خرمای پیارم، مرغوب‌ترین و گران‌ترین خرمای بازارپسند در ایران و حتی جهان است که از آن به علت خشک بودن، قابلیت نگهداری طولانی مدت و خوش طعم بودن به نام خرمای شکلاتی یاد می‌شود.
به دلیل ظاهر زیبا و قشنگی که این خرما دارد به تعبیری به آن عروس خرماهای ایران و جهان نیز گفته می‌شود ،این خرمای پرطرفدار و محبوب از نوع تجاری و درجه یک بوده که به دلیل کیفیت مناسب و بازار پسندی یک رقم خاص صادراتی در بازارهای داخلی و خارجی محسوب می‌شود.
خرمای پیارم هرمزگان دراین سالها توانسته توجه بازارهای جهانی را به خود جلب کند و درحال حاضر حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از این محصول به کشورهای حاشیه خلیج فارس، اروپایی، آسیای میانه، استرالیا و کانادا صادرمی‌شود.
استان هرمزگان با تولید حدود ۵۵ رقم خرما که ۲۰نوع آن از ارزش تجاری داخلی و خارجی، یکی از استان‌های مهم و خرماخیز در کشور، بیشترین خرماهای تولید شده از نوع مُرداسِنگ، زَرد، خِنیزی، کَریته، آل مِهتری، زَرِک، مُضافتی، هَلیلی، خاصویی، شاهانی و پِیارُم بوده که محصول پیارم حاجی‌آباد از کیفیت و ارزش صادراتی بالایی برخوردار است.
پیارم خاص حاجی‌آباد هرمزگان
هرچند می توان از مناطقی همچون ارزوئیه کرمان، ایرانشهر و سراوان سیستان وبلوچستان، جهرم فارس، شادگان خوزستان و برازجان بوشهر به‌عنوان کشت کننده خرمای پیارم در ایران نام برد اما مرغوب‌ترین این رقم در داخل و خارج از کشور با نام حاجی آباد هرمزگان شناخته می‌شود.
شهرستان حاجی آباد به دلیل تحمل زیاد نخل آن در برابر شوری، یکی از مناطق مساعد کشت و تولید بهترین خرمای صادراتی جهان یعنی پیارم Piarom or Pyarom)) است که باتوجه به درجه کیفیت و شهرت منحصر به فردی که در بازار جهانی کشاورزی دارد، می‌تواند علاوه برتسخیر بازار داخلی، بازارهای بین المللی صادراتی را نیز در اختیار گیرد.
بیشترین سطح زیرکشت و نخستین جایگاه تولید خرمای هرمزگان به شهرستان حاجی آباد اختصاص دارد و نکته قابل توجه اینکه ۹۰ درصد از تولید خرما در این استان که از نوع مضافتی، خاصویی و پیارم مرغوب صادراتی بوده، در این شهرستان به عمل می‌آید.
خرمای پیارم نام یکی از انواع خرماهای استان هرمزگان است که درسطح وسیعی از باغات شهرستان همچون روستاهای «سَرچاهان»، «تزرج»، «مَعدنوئیه»، «شَهدادی»، «بَرآفتاب»، «دهستان پایین و بالا»، «نیزار»، «درآگاه»، «گَهکُم»، «گَنج»، «دشت سید جوذر» و «جائین» کشت و تولید می‌شود.
متاسفانه کشت بی‌رویه و بدون برنامه‌ریزی نخل پیارم، آینده این خرمای محبوب را با خطری جدی مواجه کرده؛ چراکه سطح زیرکشت پیارم با توسعه بازاریابی جهانی برای این خرما هماهنگی ندارد.
دور از انتظار نیست که خسارت سرمایه‌گذاری نسنجیده در این زمینه و کشت بی‌رویه این محصول دامن گیر باغداران جدید نیز خواهد شد.هرچند خاص بودن کیفیت این رقم در شهرستان حاجی‌آباد نسبت به سایر نقاط کشور این خسارت را به حداقل خواهد رساند.
البته می‌طلبد که دولت درکنار بخش خصوصی نیز نه تنها برای بهبود وضعیت خرماکاران پیارم حاجی آباد که با زحمت‌های فراوانی دست به تولید این محصول می‌زنند، بلکه برای ارزآوری حاصل از صادرات خرما نیز، برنامه جامعی برای فروش این محصول مرغوب درنظر بگیرد.
ثبت ملی و جهانی خرمای پیارم
طرح ثبت ملی خرمای پیارم حاجی آباد به عنوان مرغوب‌ترین خرمای صادراتی کشور و میراث ملی این منطقه درسال ۹۵ در فهرست آثار طبیعی- ملی ایران به ثبت رسید.
مدیرعامل شرکت نخلداران حاجی آباد یادآورشد: بعد از ثبت ملی خرمای پیارم در شهریورماه سال ۹۵، اقدام‌های لازم جهت ثبت جهانی شدن این محصول ارزشمند نیز از همان سال آغازشد.
