قیمت انواع میوه در سطح شهر همچنان بالاست و قصد پایین آمدن ندارد، افزایشها بیشتر به دلیل بالا بودن هزینه تولید، عدم نظارت بر بازار و گران شدن کالاهای دیگر و نیز افزایش صادرات است.
دولت نرخ ارز 4200 تومانی را از واردات نهاده های کشاورزی از جمله کود شیمیایی، سموم شیمیایی و بذر در آستانه فصل زراعی حذف کرده و اینها بر هزینه های تولید کشاورزان اضافه کرده است. مصوبه رسمی دولت در زیر مشخص است.
پس از حذف شدن ارز این نهاده ها کود شیمیایی تا 5 برابر افزایش قیمت داشت و مثلا قیمت کود پرمصرف «سوپرفسفات ترپیل» از 85 هزار تومان به حدود 450 هزار تومان رسید.
این مصوبه شورای اقتصاد برای افزایش قیمت نهاده های کشاورزی در آستانه فصل کشت جدید انجام شد. فصل زراعی از اول مهر آغاز میشود.
این مسئله واکنش جدی تولیدکنندگان را در پی داشت و آنها به عواقب این افزایش قیمت هشدار دادند.
اعتراض تولید کنندگان به افزایش قیمت کود و سم
سید جعفر حسینی مشاور نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور در واکنش به مصوبه اخیر شورای اقتصاد در زمینه افزایش قیمت کودها و سموم شیمیایی و ۳ تا ۵ برابر شدن نرخ آنها، اظهار داشت: شورای اقتصاد در مصوبه اخیر خود قیمتهای بسیار سنگینی برای کودهای شیمیایی در نظر گرفته که این کار در آستانه آغاز فصل زراعی جدید، شوک بزرگی برای تولیدکنندگان و تولید کشور است.
وی افزود: کشاورزان در چند سال اخیر به امید بهبود شرایط نسبت به سال قبل اقدام به کشت میکردند، ولی متأسفانه سال به سال وضعیت بدتر شده در حدی که امسال با توجه به افزایش ۵ برابری قیمت کودهای شیمیایی فسفاته و پتاسه و افزایش حدود ۳ تا ۵ برابری سموم به عنوان مؤلفههای مهم تولید، کشاورزان دیگر قادر به ادامه کار و کشت گندم، کلزا، چغندر و دیگر محصولات اساسی کشاورزی نیستند.
این فعال بخش خصوصی از تصمیم جدید شورای اقتصاد در آستانه فصل کشت جدید به شدت انتقاد کرد و گفت: چگونه است که شورای اقتصاد در زمان تعیین قیمت تضمینی محصولات کشاورزی با در نظر گرفتن مصلحت بودجهای قیمت محصولات کشاورزی را قطره چکانی اضافه میکند اما در زمان دیگری یک شبه و ناگهانی قیمت کودهای شیمیایی فسفاته و پتاسه را تا ۵ برابر افزایش میدهد؟
یک کشاورز کاشانی در بازدید از مزارع پنبه این شهرستان گفت: «قیمت کود به اندازهای افزایش یافته که کشاورزان نمیتوانند این نهاده را تهیه کنند.»
نهادهای مانند کود شیمیایی به ازای هر یک واحد مصرف 9 واحد در افزایش تولید کشاورزی نقش دارد و بیم این میرود که عدم دسترسی کشاورزان به این نهاده با ارزش در آینده باعث کاهش تولید نیز بشود.
قیمت سموم شیمیایی هم از این افزایش قیمت ها بی نصیب نبود به طوری که یک فروشنده سم قیمت ها را به این شرح می گوید:قیمت سموم«پیری پروکسی فن آدمیرال»، «مالاتیون» و «DDT» که هر کدام 40 هزار تومان بوده به حدود 150 هزار تومان رسیده است؛ همچنین سم «هگزافلومورون» از 50 هزار تومان به 250 هزار تومان افزایش پیدا کرده است.
کشاورز کارت؛ تلاش ناموفق وزارت جهاد برای بحران کود شیمیایی
وزارت جهاد کشاورزی خود از مخالفان حذف یارانه کود شیمیایی بود و به همین دلیل تلاش کرد تا این نقیصه را پوشش دهد بر اساس توافقی که با شورای اقتصاد داشت قرار شد به کشاورزان «کشاورز کارت» بدهند، یعنی نقدینگی کشاورز را با سود 12 درصد برای خرید این نهادهها تامین کنند.
خبرهایی که می رسد نشان میدهد هنوز موفقیتی در این زمینه وجود ندارد، نخست اینکه کشاورز کارت ها تنها به گندمکاران برتر داده میشود و دیگر اینکه با سود 12 درصد پرداخت میشود.
بخش خصوصی دادن کشاورز کارت را موجه جلوه دادن گرانی کود از سوی دولت تعبیر میکند.
افزایش صادرات محصولات کشاورزی با بالا رفتن نرخ ارز
بالا رفتن نرخ ارز بازار صادرات را جذاب کرده و کشاورزان صادرات را به صرفه تر میدانند که حتی در بازار صیفی جات هم بسیار داغ است، اخیرا صادرات گوجه فرنگی به عراق قیمت داخلی را تا کیلویی 18 هزار تومان افزایش داد و توجه رسانهها را هفتهها به خود جلب کرد.
اشتیاق کشاورزان و تولیدکنندگان محصولات غذایی به صادرات در دیگر محصولات هم همین طور است، مثلا الان که تخم مرغ به شانهای36 هزار تومان رسیده، بسیاری به دنبال صادرات این محصول هستند.
عدم نظارت بر بازار
کنار همه این اشکالات جدی، جای خالی نظارت بر بازار هم به شدت خودنمایی میکند. قیمتها مغازه به مغازه و منطقه به منطقه تفاوت میکند، قیمت ها از میدان مرکزی تا مغازهها باید نهایتا 30 درصد افزایش یابد که بعضا تا 100 درصد هم افزایش پیدا میکند، انگار مسئولان تعزیراتی و بازرسی هیچ وظیفهای در این موارد ندارند. هر چه به مناطق شمال شهر میرویم این قیمت ها افزایش مییابد مغازه داران اجاره مغازهها را هم روی قیمت میوه میکشند.
قیمت 52 قلم میوه در میدان مرکزی میوه و تره بار مرکز توزیع عمده فروشی در جنوب تهران به این شرح است:
دولت برای اینکه بتواند به قیمت های بازار حداقل در مورد میوه سر وسامانی بدهد، باید ریشه این افزایش قیمتها را بخشکاند و گرنه هر چند که تولید در بخش میوه بسیار عالی است و سالانه بیش از 18 میلیون تن تولید میشود و بر اساس اعلام فائو در 15 محصول باغی در دنیا جزو 10 تولید کننده برتر هستیم، این شرایط کنترل بازار راه به جایی نخواهد برد.