کشت گلخانه‌ای در شرایطی که آب و اهمیت مدیریت مصرف آن به یکی از اولویت‌های جهانی و منطقه‌ای تبدیل شده، از جایگاه ویژه و خاص برخوردار است و تولید مضاعف با وجود مصرف آب کمتر، این شیوه کشت را به روشی محبوب برای همه کشورها تبدیل کرده است.
صرفه‌جویی در مصرف آب، افزایش بهره‌وری، امکان کاشت و برداشت محصول در تمام فصول، قابلیت مقابله با تهدیدات و خسارات به واسطه امکان کنترل و اقدامات پیشگیرانه، برخی از مزایای کاشت گلخانه‌ای است.
در شرایطی که اقتصاد مقاومتی از یکی، دو سال گذشته مورد توجه و جهت برنامه‌های پیشرفت در بخش‌های مختلف قرار گرفته است، امسال با تاکید مقام معظم رهبری بر ضرورت تحقق جهش در تولید، برنامه‌ریزی در بخش‌های مختلف به سوی راه‌های موثرتری گرایش پیدا کرد که بخش کشاورزی به عنوان یکی از مهمترین بخش‌های اقتصادی کشور در کنار بخش صنعت و خدمات از این مسیر مستثنی نیست.
در این میان در کنار همه شیوه‌های کشت و زرع، کشت گلخانه‌ای دورنمای مطلوب‌تر و آینده روشن‌تری را تجربه خواهد کرد و علت آن نیز افزایش توانمندی کشاورزان در این زمینه و نیز پیشرفت دانش بشری در این عرصه است.
اجرای سیاست‌های هوشمندانه و نوین در حوزه کشت و زرع بخش کشاورزی از جمله گرایش به شیوه‌های نوین کشت و مدیریت شیوه‌های سنتی موجب می‌شود در بحرانی‌ترین شرایط تولید در این بخش دغدغه‌ای از این نظر وجود نداشته باشد.
هم اکنون بیش از ۱۶ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی خراسان رضوی زیر کشت گلخانه است و سالانه سه میلیون تن محصول از این سطوح برداشت می‌شود و این استان با تولید بیش از هفت میلیون تن انواع محصولات زراعی، باغی و دامی به ارزش ناخالص اقتصادی ۹۵ هزار و ۷۳۰ میلیارد و ۴۲۳ میلیون ریال جایگاه تاثیرگذار در اقتصاد ایران دارد.
استان خراسان رضوی به عنوان یکی از استان‌های موفق و برتر در حوزه کشاورزی دارای توانمندی‌های فراوان است و کسب رتبه دوم کشور در کشت گلخانه‌ای نشان از توان و ظرفیت بسیار در این بخش دارد.
خراسان رضوی در رتبه دوم کشور
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: تا پایان سال گذشته ۳۸۸ هکتار گلخانه و محیط‌های کنترل شده در استان ایجاد شده که از این نظر این استان موفق به کسب رتبه دوم کشور شده است.
علی ساربان افزود: پارسال در مجموع ۱۷۰ هکتار به سطح کشت گلخانه‌ای در خراسان رضوی افزوده شد که رتبه استان را از جایگاه ششم کشور به رتبه دوم در این حوزه ارتقا داد.
وی ادامه داد: راه‌اندازی هر هکتار گلخانه هم اکنون بیش از ۱۲۰ میلیارد تا ۳۰۰ میلیارد ریال سرمایه گذاری نیاز دارد و در این زمینه از علاقه‌مندان و کشاورزان حمایت می‌شود.
معاون جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: پارسال ۹۵۰ میلیارد ریال تسهیلات یارانه‌ای برای توسعه کشت گلخانه‌ای به این استان تخصیص یافت که بخش عمده آن تاکنون جذب شده و بقیه تا پایان سال مالی جذب خواهد شد.
وی افزود: هر هکتار گلخانه برای ۱۰ نفر اشتغال مستقیم و غیر مستقیم ایجاد می‌کند و برداشت محصول در این سامانه در تمام ایام سال انجام می‌شود که این ویژگی‌ها گرایش به توسعه این نحوه کشت را بیشتر کرده است.
