تکنولوژی هسته ای در کشاورزی با استفاد از ایزوتوپها و پرتوافشانی می تواند با انواع بیماریها، آفات مقابله کرده باعث افزایش تولید محصولات، محافظت از منابع آب و خاک، افزایش تولید محصولات دامی و افزایش ضریب امنیت غذایی در کشورها شود.
سازمان خواروبار جهانی ملل متحد تاکید می کند که بیش از 50 سال است استفاده از تکنولوژی هسته ای را در کشاورزی دنیا ترویج می کند و آژانس بین المللی انرژی هسته ای هم در این زمینه همکاری می کند و تحولات شگرفی در کشاورزی دنیا به واسطه این علم ایجاد شده است.
فائو در گزارش خود به 7 تحول بزرگی که تکنولوژی هسته ای در کشاورزی دنیا ایجاد کرده ا ست اشاره می کند.
*افزایش سلامت و تولید حیوانات
استفاده از تکنولوژی هسته ای توسعه زیادی در تولیدات و سلامت دام در دنیا که بخش زیادی از تامین امنیت غذایی به آنها متکی است ایجاد کرده است.این تکنولوژی علاوه بر افزایش تولید محصولات به سلامت آنها نیز کمک بسیاری کرده است.
به عنوان مثال در کشور کامرون این علم توانسته تولید، اصلاح و تلقیح مصنوعی و کنترل بیماری دام را در این کشور تا حدود زیادی بهبود بخشد.
با استفاده از تلاقی دو رقم محلی در این کشور توسط اصلاحگران و محققان، تولید شیر دامها بیش از سه برابر شد و میزان تولید آنها از 500 به 1500 لیتر رسید که باعث افزایش درآمد 110 میلیون دلاری یک مزرعه پرورش دام در طی یکسال شد.
همچنین اصلاح نژاد این حیوان باعث شد که بیماری بروسلوز که یک بیماری مسری در دام است به شدت کاهش یابد این بیماری قابل انتقال از حیوان به انسان است و طی سالها افراد زیادی را که شیر غیر پاستوریزه میخورند درگیر می کند و هزینه های زیادی برای فرد مبتلا دارد.
*اصلاح تعادل آب و خاک با استفاده از تکنولوژی هسته ای
امروز این تکنولوژی در بسیاری از کشورها برای سلامت آب و خاک که منبع اصلی تولید و ضامن امنیت غذایی هستند استفاده می شود، اهمیت این مسئله به ویژه در زمانی که جمعیت جهان روز به روز افزایش یافته و نیاز غذایی بیشتر می شود نمود بیشتری دارد.
به عنوان مثال در منطقه ای به نام بنین، با استفاده از تکنولوژی هسته ای میزان تولید ذرت 50 درصد افزایش و استفاده از کود شیمیایی تا 70 درصد کاهش یافت و همین مسئله باعث تثبیت ازت بیشتر در خاک شد که با عث افزایش تولید سایر محصولات کشاورزی نیز می شود.
در کشور کنیا استفاده از تکنولوژی هسته ای باعث شد که کشاورزان این منطقه در مقیاس های کوچک بتوانند مزارع سبزی و صیفی خود را آبیاری کرده و محصول خود را دو برابر کنند در عین حال مصرف آب آنها هم 55 درصد کاهش یافت.
*کنترل آفات و بیماری
کشورها دهه هاست که از روش عقیم کردن حشرات و آفات نر با استفاده از تکنولوژی هسته ای برای مقابله با بیماری و آفات در مزارع استفاده می کنند.
با عقیم کردن حشرات امکان تولیدومثل آنها فراهم نمی شود و جمعیت آنها روز به روز کمتر می شود در حقیقت این یک نوع کنترل طبیعی هم است که در آن از هیچگونه مواد شیمایی استفاده نمی شود.
