جوجه‌های یک روزه که برای تولید گوشت مرغ در سالن‌های پرورشی مرغداری‌های استفاده می‌شود به ترتیب از مرغ‌های استاندارد (لاین)، مرغ اجدادی و سپس مرغ مادر گرفته شده‌اند که این موضوع اهمیت این گروه از طیور را در پایداری امنیت غذایی کشور مشخص می‌کند.
شمار کشورهای صاحب علم و فناوری مرغ استاندارد لاین در جهان کمتر از تعداد انگشتان دست است و شاید بتوان گفت تنها هشت کشور دنیا شامل آمریکا، انگلیس، هلند، برزیل، هند، آلمان، فرانسه و ایران هستند که توان فنی و علمی لازم برای تولید حفظ و تکثیر این طیور استراتژیک غذایی را دارند.
به گفته کارشناسان اکنون پنج سویه برای مرغ استاندارد در کشور وجود دارد که چهار سویه آن وارداتی است؛ در این میان تنها مرغ آرین خاستگاه بومی دارد که به عنوان مرغ ایرانی استاندارد از سوی دولت تولید و در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد.
از این منظر تولید و بهبود ژنتیکی مرغ استاندارد آرین می تواند کاهش واردات، خود اتکایی، تکمیل زنجیره تولید و تضمین امنیت غذایی کشور را در فرآورده‌های پروتئینی پرمصرف از این بستر استراتژیک غذایی رقم بزند که سرمایه‌ای بزرگ برای کشور و پشتوانه مهم در زنجیره غذایی محسوب می‌شود.
تولید مرغ استاندارد امسال در استان مرکزی پیگیری می‌شود
مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی گفت: تولید مرغ استاندارد آرین از سال ۸۵ در کشور کلید خورد که به‌دلایلی متوقف شده بود و امسال این مهم در دستور کار دولت قرار گرفته است.
«حمیدرضا اخوان» افزود: با تولید مرغ استاندارد ایرانی وابستگی کشور به مرغ اجدادی قطع شده و خودکفایی در تامین مرغ کشور حاصل می‌شود.
وی ادامه داد: میزان تولید مرغ اجدادی داخل نسبت به طیور وارداتی بیشتراست اما، مقدار تولید کمتر و جثه آن کوچکتر است.
مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی گفت: مرغ اجدادی از تلاقی مرغ‌های استاندارد تولید شده و حاصل لقاح مرغ اجدادی و مرغ مادر، تولید گونه‌ای از طیور است که در تامین جوجه‌های گوشتی از مرغ مادر عمل می‌کند.
اخوان خاطر نشان کرد: متقاضی برای پرورش مرغ استاندارد آرین برای استان مرکزی در حال حاضر وجود ندارد و در راستای پرورش این طیور هنوز اقدامی توسط مرغداران انجام نشده است.
وی ادامه داد: حاصل تجارب پرورش مرغ استاندارد در گذشته و فرآیندی که در وزن‌گیری و طول دوره پرورش بوده موجب شده که درحال حاضر درخواستی برای پرورش مرغ استاندارد آرین در استان مرکزی وجود نداشته باشد.
مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی گفت: راه ترغیب متقاضیان پرورش مرغ آرین این است که واردات این مرغ کاهش یافته و با برنامه حمایتی ویژه توسعه پرورش این طیور در استان و کشور با جدیت دنبال شود.
اخوان افزود: بهره‌گیری از مرغ آرین در کشور کاهش ارزبری برای واردات مرغ اجدادی و استاندارد و قطع وابستگی به خارج را همراه دارد و زنجیره تولید مرغ با افزودن پرورش این گونه‌ها به چرخه تولید کامل می‌شود.
تولید مرغ لاین و اجدادی برگ برنده اقتصادی
رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماری های طیور، آبزیان و زنبور عسل اداره کل دامپزشکی استان مرکزی نیز در این خصوص گفت: تولید گله‌های مرغ استاندارد اکنون از سوی معدودی کشورها صورت می‌گیرد و جوجه‌های پرورشی با انجام اقداماتی بهبود ژنتیکی یافته و به سایر کشورها صادر می‌شود.
«حسن اثنا عشری» افزود: در ایران تنها یک گله مرغ استاندارد با نام آرین وجود دارد که جوجه‌های آن‌ها مورد نیاز پرورش‌دهندگان طیور است و تقویت نظام پرورش مرغ استاندارد و اجدادی به عنوان برگ برنده اقتصادی کشور به‌ویژه در شرایط تحریم مطرح است.
وی ادامه داد: جوجه گله‌های طیور و استاندارد، مرغ اجدادی را تشکیل داده و دست آخر در ادامه فرآیند، جوجه‌های مرغ مادر تشکیل می‌شود و خودکفایی در این زمینه کمک بزرگ اقتصادی است.
رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماری های طیور، آبزیان و زنبور عسل اداره کل دامپزشکی استان مرکزی گفت: استان مرکزی که یکی از قطب‌های پرورش طیور کشور است تنها در زنجیره تولید از پرورش مرغ مادر به بعد را انجام می‌دهد و واحد پرورش مرغ استاندارد و اجدادی در استان هنوز وجود ندارد.
اثنا عشری افزود: پرورش مرغ اجدادی به شرایط آب و هوایی خاصی نیاز دارد که استان مرکزی حائز آن نیست و اکنون این مهم در استان‌های مازندران، گیلان و فارس انجام می‌شود و ایجاد ویژگی‌های آب و هوایی برای پرورش مرغ اجدادی هزینه بالایی دارد.
