چندین سال است که درگیر بی ثباتی در قیمت کالاهای اساسی و غیر اساسی و ... هستیم، گویی به این بازار پر ارتعاش عادت کرده ایم.
تا همین چند ماه پیش وقتی مهمان سرزده برایمان می آمد یا سرزده جایی می رفتیم تعارف معمول میان مردم این بود که "دور هم چندتا تخم مرغ میشکنیم میخوریم" اما امروز دیگر نمی توان براحتی ریسک کرد و چنین تعارفی را به میان آورد. وضعیت مرغ هم که بدتر از تخم مرغ. زمانی مرغ نجات بخش سفره عموم ایرانی ها بود که نمی توانستند گوشت قرمز بخرند، اما حالا گویی باید به دنبال ناجی دیگری برای سفره هایشان باشند چراکه مرغ نیز بال درآورده و سر پرگشودن گرفته و گویی قصد بر زمین نشستن ندارد.
پس از گرانی حبوبات، در حال حاضر گرانی مرغ و تخم مرغ نقل محافل شده و برخی امیدوار به کاهش قیمت و برخی نگران از افزایش بیشتر قیمت ها هستند، برخی در این شرایط به سختی امورات خود را میگذرانند و هستند افرادی که هزینه تهیه تکه نانی برای سفره خود را ندارند و در این میان گرانی مرغ و تخم مرغ هم قوز بالای قوز شده است.
نوسات قیمت مرغ و تخم مرغ در روزهای گذشته اعتراضات مردم و کسبه را به همراه داشته به طوری که برخی کسبه و فروشندگان از توزیع و فروش این دو قلم کالا خودداری کرده و میگویند با این قیمت ها قید فروش این یک قلم جنس را زده اند.
نرخ پایین برای مرغدار به صرفه نیست/۵۰ درصد مرغداری های استان تعطیل شده اند
چندی پیش علیرغم اعلام نرخ مصوب برای تخم مرغ، کاهش قیمتی در این حوزه مشاهده نشد و در این میان با افزایش قیمت مرغ هم مواجه شدیم.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران استان مرکزی 19 مهرماه در اینباره به ایسنا، گفت: قیمت ارائه شده از سوی سازمان صمت به عنوان قیمت مصوب تخم مرغ اصلا مورد قبول مرغداران نیست چراکه تنها ۳۰ درصد از نهاده مورد نیاز مرغداران از سوی دولت با ارز دولتی تامین میشود و مابقی باید در بازار آزاد تهیه شود.
احمد بزچلویی ادامه داد: در حال حاضر قیمت تمام شده تخم مرغ برای مرغداران کیلویی ۱۵ هزار تومان است و توزیع آن با قیمت ۱۲ هزار تومان اصلا صرفه اقتصادی برای مرغداران ندارد و دولت باید این مسئله را بپذیرد.
وی اضافه کرد: در صورتی که دولت در این خصوص از اجبار و دستور استفاده کند، قطعا مرغداری ها به تعطیلی کشیده خواهند شد، مگر اینکه نهاده مورد نیاز به صورت ۱۰۰ درصدی از سوی دولت تامین شود، در غیر این صورت با این شرایط، تولید ظرف ۶ ماه آینده تعطیل خواهد شد. در حال حاضر زور دست دولت است و در صورتی که اقدام به جریمه کند، قطعا مرغداران مجبور به اعمال نرخ مصوب هستند، اما در نهایت مرغدار یک ماه می تواند این وضع را تحمل کند.
مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی مرغداران استان مرکزی تصریح کرد: اکثر واحدهای مرغداری توان ادامه فعالیت ندارند، چراکه نهاده در بازار آزاد با قیمت سه برابری به فروش میرسد.
بزچلویی افزود: تمام اجناس در کشور افزایش قیمت چند برابری داشتهاند، اما دولت اصرار دارد قیمت مرغ و تخم مرغ کاهش پیدا کند. قیمت مرغ و تخم مرغ بر اساس عرضه و تقاضا مشخص میشود و این اقلام جزو اقلامی نیستند که بتوان آنها را احتکار کرد، باید مرغ را تحویل کشتارگاه داد و تخم مرغ را عرضه کرد.
وی خاطرنشان کرد: با وضعیت فعلی، تخم مرغ باید به قیمت مناسب از مرغدار خریداری شود تا مرغدار در این بازار بتواند به فعالیت خود ادامه دهد، این موضوع برای تمام مسئولین روشن است، اما برخی به دنبال زمین زدن تولید هستند.
بزچلویی اضافه کرد: در حال حاضر ۵۰ درصد مرغداری های استان تعطیل شده اند و تنها ۵۰ درصد از ظرفیت استان در این حوزه فعال است، با این شرایط، سرمایه گذاری در بازار خودرو به صرفهتر از بازار مرغ و تخم مرغ است، اگر این بازار با همین فرمان پیش برود تعطیلی و نابودی در انتظارش خواهد بود.