دولت گواتمالا، مکزیک و آمریکا از این روش دهه ها است برای جلوگیری از آفت مگس مدیترانه ای استفاده می کنندهر هفته صدها میلیون از این حشرات را برای حفظ ارزش میوه به باغات مرکبات می فرستند و این آفت دیگر نمی تواند زاد ولد کند و خود به خود از بین می رود.
*سلامت غذایی
برای تجارت محصولات غذایی نیاز به استانداردهایی است که برخی موارد هزینه های بسیار بالایی دارد شاید 15 میلیارد دلار برای صنعت غذایی تطبیق این استانداردها هزینه داشته باشد.
استفاده از تکنولوژی هسته ای این امکان را افزایش داده و هزینه را بسیار پایین تر میاورد مثلا در کشور پاکستان 50 شرکت با استفاده از تکنولوژی هسته ای امکان ردیابی باقیمانده دارویی و سموم را درمحصولات کشاورزی دارند که هم سلامت امنیت غذایی را برای داخل افزایش می دهد و هم مطابقت با استانداردها را در زمان صادرات بالا می برد که در نهایت هزینه ها به شدت افت پیدا می کند.
*افزایش مسئولیت پذیری دولتها و نهادهای بین المللی در قبال مردم
تکنولوژی هسته ای دولت ها و نهادهای بین المللی را نسبت به مردم مسوولیت پذیر تر می کند مثلا در سال 2011 در ژاپن سازمان خواروبار جهانی ملل متحد و آژانس بین المللی انرژی با استفاده از فن آوری هسته ای توانستند مواد غذایی آلوده ناشی از نشتی مواد هسته ای را شناسایی و معرفی کنند.
*افزایش سازگاری با تغییرات آب و هوایی
استفاده از تکنولوژی هسته ای امکان اصلاح ارقام و نژادهای زراعی و دامی که سازگاری زیادی با تغییرات آب و هوایی را دارند فراهم می کند. نمونه آن در بورکینافاسو است که دامهایی را اصلاح کرده اند که با شرایط جدید بیشتر سازگار است. در سالهای اخیر تغییرات آب و هوایی مشکلات زیادی را برای تولیدات کشاورزی و کلا شرایط زندگی ایجاد کرده است کارشناسان می گویند برای تولیدات بهتر در آینده باید از نژادها و گونه هایی استفاده کرد که بتواند در شرایط جدید تولید خوبی داشته باشد و مقاوم به تنش های محیطی باشد.
*جلوگیری از گرسنگی و قحطی با افزایش عملکرد
استفاده از تکنولوزی هسته ای باعث اصلاح یک سری ارقام زراعی می شود که زودرس هستند بنابراین ازمنابع آب و خاک کمتری استفاده کرده و به کشاورز این امکان را می دهد که کشت دیگری هم انجام دهد.پ
فائو گزارش می دهد که به لطف اصلاح رقم برنج زودرس در بنگلادش میزان تولید این کشور در سال 2004 از 26.8 میلیون تن به 33.8 میلیون تن در سال 2013 رسید.
*کاهش مصرف آب
با استفاده از فن آوری هسته ای در بخش کشاورزی می توان مسیر آب را در زمین و گیاه ردیابی کرد بنابراین با این روش می توان از پرت و هدررفت آب در مزرعه جلوگیری کرد و راندومان مصرف آب را بسیار افزایش داد می توان بررسی کرد که مناسب ترین زمان مصرف آب گیاه چه زمانی است و همه اینها کمک می کند که از آب مصرف بهینه شود و با حداقل آب کشاورزی محصول بیشتری برداشت کرد.
با توجه به رشد روز افزون جمعیت استفاده از تکنولوژی هسته ای برای تامین غذای جمعیت آینده جهان بسیار ضروری است.
طبق گزارش فائو در 40 سال آینده تنها علم و تحقیقات می تواند امنیت غذایی را برای جمعیتی که به 9 میلیارد نفر می رسد تامین کند.