حدود ۲۳۰ هزار تن برنج از سال گذشته در گمرک و بنادر دپو شده بود و با وجود اظهار به گمرک به دلیل عدم تامین ارز و صدور کد رهگیری بانک امکان ترخیص نداشت. از ابتدای شهریورماه سال جاری نیز ممنوعیت فصلی واردات برنج اعمال شد و تا اول آبانماه ادامه داشت که در این فاصله نیز با وجود شرایطی که برای ترخیص برنجها تعریف شده بود باز هم به دلیل عدم صدور کد رهگیری بانک، گمرک مجوز ترخیص این محصول را در اختیار نداشت.
این در حالی بود که در مدت گذشته بارها صاحبان برنجهای دپو شده از زیر سوال رفتن اعتبار بینالمللی خود نزد تجار به دلیل عدم پرداخت وجوه خرید و از سوی دیگر ماندن برنجها در فضای گرم و مرطوب بنادر و در حال فاسد شدن آنها گلایه و انتقاداتی را مطرح کرده بودند.
اما در نهایت وضعیت به سمتی پیش رفت که انجمن واردکنندگان برنج از عدم تمایل برای ترخیص سخن گفت و گمرک نیز اعلام کرد که در این شرایط و براساس قانون نسبت به اعمال قانون متروکه برای برنجهای دپو شده اقدام میکند.
حواشی برنجها در حالی ادامه داشت که با توافقی که بین دستگاههای مربوطه صورت گرفت بانک مرکزی نسبت به صدور کد رهگیری برای برنج اقدام کرد و ترخیص آن به سرعت در دستور گمرک قرار گرفت و از حدود دو هفته پیش این ترخیص آغاز شد.
تازهترین اعلام میراشرفی - رییس کل گمرک ایران - از این حکایت دارد که در مدت اخیر حدود ۹۱ هزار تن برنج از گمرک و بنادر ترخیص شده است و مابقی به صورت تدریجی ادامه خواهد داشت.
وضعیت واردات برنج در سال جاری و تا قبل از ترخیصهای جدید از این حکایت داشت که از ابتدای سال جاری نسبت به ترخیص ۵۸۰ هزار تن برنج به ارزش ۵۳۳ میلیون دلار از گمرکات کشور اقدام شد، در حالی که در مدت مشابه سال قبل ۹۸۶ هزار تن برنج به ارزش بیش از یک میلیون دلار ترخیص شده بود. این آمار نشان میدهد که ترخیص برنج در سال جاری از لحاظ وزنی ۴۱ درصد و ارزش دلاری تا ۴۹ درصد کاهش دارد.
از سوی دیگر با توجه به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برنج از ابتدای امسال و تامین ارز آن با ارز سامانه نیما که به حدود ۲۵ هزار تومان میرسد و از سویی کاهش واردات، قیمت برنج خارجی در بازار رو به افزایش رفت؛ به طوری که طبق آخرین گزارش مرکز آمار از این حکایت دارد که قیمت هر کیلو از این محصول در مهر پارسال ۸۹۰۰ تومان بوده که در شهریور امسال به ۱۸ هزار و ۸۰۰ تومان و در مهر تا ۲۱ هزار و ۸۰۰ تومان میرسد که حداقل قیمت برنج وارداتی در مهر سال جاری ۱۸ هزار و ۴۰۰ تومان و حداکثر آن تا ۲۵ هزار و ۹۰۰ تومان بوده است. قیمت برنجهای وارداتی از شهریور تا مهر ۱۲.۳ درصد و از مهر امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل تا ۱۳۶ درصد گران تر شده است.