سعید خسروی بیان داشت: تقاضای ثبت نشانه جغرافیایی خرمای پیارم حاجی آباد در قلمرو جغرافیایی ایران با هماهنگی و پیگیری سازمان تعاون روستایی هرمزگان و سازمان صنعت، معدن و تجارت استان به نماینگی شرکت تعاونی نخلداران حاجی آباد و انجمن ملی خرمای ایران شعبه استان انجام شد.
در آبان ماه سال ۹۷ نیزخرمای پیارم حاجی آباد به همراه نارنگی سیاهوی بندرعباس و مروارید خلیج فارس گواهی نامه‌های ثبت جهانی را دریافت کردند.
طبق اعلام مدیرکل ثبت صنعتی وزارت صنعت معدن وتجارت، فرایند ثبت جهانی خرمای پیارم به همراه ۲ محصول یادشده دیگر نیز، مدت ۲سال زمان برده و اخیرا درسازمان جهانی مالکیت ( WIPO) ثبت شده است.
عرضه و فروش خرمای پیارم دربازارهای ایران وجهان
خرمای پیارم یکی از خوشمزه‌ترین خرماهای نیمه خشک دنیا و به لحاظ ارزشی گران‌ترین خرمای روز ایران است که دلیل این گران بودن کشت کم و خواص فوق العاده این محصول می‌باشد.
از سال ۱۳۷۰ فروش عمده خرما پیارم حاجی آباد رونق قابل توجهی در سراسر دنیا گرفت و این محصول به صورت فله‌ای و بسته بندی شده به بازار عرضه می‌شد.
خرمای پیارم عمده در استان هرمزگان تولید شده و به علت بازار پسندی بسیار خوبی که دارد، اغلب به کشورهای خارجی صادر می‌شود. این نمونه از خرما به دلیل جذب بازارهای داخلی و خارجی، به‌عنوان یکی از خرماهای صادراتی بشمار می‌رود.
فروش خرمای پیارم موجب شده تا در چرخه صادراتی این کشور شاهد رونق بیشتری باشیم.
در بازارهای ایرانی نیز تنوع و گوناگونی بسیاری از انواع خرماها را شاهد هستیم که پیارم نمونه ی پرفروش خرماهاست که اغلب به بازارهای خارجی صادر می‌شود.
این خرمای مشتری پسند بیشتر از طریق اینترنتی به فروش می‌رسد که این امر موجب شده تا بازرگانان و تاجران ایرانی بتوانند این محصول را مستقیم از تولید کننده، تهیه و با قیمت بسیار مناسب‌تری به فروش برسانند.
قیمت خرمای پیارم باتوجه به کیفیتی که دارد، از دیگر انواع و نمونه‌ی خرماها بالاتر است که این قیمت باتوجه به میزان برداشت خرما و کشت این محصول متفاوت است.
رییس هیات مدیره نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی حاجی‌آباد گفت: در ابتدای مهرماه ۹۹هر کیلوگرم خرمای پیارم ممتاز با ۴۰ درصد افزایش با قیمت مصوب ۸۵۰ هزار ریال از باغداران این شهرستان خریداری شد.
ایرج شریفی درحاشیه بازدید از نخلستان‌های شهر حاجی‌آباد افزود: قیمت هر کیلوگرم خرمای ممتاز درجه‌یک پیارم نیز ۷۰۰ هزار ریال تعیین شده است.
وی بیان داشت: هرسال حدود ۱۰ هزار تن خرمای پیارم از ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار از نخلستان‌های حاجی‌آباد برداشت می‌شود که بیش از نیمی از آن (معادل ۶ هزار تن) به کشورهای حاشیه خلیج فارس، کشورهای اروپایی و آسیای مرکزی صادرمی‌شود.
رییس هیات مدیره نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی حاجی‌آباد اظهارداشت: خرمای پیارم به علت خشک و قابل نگهداری بودن به مدت طولانی، طرفداران زیادی در بازارهای داخلی و خارجی دارد و مرغوب‌ترین خرمای جهان است.
شریفی گفت: درصد رطوبت خرمای پیارم کم است و جز میوه‌های دیررس محسوب می‌شود.
پیش بینی برداشت ۱۰ هزار تن خرمای پیارم در حاجی آباد
سطح زیر کشت پیارم در شهرستان حاجی آباد ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار است که یکهزار و ۴۰۰ هکتار دارای درختان بارور با میانگین تولید ۶ هزار و ۱۰۰ کیلوگرم است.
مدیر امور باغبانی سازمان جهادکشاورزی هرمزگان پیش بینی کرد: تا پایان فصل برداشت(آذرماه امسال) بیش از ۱۰ هزار تن خرمای پیارم نخلستان‌های استان برداشت شود که پنج درصد بیشتر از پارسال است.
مسعود گرگیج افزود: تغذیه و اصلاح باغ‌ها و همچنین کنترل آفت‌ها و بیماری‌ها از جمله علت‌های افزایش تولید محصول پیارم درسالجاری است.