با این وضعیت انتظار کاهش قیمت مرغ و تخم مرغ باید انتظاری بیهوده باشد چراکه این مسئله از پایه دارای مشکلات اساسی است و به نظر میرسد ابتدا باید مشکلات مرحله تولید رفع شود.
سیر از گرسنه خبر ندارد
محمد یک کارگر روزمزد است و با ابراز گلایه از گرانی مرغ گفت: وضعیت قیمت مرغ نشان از نبود نظارت و برخورد دارد، اگر نظارت درستی بالای سر این بازار باشد هرگز قیمت مرغ به یکباره از 16 هزارتومان به بالای 20 هزارتومان نمیرسد.
وی با اشاره به این ضرب المثل که سیر از گرسنه خبر ندارد، گفت: کرونا بیماری سختی است و همه میگویند برای مقاوم شدن در برابر بیماری باید تغذیه خوب داشته باشید، اما چگونه این تغذیه خوب باید ایجاد شود؟ قیمت آجیل و تنقلات که سر به فلک میکشد، از قیمت گوشت هم که چیزی نمیگویم و این هم وضعیت مرغ ... .
محمد اضافه کرد: کارگرانی مثل من که 6 ماه از سال بیکارند و تنها حدود 4 ماه سرکار میروند همیشه باید خجالتزده خانواده باشند، دلمان به خرید ماهیانه مرغ خوش بود که این دل خوشی را هم از ما گرفتند. تا کی قرار است این وضعیت ادامه داشته باشد؟ از طرف دیگر قیمت مشخصی هم وجود ندارد و هر مغازه یک قیمت ... .
خدا به داد قشر ضعیف برسد
نظری یک معلم بازنشسته است که مشغول تماشای قیمت مرغ بود و با ابراز تاسف گفت: ما که بازنشسته ایم و حقوق ناچیزی میگیریم توان خرید مرغ و گوشت با این قیمت را نداریم خدا به داد آن بیچارهای برسد که شغل و درآمد ثابتی ندارد.
وی ادامه داد: هرچه در کشور گران میشود میگویند تحریم هستیم، اما دیگر گرانی مرغ را که نمیشود به تحریم ربط داد. مرغ با حجم بسیار زیادی در کشور تولید می شود پس مشکلی در تولید مرغ وجود ندارد. در این شرایط سوال اینجاست که این گرانی برای چیست؟ چرا هیچکس رسیدگی نمیکند؟ مگر مسئولین مرغ نمیخورند؟
این معلم بازنشسته با بیان اینکه هرچقدر هم حرف بزنیم بی فایده است، ادامه داد: قیمت مرغ هم شده مثل قیمت طلا و دلار. هر روز بالاتر میرود. البته قیمت تخم مرغ هم دست کمی از مرغ ندارد و هرکسی نمی تواند این دو قلم را در سبد غذایی خود جای دهد، برای خرید باید سرتاسر خیابان را بچرخیم و خریدهای خود را از ارزان ترین مغازه انجام دهیم، اولویت قیمت پایین جای اولویت کیفیت را گرفته است.
قید برخی اقلام را زدیم
خانمی که سرپرست خانوار است و دو فرزند دارد، میگوید: من ماهانه فقط مبلغی حدود یک میلیون و 500 هزار تومان درآمد دارم با دو فرزند، با این درآمد چگونه میتوان ماهیانه بین 100 تا 200 هزار تومان برای مرغ هزینه کرد؛ گوشت قرمز هم که پیشکش، قید این قلم جنس را زدیم.
وی ادامه داد: در این شرایط کرونا چگونه باید خود و فرزندانمان را تقویت کنیم؟ بالاخره باید ویتامین به بدن این بچه برسد یا خیر؟ ای کاش علاوه بر اینکه مدام از تقویت قوای بدن صحبت میکردند چگونگی تهیه این اقلام تقویتی هم به ما اعلام میشد. قیمت مصوب برای مرغ و تخم مرغ تعیین میکنند، اما هیچکس به حرفشان گوش نمیدهد.
کی میگه مرغ نمیپره؟
جوان دیگری که به تازگی زندگی مشترک را آغاز کرده جلوی مغازه مرغ فروشی به قیمت ها میخندد و می گوید: بفرما این هم از ازدواج. اگه خونه بابام بودم حداقل غصه مرغ و گوشت نداشتم. از قدیم به ما گفتن مرغ نمیپره ولی حالا دیدیم خیلی هم قشنگ میپره.
وی ادامه داد: اول گوشت گران شد، سپس حبوبات و برنج و الان هم که مرغ و تخم مرغ، هیچکس هم به فریاد ما نمیرسد، جانمان به لبمان رسیده و توان خرید اقلام اساسی برای گذراندن شب و روز خود را هم نداریم وای به احوال اقشار ضعیف که دلشان به همین تخم مرغ و حبوبات گرم بود.
