذشته 21 هزار تن زرشک تولید شد که نسبت به سال 97 افزایش نسبتا 1900 تا 2000 تنی داشت. به هر حال بخشی از محصول سال گذشته انبار شده که تا آبان ماه به فروش می‌رسد و محصول سال جاری از دی ماه که محصول خشک آماده عرضه می‌شود تا سال بعد فرصت فروش دارد. بنابراین اگر 20 هزار تن را به 12 ماه تقسیم کنیم چیزی حدود هزار و 600 تن محصول در ماه است، از همین روی آمار و ارقام نیز بیانگر انبار حدودا 7 هزار تن زرشک است. البته باید یادآور شد که سه ماه پاییز را پیش رو داریم تا محصول سال جدید عرضه شود، مسلما بخشی از این 7 هزار تن به فروش می‌رسد و نگرانی جدی وجود ندارد.
این مسئول در وزارت جهاد کشاورزی به اشاره به امکان و بسترهای صادرات زرشک افزود: صادرات ما بسیار ناچیز و نزدیک به 350 تن است. محصولی که ارتباط منسجم‌تر و کارآتر بین مجموعه‌های مرتبط را می‌طلبد، اما با نگاهی به آمار صادرات سالانه چیزی نزدیک به 350 تن است. البته امسال میزان صادرات بیشتری نسبت به 4 ماهه سال گذشته داشته‌ایم. آمار صادارت ما در 4 ماهه ما سال 98 نزدیک به 52 تن بود که در مدت مشابه امسال به 72 تن رسیده است. بنابراین با در نظر گرفتن تولید 20 هزار تن، سالانه نزدیک به 1.5 درصد صادرات می‌شود، این نشان می‌دهد بخش عمده محصول در داخل کشور به مصرف می‌رسد. بنابراین مصرف این محصول ارتباط مستقیمی با فعال بودن گردشگری کشور و بازار داخلی دارد.