وی بیان داشت: برداشت خرمای پیارم از نخلستان‌های شهرستان حاجی آباد از آخر مهرماه امسال آغاز و تا آخر آذرماه ادامه دارد.
مدیر امور باغبانی سازمان جهادکشاورزی هرمزگان اظهارداشت: ۶۰ درصد محصول برداشت شده به کشورهای اروپایی، آمریکا، آسیای میانه، استرالیا و کانادا فرستاده می‌شود.
گرگیج ادامه دارد: خرمای پیارم که به خرمای شکلاتی معروف است، به علت خشک و قابل نگهداری در مدت طولانی، طرفداران زیادی دارد.
خرمای پیارم مغذی و دارای خواص درمانی
خرمای پیارم سرشار از موادقندی، پروتیینی و سایر موادمعدنی بوده و از ارزش غذایی بالایی برخوردار است؛ این محصول به لحاظ مقوی بودن از نظر پزشکی نیز در درمان بسیاری از بیماری‌ها موثر می‌باشد.
باتوجه به اینکه بیشتر قند موجود در این خرما از نوع فروکتوز می‌باشد لذا به راحتی و سرعت در سوخت‌وساز بدن استفاده شده و کسانی که حتی یک بار از این خرما را مصرف کرده‌اند به خاطر طعم بسیار خوب، ظاهر مطلوب و سایر خواص غذایی آن به طور معمول مصرف‌کننده دائمی آن می‌شوند.
این خرما طعم و مزه منحصر به فردی دارد و در هنگام مصرف مانند شکلات است که به آن خرمای شکلاتی هم می‌گویند.
این خرمای شکلاتی و محبوب دارای پوستی نازک به رنگ قهوه‌ای تیره بوده و باتوجه به اینکه گوشت و پوست آن به‌طور کامل به یکدیگر چسبیده‌اند، ظاهری زیبا و مطلوب دارد و فرایند شست وشوی آن نیز به صورت کامل صورت می‌گیرد.
این خرما همچنین از نظر پزشکان مناسب برای افراد دیابتی، زنان باردار و تقویت و افزایش رشد نوزدان و کودکان بوده و در درمان بیماری‌هایی همچون میگرن، لاغری، کاهش وزن، چاقی، آلزایمر، کم خونی، تقویت چشم، آلرژی‌های فصلی، پیشگیری از گلودرد و سرماخوردگی، جلوگیری از یبوست و پوکی استخوان موثر است.
خرما میوه‌ای بهشتی
خرما میوه‌ای بهشتی است که هم در قرآن و هم در احادیث بارها به آن اشاره شده؛ به نحوی که پیامبراکرم(ص) از این محصول به عنوان شفای ۷۲ نوع بیماری و مرض سخن گفته است.
از درخت خرما در قرآن ۲۰ مرتبه در ۱۶ سوره و ۲۰ آیه با عناوینی چون «نخل»، «النخل»، «نخیل»، «النخیل»، «النخله» و «نخلا» یاد شده است.
خرما میوه‌ای اشتهاآور بوده که می‌تواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش، حفظ سلامت دستگاه عصبی و پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها کمک کند.
خرما از نظر پزشکی نیز بسیار با ارزش است و همانطور که اشاره شد دین مبین اسلام خرما را از جمله مهم‌ترین میوه‌ها قرار داده است.
در کشور ایران بیش از ۲۰ استان به تولید انواع خرما و عرضه در بازار فعالیت دارند که بیشتر تولید کنندگان در جنوب کشور قرار دارند. استان‌های فارس و هرمزگان نیز از تولید کنندگان اصلی خرمای ایرانی به حساب می‌آیند.
میزان تولید خرما در جهان حدود ۷.۵ میلیون تن در سطح ۱.۱ میلیون هکتار نخلستان با متوسط عملکردی معادل ۶ هزار و ۸۳۴ کیلوگرم است؛ مصر، ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، پاکستان، الجزایر، عراق، سودان، عمان و لیبی ۱۰ تولیدکننده برتر خرما در جهان هستند که مصر بیشترین میزان عملکرد و الجزایر بیشترین سطح زیرکشت را در اختیار دارند.
متوسط مصرف سرانه جهانی محصول خرما بیش از یک کیلوگرم برآورد شده که البته این شاخص در ایران بین هفت تا ۱۰ کیلوگرم است.
پیارم نیز نوعی از خرما است که در استان هرمزگان تولید می‌شود. شهرستان حاجی آباد بیشترین تولید این نوع از خرما را برعهده دارد.
برداشت خرما در هرمزگان با خرمای آل مهتری از اول خرداد آغاز و با برداشت پیارم به پایان می‌رسد.
استان هرمزگان با ۳۴ هزار هکتار نخلستان زیرکشت و تولید ۱۴۰ هزار تن خرما در سال رتبه چهارم تولید خرما و رتبه سوم سطح زیرکشت را در کشور دارد.