خسرو فروغان گرانسایه اظهار داشت: یکی از دلایل کاهش ارزش پول ملی مشکل در صادرات است. فروش نفت و مواد پتروشیمی به شدت کاهش پیدا کرده و شاید از نظر حجمی میزان صادرات افزایش داشته باشد اما از نظر ارزش، کیفیت و بازگشت پول خیلی کمتر از سالهای گذشته است.
وی افزود: متاسفانه در هیچ یک از بخشهای مهم برند شناخته شدهای نداریم تا صادرات ما قوت بگیرد. کالاهای شناختهشده ما فرش، پسته و زعفران بودند که متاسفانه امروز رقبای زیادی در این حوزهها برای ایران وجود دارد. آمریکا در حال تسخیر بازار پسته دنیا است و در بازار فرش چین، پاکستان ترکیه و افغانستان رقبای جدی ایران هستند. بازار زعفران نیز بیشتر در اختیار افغانستان است.
گرانسایه تصریح کرد: به طور کلی هر جا که صادراتی داشتیم، قوی ظاهر نشدیم. بیشتر صادرات ما مربوط به نفت و پتروشیمی بود که با تحریمها بخشی از آن نیز از دست رفت. کالای ایرانی را یک سوم کالای ترکیه با همان کیفیت میخرند چراکه ما روی برندینگ و بسته بندی کار نکردیم.
وی در مورد واردات نیز گفت: تحریمها و خروج از FATF شرایط واردات را نیز سخت کرده است. در بخش بانکی، ارزی و حمل و نقل مشکل داریم. بدون واردات، بازارهای داخلی ما دچار مشکل شده و حتی تولید داخل نیز تحت تاثیر قرار گرفته است. وقتی به خاطر نبود واردات نمیتوانیم تولید داخل را افزایش دهیم بازارهای داخلی نیز دچار چالش می شوند. سال ۹۷ هیات وزیران با بخشنامهای ورود به کالاها را سخت کرد، تخصیص ارز یکی از بخشهایی بود که با این بخشنامه دچار مشکل شد. این مشکلات باعث شده واردات ما به شدت کاهش پیدا کند و با کمبود کالا مواجه شویم.
وی افزود: سختگیریها در بخش واردات کالا قاچاق را افزایش داد، حتی کالای قاچاقی هم به خاطر محدودیتهای مرزی در دوران کرونا بسیار کاهش یافته و با کمبود کالا مواجه هستیم.
نایب رییس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی ایران گفت: ساختار توزیع در کشور دچار مشکل است. تنظیم بازار فقط به چند قلم کالای محدوده توجه میشود و بقیه کالاها مغفول میمانند. در بخش بازرگانی داخلی ما هیچ کار مفیدی انجام ندادهایم، مثلاً در مورد گوجه فرنگی بعد از آنکه دولت خرید تضمینی انجام میدهد میبینیم که با کمبود کالا در بازار مواجه میشویم و این کمبود کالاها ارتباطی با صادرات ندارد. نظارت بر توزیع کالا و آمایش تأثیر بیشتری دارد.
وی افزود: نظارت بر تولید کشور نیز باید بیشتری شود گاهی کالا آنقدر تولید میشود، دورریز دارد و گاهی با کمبود مواجه است و در سالهای اخیز همیشه شاهد این موضوع بودهایم. همینطور واسطهگری نیز نقشه مخربی دارد. خیلی راحت واسطهگری را میتوان حذف کرد و بر روی توزیع برنامهریزی داشت.
گرانسایه اضافه کرد: هرگاه که بازار آشفته شده گروهی سواستفادهگر از آن سود بردهاند. بیشترین سوء استفادههایی که در آشفتگی بازار صورت میگیرد؛ کمفروشی، تقلب و گرانفروشی است.
وی خاطرنشان کرد: ما باید مثل کشورهای توسعهیافته روی تنظیم بازار و توزیع کار کنیم با زور و چماق نمیتوان قیمت را پایین نگه داشت.