جهش در کشت گلخانه‌ای
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: توسعه کشت متراکم و گلخانه‌ای از پارسال در فهرست اولویت‌های بخش کشاورزی این استان بوده است.
محمدرضا اورانی افزود: گلخانه و ترویج این روش کشت یکی از سیاست‌های محوری و بخشی از طرح‌های مصوب اقتصاد مقاومتی است.
وی ادامه داد: امسال تعهد افزایش تولید با افزایش سطح بیش از ۱۲۰ هکتار کشت گلخانه در استان را داشته‌ایم که در این مسیر بسیار موفق عمل کردیم.
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: این استان از نظر سطح زیر کشت گلخانه در سال ۹۲ رتبه دهم کشور را داشت که با توجه به این بخش و افزایش سطح زیر کشت هم اکنون به رتبه دوم دست یافته است.
وی افزود: صرفه جویی مصرف آب در کشت گلخانه‌ای جادویی است به طوری که در کشت گلخانه‌ای مصرف آب نسبت به کشت سنتی ۱۰ درصد کاهش می‌یابد و تولید محصول خارج از فصل، مقاومت محصول و مصون بودن باغ‌ها از تنش‌های محیطی از جمله گرما، سرما و تگرگ از دیگر مزیت‌های کشت گلخانه‌ای است.
عملکرد مطلوب نشانگر موفقیت برنامه‌ها
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز گفت: هدفگذاری اجرای کشت گلخانه در استان طی سالجاری معادل ۱۲۰ هکتار افزایش سطح زیرکشت گلخانه و سازه‌های سبک گلخانه‌ای در نظر گرفته شده بود.
هاشم نقیبی افزود: تاکنون بیش از ۵۰ درصد از این هدفگذاری تحقق یافته و افزایش تولیدات با افزایش سطح زیرکشت نیز رخ داده است.
وی ادامه داد: با هدف حمایت از توسعه کشت در این بخش ارائه تسهیلات، محدودیت و ممنوعیتی ندارد و متقاضیان می‌توانند با مراجعه و اعلام طرح خود از این فرصت استفاده کنند.
۱۴۰۵، سال تحول
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: طبق برنامه‌ریزی و پیش‌بینی انجام شده تا پایان سال ۱۴۰۵ طبق برنامه ۶ ساله دو هزار و ۳۰۰ هکتار کشت گلخانه‌ای در این استان در دستور کار قرار گرفته است.
وی به تحقق و اجرای ۴۳۵ هکتار کشت گلخانه‌ای در خراسان رضوی اشاره کرد و افزود: هم اکنون هزار و ۲۰۰ بهره‌بردار گلخانه در این استان فعالیت دارند.
نقیبی ادامه داد: خراسان رضوی با برخورداری از ظرفیت‌هایی مانند یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار کشتزار و ۱۴.۶ میلیون واحد دامی و تولید بیش از ۱۰ درصد تولیدات زراعی، باغی و دامی کشور در حوزه کشت گلخانه نیز توانسته است اقدامات خوبی را انجام دهد.
خراسان رضوی برتر در ایجاد گلخانه هیدروپونیک
وی با بیان اینکه این استان در توسعه کشت گلخانه‌ای به روش هیدروپونیک جایگاه نخست را در کشور دارد گفت: حدود ۴۰ درصد از ۴۹۰ هکتار سطح زیرگشت گلخانه در استان را گلخانه‌های هیدروپونیکتشکیل می‌دهند.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: روش هیدروپونیک یک روش پیشرفته باغبانی و کاشت گیاه بدون خاک است به گونه‌ای که ریشه‌ها در هوای بسیار مرطوب باید نگاه داشته شود یا در آب قرار گیرد که در این روش گیاه در آب غنی از مواد مغذی رشد می‌کند.
وی ادامه داد: در این سیستم هیچگونه علف هرز رشد نمی‌کند و گیاهان حاصل از این روش سالم‌تر و زودرس‌تر هستند و فضای کمتری را اشغال می‌کنند.