وی ادامه داد: فاصله پنج هزار متری واحد پرورش مرغ اجدادی با سایر واحدهای مرغداری و دامداری از جمله شرایط پرورش این گونه طیور برای انجام کارهای ژنتیکی و جلوگیری از انتقال بیماری به این گله‌ها است.
رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماری های طیور، آبزیان و زنبور عسل اداره کل دامپزشکی استان مرکزی شمال کشور را بهترین مکان برای پرورش مرغ اجدادی عنوان کرد و گفت: رطوبت ۷۰ درصدی سالن‌های پرورش از جمله ملزومات مورد نیاز پرورش این گله‌ها است و در استان مرکزی با تجهیزات موجود امکان تامین رطوبت ۷۰ درصدی به‌صورت دستی در سالن‌های پرورش مرغداری‌ها وجود ندارد.
اثنا عشری خاطرنشان کرد: فایده پرورش گله‌ها مرغ استاندارد و اجدادی در کلان صنعت مرغداری برای کشور است.
وی ادامه داد: ۱۷ واحد پرورش مرغ مادر در استان مرکزی وجود دارد که ۹ واحد آن فعال است و تولید دارندو بقیه در حال پاک سازی و آماده سازی برای جوجه ریزی می‌باشند.
رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماری‌های طیور، آبزیان و زنبور عسل اداره کل دامپزشکی استان مرکزی یادآور شد: چهار سویه تجاری در کشور وجود دارد که همگی وارداتی هستند و با طیور آرین که بومی کشور است، پنج سویه را شامل می‌شوند.
اثنا عشری افزود: فرآیند اصلاح ژنتیکی روی چهار سویه مرغ استاندارد در سال‌های اخیر انجام شده و مرغ‌ها با سویه تجاری بهتر انتخاب شده‌اند در صورتی که در تولید آرین این مهم هنوز جای کار دارد.
وی گفت: گله‌های اجدادی موجود در کشور وارداتی و ارزبر هستند و در صورتی که دولت با حمایت و برنامه اصولی در این راستا وارد عمل شود،گله‌های لاین داخلی می‌تواند از خروج ارز جلوگیری شده و با تکمیل چرخه تولید، وابستگی کشور به خارج قطع شود.
پرورش مرغ اجدادی در گذرگاه تسهیل فرآیند تولید طیور
رئیس هیات مدیره یکی از واحدهای پرورش مرغ مادر استان مرکزی نیز در این خصوص گفت: تنها چهار واحد پرورش مرغ اجدادی و تولید گله آن‌ها در کشور فعال است و استان مرکزی از این مزیت بی‌بهره می‌باشد.
«حسین‌قلی لطفی» کاهش وابستگی به خارج از کشور را از جمله مزایای پرورش مرغ استاندارد و اجدادی در کشور عنوان کرد و افزود: سویه مرغ استاندارد موجود در کشور متاسفانه مراقبت اصولی نداشته و به دلیل کیفیت پایین کمتر از آن استقبال می‌شود و این طلا و گنجی است که اگر به آن پرداخته شود حوزه تولید مرغ کشور را متحول می‌کند.
وی یادآور شد: فعالیت به‌گزینی بر روی تولید مرغ اجدادی از سوی دولت انجام شده و بر اساس اطلاعاتی که از مرغداران مرغ گوشتی استان مرکزی صورت گرفته برای تولید این گله‌ها در استان به‌دلیل نیاز فاصله ۳۰ تا ۴۰ کیلومتری واحدپرورش با سایر واحدهای پرورش مرغ منطقه شراء و یک منطقه در خمین معرفی شده است.
پرورش تخصصی مرغ استاندارد نیازمند بازنگری است
مدیرعامل یکی دیگر از واحدهای پرورش مرغ مادر استان مرکزی نیز در این خصوص گفت: چهار نژاد مرغ استاندارد اکنون با اسامی راس، کاب، آربرو کارز از خارج از کشور وارد شده و نژاد آرین نیز بومی کشور است و جهاد کشاورزی مدیریت پرورش آن را برعهده دارد.
«سعید لطفی» افزود: پرورش مرغ استاندارد بسیار تخصصی است و امکان پرورش این گله‌ها در استان مرکزی وجود ندارد و به دلیل کیفیت پایین مرغ آرین باید در پرورش این گونه نیز بازنگری شود.
وی ادامه داد: پرورش مرغ آرین اکنون به‌دلیل هزینه‌های بالا تنها از سوی دولت انجام شده و بخش خصوصی فعالیتی در این زمینه ندارد.
مدیرعامل این واحد مرغ مادر استان مرکزی خاطرنشان کرد ۱۲۰ واحد مرغ مادر در کشور وجود دارد که ۱۲ واحد آن در استان مرکزی فعال است و جوجه مورد نیاز واحدهای پرورش مرغ گوشتی از سوی این واحدها تولید و در اختیار واحدهای آن‌ها قرار می گیرد.
استان مرکزی دومین قطب صنایع مادر تخصصی، چهارمین قطب صنعت کشور محسوب است و در زمینه تنوع تولیدات صنعتی رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده است.
این استان با وجود صنعتی بودن در زمره ۱۰ استان نخست کشور در بخش کشاورزی است که ۹۰ هزار بهره‌بردار شامل ۲۰ درصد شاغلان استان در این حوزه فعال هستند.