در حالی که مسئولان از توزیع مکفی مرغ در بازار خبر میدهند، صفهای طولانی مردم و قیمتهای هنگفت این کالا خبر از کاهش شدید عرضه میدهد. در همین زمینه فعالان بازار به استناد حجم عرضهای که انجام میشود از احتمال کاهش جوجهریزی یا احتکار در سطح وسیع خبر میدهند که موجب شده عرضه این کالا در بازار مصرف به شدت افت کند.
صفهای طولانی چه میگوید؟
بر این اساس، برخی از مخاطبان در ارتباط با خبرنگار مهر از کمبود جدی عرضه مرغ در برخی از استانهای کشور خبر داده و میگویند که در شهرهایی مانند کرمان، آبادان، شیراز و خوزستان میزان عرضه مرغ به شدت کاهش یافته است؛ به گفته این مخاطبان در استانهایی مانند کرمان و خوزستان کمبود عرضه شدیدتر است.
همچنین در استانهایی از جمله آذربایجان غربی و کرمانشاه نیز مردم برای خرید مرغ با قیمت مصوب دولتی باید ساعتها در صفهای طولانی معطل بمانند.
کارشناسان و فعالان این صنعت چند دلیل را برای این مساله عنوان میکنند. افزایش تقاضای مردم در آستانه تعطیلات نوروزی، افزایش خریدهای احتیاطی با نگرانی از احتمال افزایش بیشتر قیمت، خارج شدن مرغ تنظیم بازاری از شبکه توزیع خانوار و هدایت آن به سمت رستورانها، تمایل بیشتر تولیدکنندگان برای فروش مرغ تولیدی به صنایع فرآوری برای گریز از قیمت گذاری دستوری دولت، کاهش عرضه ناشی از کاهش جوجهریزی و تولید از جمله عللی است که میتواند منجر به ایجاد شرایط فعلی شده باشد.
علل نابسامانی بازار مرغ
در همین زمینه یکی از فعالان بازار مرغ در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: مصرف سرانه مرغ در کشور ما ۲۸ کیلوگرم است و با توجه به جمعیت ۸۳ میلیونی، مصرف روزانه مرغ در کشور حدود ۶۴۰۰ تا ۶۵۰۰ تن است؛ اگر میزان جوجه ریزی به میزانی که دولت اعلام میکند (۱۳۰ میلیون قطعه) انجام شده باشد، یعنی روزانه حدود ۷۵۰۰ تن مرغ در کشور در حال تولید است. یعنی روزانه هزار تن هم مازاد مصرف داریم.
این فعال بخش خصوصی که خواست نامش در گزارش ذکر نشود، تاکید کرد: در حال حاضر در روزهای اوج مصرف مرغ نیستیم که میزان تولید با تقاضا همخوانی نداشته باشد. بنابراین در این میان یا انحراف بزرگی وجود دارد که مرغ از چرخه بازار خارج میشود به عنوان مثال ممکن است رستورانها و تالارها آن را خریداری و ذخیره کنند یا اینکه واحدهای قطعه بندی مرغ را تحویل بگیرند و به صورت قطعه بندی با قیمتهای بالاتری بفروشند؛ اما معتقدم قویترین گمانه، کاهش جوجهریزی باشد. میزان جوجهریزی انجام شده باید راستی آزمایی و مشخص شود که ۱۳۰ میلیون قطعه جوجهریزی مورد ادعای دولت واقعاً انجام شده یا خیر؟
وی اضافه کرد: با توجه به شیوع کرونا و محدودیت ایجاد شده در فعالیت تالارها و رستورانها احتکار مرغ از سوی آنان بعید به نظر میرسد اما با توجه به اینکه تولیدکنندگان از قیمت مصوب مرغ رضایت ندارند بعید نیست که مرغ تولیدی خود را تحویل واحدهای قطعه بندی دهند و این راه فراری از قیمت گذاری دستوری دولت باشد اما بعید است حجم آن زیاد باشد.
نکته دیگری که در این زمینه به آن اشاره میشود احتکار خانگی مرغ توسط مردم است که نگران افزایش بیش از حد قیمت این کالا هستند و برخی از فعالان صنعت معتقدند که مردم بیش از نیاز خود مرغ خریداری و آن را ذخیره میکنند. رضا سالمی، مدیرکل پشتیبانی امور دام استان تهران گفته است که مصرف مرغ در تهران ظرف یک هفته از ۱۲۰۰-۱۰۰۰ تن به ۱۸۰۰-۱۷۰۰ تن رسید.
اما فعالان بازار مرغ میگویند که میزان خرید احتیاطی و ذخیره سازی از سوی مردم نمیتواند به اندازهای باشد که منجر به بروز اختلال در بازار بزرگ مرغ شود.
البته دیروز سازمان تعزیرات حکومتی اعلام کرده که به منظور کنترل فروش مرغ به قیمت مصوب، قطعه بندی آن ممنوع شده است و در صورت مشاهده در فروشگاهها به قیمت مصوب ۲۰۴۰۰ تومانی میان مردم توزیع خواهد شد.
هشدار مداوم تولیدکنندگان به دولت
نابسامانی بازار نهادههای دامی طی یکسال گذشته، قیمت گذاری دستوری دولت و تجربه سال گذشته که افزایش تولید موجب زیان تولیدکنندگان شد، از جمله دلایلی است که فرضیه کاهش جوجهریزی را تقویت میکند.
نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران، ۱۵ آبان ماه در گفتگو با خبرنگار مهر گفته بود: دولت با اتخاذ برخی تدابیر باید مرغداران را به سمت جوجه ریزی سوق دهد، در غیر این صورت با چالش کمبود مرغ در سطح کشور روبرو خواهیم شد.
وی دوم آذرماه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه حدود ١١ ماه است که درباره وضعیت بازار نهادههای دامی به مسئولان هشدار میدهیم، گفته بود: وضعیت نهادههای دامی منجر به کاهش جوجهریزی و کشتار مرغ در وزن پایین شده که این مسائل کاهش تولید را به دنبال داشته است.