فقط 800 تومان سود!
مدیر اجرایی اتحادیه مواد پروتئنیی اراک در اینباره به ایسنا گفت: افزایش قیمت مرغ ناشی از افزایش هزینه های تولید برای مرغداران است، حدود دو هفته است که قیمت مرغ در بازار تغییر چندانی نداشته و به قیمت 24 هزار و 200 تومان با 200 تومان اختلاف در بازار توزیع شده است.
مهدی صیفیپور قیمت امروز مرغ برای مصرف کننده را 24 هزار و 200 تومان در بازار اعلام کرد و افزود: در کشور سود حاصل از فروش را برای واحدهای صنفی فروشنده مزغ، 10 درصد اعلام کردند، اما در استان مرکزی این سود ابتدا به هشت درصد کاهش یافت و سپس به مبلغ 800 تومان رسید که با توجه به بررسی های صورت گرفته قیمت در سایر شهرهای کشور بیشتر از اراک است و این در حالی است که فاکتور اولیه در سراسر کشور یک قیمت مشخص و ثابت است.
وی ادامه داد: این سود اندک نارضایتی بسیاری از فروشندگان را به همراه داشته چراکه برخی تنها فروش مرغ انجام میدهند و با سود حاصل از این فروش زندگی خود را میگذرانند، هیچ واحدی اجازه تخلف ندارد و در صورت تخلف قطعا برخورد قانونی با آنها صورت میگیرد.
صیفی پور در خصوص مرغ دولتی بیان کرد: در گذشته پیش از شیوع ویروس کرونا توزیع مرغ دولتی در صف های طولانی انجام میشد چراکه مرغ ها را برای رستوران ها و مراسم ها خریداری میکردند، اما با شیوع ویروس کرونا تقاضا برای مرغ دولتی نیز کاهش پیدا کرد، البته در برخی مناطق حاشیه ای استقبال خوبی از این کالای مصرفی شد. در مجموع تقاضا برای مرغ به سبب افزایش قیمت، اندکی کاهش داشته، اما آنچنان چشمگیر نبوده است.
وی در پاسخ به این سوال که چرا مصوبات 30 مهر کارگروه تنظیم بازار کشور در اراک اجرایی نشده، خاطرنشان کرد: تاکنون مصوبهای در این خصوص از استانداری به ما اعلام نشده و این مصوبات ذکر شده نیز مربوط به حدود یک ماه پیش بوده است.
مصوباتی که اجرا نمیشود
30 مهر در کارگروه تنظیم بازار قیمت هر کیلوگرم مرغ زنده 13 هزار و 100 تومان به اضافه 10 درصد افزایش و کاهش در استان ها تصویب شد، بر این اساس قیمت هر کیلوگرم مرغ گرم برای مصرف کننده 6 هزار تومان بیشتر از نرخ مرغ زنده مصوب شد و قیمت خرید مرغ زنده از مرغداران تا 14 هزار و 410 تومان و قیمت مجاز برای مرغ گرم برای مصرف کننده تا 20 هزار و 410 تومان اعلام شده است.
همچنین هفته گذشته رئیس سازمان صمت استان از توزیع مرغ منجمد با قیمت دولتی هر کیلوگرم 15 هزارتومان خبر داد و گفت: مرغ منجمد به میزان کافی در استان تامین شده و از روز 28 مهر در استان توزیع شده و این اقدام با هدف تعادل بخشی به بازار مرغ انجام گرفته است. در صورت استقبال مردم این توزیع ادامه خواهد داشت و مرغ منجمد در فروشگاه های بزرگ استان به قیمت هر کیلو 15 هزارتومان توزیع میشود.
گرانی نه، گرانفروشی، مسئله اینست
معاون بازرسی و حمایت از حقوق مصرف کنندگان سازمان صمت استان مرکزی معتقد است که در بحث فروش مرغ اصلا گرانفروشی نداریم و در واقع مشکل اصلی بازار مرغ، گرانی است.
محمدجواد قربانیان در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: عمده فروش و خرده فروش نقشی در افزایش قیمتها ندارند و کشتارگاهها در این امر دخیل هستند.
به گزارش ایسنا، تولیدکنندگان مرغ گوشتی و تخم مرغ باید نهاده مورد نیاز خود را از بازار آزاد و با هزینه های بالا تهیه کنند و در نهایت به اجبار با افزایش هزینه تولید باید در عرضه محصولات خود قیمت تمام شده را افزایش دهند، بر این اساس تا وقتی بازار نهاده به سامان نرسد، وضعیت بازار مرغ و تخم مرغ همانست که بود.
بی شک در این عرصه بی ثبات، ثبات کیمیاست و باید با تامین و عرضه درست مواد و اولیه نظارت و برنامه ریزی و برخورد با متخلفان از تولید و تامین مواد اولیه تا عرضه به این بازار بی سر و سامان، سامان داد.