چند روز قبل وزیر جهاد کشاورزی از ارائه کشاورز کارت به تولیدکنندگان برای خرید نهاده و کود خبر داد و تاکید کرد که بانک کشاورزی و معاونت امور زراعت طراحی خوبی برای این کارت داشتهاند تا کشاورزان بتوانند بدون دغدغه و بروکراسیهای معمولی بانک، سریعاً به این منابع مالی دست یابند.
وی با بیان اینکه طرح کشاورز کارت یک اقدام بزرگ و ملی محسوب میشود و باید با جدیت آن را دنبال کنیم، تصریح کرد: با تأثیرگذاری که کود در تولیدات کشاورزی دارد در گام اول این محصول انتخاب شد و در گام دوم آفتکشها هستند و ما از منابع مختلف اعتبارات لازم را برای آن تجهیز میکنیم.
به گفته خاوازی در گام اول، این کارت در اختیار کشاورزانی که گیاهان استراتژیک مانند گندم، جو و دانههای روغنی کشت میکنند، قرار میگیرد تا دغدغهای برای خرید نهاده و کود نداشته باشند و بتوانند از این کارت استفاده کنند.
کشاورز را وادار میکنند نهاده گران بخرد، بدون اینکه هزینه تولید را کاهش دهند
با این حال کشاورزان و فعالان بخش خصوصی چندان از طرح جدید وزارت جهاد کشاورزی استقبال نکردند و به گفته آنان این طرح نمیتواند گرهای از مشکلات تولیدکنندگان باز کند. در همین زمینه محمد شفیع ملک زاده در گفتگو با خبرنگار مهر در واکنش به صدور کشاورز کارت برای کشاورزان کشور، گفت: با این اقدام، فقط کشاورز را وادار کردیم تا به هر قیمتی اقدام به تولید کند، غافل از اینکه در کم کردن هزینه تمامشده تولید، هیچ حمایتی صورت نگرفته است.
وی ادامه داد: با این کار، خرید نهادههای گران قیمت را به کشاورز تحمیل و چیزی شبیه به نقش واسطهها و دلالان سلف خر میادین تره بار، کشاورزان زحمتکش را به بهانه تأمین نقدینگی وادار به خرید نهاده و ادامه تولید کردیم ضمن اینکه در پایان ۱۲ درصد سود وام را هم به پای کشاورز مینویسیم.
مشکل اصلی کشاورزان بالا بودن هزینه تولید است
این فعال بخش خصوصی تصریح کرد: درست است که کشاورز مشکل نقدینگی دارد اما مشکل اساسی کشاورزان، بالا بودن هزینه تولید است و با قیمتهای خرید تضمینی اعلام شده از سوی دولت هیچگونه همخوانی ندارد. اصلاً ارزشی ندارد که به کشاورز پول بدهیم و مجبورش کنیم کود را به چندین برابر قیمت خریداری کند وبعد هم بدون درنظرگرفتن خسارات وارده به کشاورز (تفاوت بین قیمت تمام شده و فروش محصول) آن پول را با ۱۲ درصد سود پس بگیریم.
ملک زاده افزود: کشاورز کارت در صورتی ارزش دارد که از طریق آن مابه التفاوت قیمت کودهای حمایتی و آزاد بعنوان یارانه مستقیم تولید به کشاورز پرداخت شود و نهادهها هم تک نرخی شوند تا هیچگونه رانت و فسادی ایجاد نشود و البته کشاورزان نباید بازپرداختی داشته باشند.
وی تصریح کرد: در غیر اینصورت شک نکنید با این اقدام وزارت جهادکشاورزی هم اعتبار خود را نزد کشاورزان از دست خواهد داد. در شرایطی که قیمت یک کیسه کود از حدود ۸۰ هزار تومان به ۵۰۰ هزار تومان و حتی بیشتر از این رقم رسیده؛ با پرداخت وام ۲ میلیون تومانی برای هر هکتار آن هم با نرخ بهره ۱۲ درصد مشکلی از کشاورزان حل نمیشود.
ملک زاده ادامه داد: ناگفته نماند که افزایش قیمت فقط مربوط به کودها نیست بلکه تمامی آیتمهای مربوط به تولید اعم از نرخ عملیات ماشین آلات کشاورزی، دستمزد کارگر و هزینههای نیروی انسانی، نهادهها (بذر، سم، کود و....) هزینه حمل و نقل، خدمات و.... افزایش چند ١٠٠ درصدی داشته و قیمت تمام شده محصول را به شدت افزایش داده است.
وی افزود: بخش کشاورزی و کشاورزان، تأمینکننده غذای مردم کشور هستند و در همه جای دنیا از حمایتهای خاص و یارانههای اساسی برخوردارند چرا که اگر چرخ تولیدات کشاورزی نچرخد علاوه بر تهدید استقلال ملی، حدود یک سوم تولید ناخالص داخلی کشور هم به خطر میافتد و مشاغل فراوانی دچار رکود میشوند. یعنی در حقیقت حمایت از بخش کشاورزی نوعی سرمایهگذاری ملی است.
ملک زاده اضافه کرد: از طرفی با توجه به تجارب موفق کشورهای مختلف دنیا بهترین روش پرداخت تسهیلات در بخش کشاورزی، تأمین مالی زنجیره تولید و ارزش کشاورزی است و مطمئناً با این روش، منافع بانکها هم به بهترین نحو ممکن حفظ و حراست میشود و تغییر واقعی در فضای کسب و کار کشاورزی بوجود میآید.
این فعال بخش خصوصی گفت: با توجه به اینکه حدود ۸۰ درصد کشاورزی ما از نوع خرده مالکی و معیشتی است بنابراین از جایگاه تشکلهای واقعی و نظام بهرهبرداری جمعی نظیر تعاونیهای تولید که میتوانند در مدیریت یکپارچه و همچنین تولید هدفمند و بازار محور نقش آفرینی کنند، نباید غافل شد.اصولاً بخش کشاورزی تنها در سایه توجه به توسعه و تقویت زنجیره ارزش به پایداری و ثبات میرسد و تأمین مالی زنجیره یکی از اساسیترین اقدامات مدیریت کلان کشاورزی است. حتی نیازهای متفرقه کشاورزان هم از همین طریق به آسانی قابل رفع شدن است.
ملک زاده ادامه داد: در هر صورت باز هم مانند همیشه به وزارت جهادکشاورزی توصیه میکنیم برای بهبود روشهای مدیریتی و اتخاذ تصمیمات مهم و مؤثر در بخش کشاورزی، بهترین راهبرد، دخیل کردن صاحبان اصلی کشاورزی یعنی کشاورزان و نمایندگان آنها در تصمیمگیریها و برنامهریزیهای مهم و اساسی بخش کشاورزی است.