از اوایل شیوع بیماری کووید ۱۹ که دولت تصمیم به اعمال محدودیت‌ها در کشور گرفت، بسیاری از کسبه و اصناف برای قطع زنجیره شیوع ویروس کرونا کسب‌وکار خود را تعطیل کردند. در گروه‌بندی‌هایی که توسط ستاد مبارزه با این بیماری صورت گرفت، تعدادی از اصناف همچون داروخانه‌ها، نانوایی‌ها، ناوگان حمل‌ونقل، مراکز بهداشتی و درمانی، رسانه‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای تحت هر شرایطی آماده خدمت‌رسانی به مردم بودند. در این میان فروشگاه‌های زنجیره‌ای که روز‌به‌روز در شهرهای مختلف در حال افزایش شعب هستند، از رونق بیشتر و فروش بهتری نیز برخوردار شدند و توانستند برنامه‌های توسعه خود را با سرعت فزاینده‌ای اجرا کنند.
در حقیقت صنعت فروشگاه‌های زنجیره‌ای کشور به رغم ناشناخته‌بودن این بحران، به خوبی توانست نظام توزیع کالایی در کشور را مدیریت کرده و عملکرد بسیار خوب و درخشانی را از خود نشان دهد. تصاویر منتشرشده در همان ابتدای بحران، کمبود کالا و صف‌های طولانی خرید در کشورهای پیشرفته از قبیل آمریکا و کشورهای اروپایی می‌تواند مهر تاییدی بر صحت این موضوع باشد. چراکه این کمبود کالایی و خالی‌بودن قفسه‌ها در بخش مواد غذایی و مواد شوینده و بهداشتی به وضوح قابل مشاهده بود. اما این موضوع با وجود تحریم‌های سنگین و مختلف، در کشور ما به خوبی مدیریت شد و مردم نه تنها به هیچ عنوان با کمبود کالا مواجه نشدند بلکه به نقش به‌سزای فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای مدیریت یک بحران بزرگ در کشور هم ایمان آوردند.
اهتمام فروشگاه‌های زنجیره‌ای در راه مبارزه با کرونا
در این میان فروشگاه‌های زنجیره‌ای در کنار موضوع تامین کالا در بحث حفظ سلامت پرسنل و کارکنان خود در تمامی رده‌های شغلی و همین‌طور رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای به حداقل رساندن خطر ابتلا به ویروس، تمام توان خود را به کار بستند که از نمونه‌های آن می‌توان به اجرای برنامه‌های تب‌سنجی، قراردادن دستگاه‌های حاوی مواد ضدعفونی در شعب فروشگاه‌های زنجیره‌ای و همچنین حضور افرادی برای ضدعفونی‌کردن کالاهای خریداری شده توسط مشتریان پس از خروج از فروشگاه‌ها اشاره کرد.
در ادامه این بحران، فعالیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای در بستر آنلاین نیز با گسترش روبه‌رو شد. به‌طوری که تمامی کالاهای مورد نیاز مردم برای تامین نیازهای روزانه‌شان در کوتاه‌ترین زمان ممکن ارسال می‌شد. در واقع بحران کرونا سبب شد تا عیار فروشگاه‌های زنجیره‌ای در فضاهای متفاوت سنجیده شود و تجربه‌ای متفاوت از خرید را برای مردم رقم بزند.
صنعت فروشگاه‌های زنجیره‌ای شاید تنها صنعتی بود که نه تنها مجبور به تعدیل نیرو نشد بلکه با گسترش شعب برندهای مختلف و توسعه آنها در مناطق مختلف کلانشهر تهران و دیگر شهرها، یکی از اهداف خود را که همان ایجاد اشتغال و جذب نیرو در راستای مبارزه با بیکاری بود، با سرعت بالایی دنبال کرد. به بیان ساده‌تر و همان‌طور که در بالا اشاره شد، در شرایطی که بسیاری از اصناف مجبور به تعدیل نیرو شدند، صنف فروشگاه‌های زنجیره‌ای نقش پررنگی را در بخش اشتغالزایی ایفا کرد. از طرفی این صنف با افزایش تمایل مردم برای حضور در این فروشگاه‌ها و دسترسی به تمامی ملزومات قابل استفاده، توانست به بازوی تولیدی کشور نیز کمک کرده و تولید و توزیع را در کنار یکدیگر قرار دهد.
در رابطه با موضوع حساس تامین و توزیع کالاهای اساسی در شرایط بحرانی کرونا ذکر این نکته ضرورتی است که فروشگاه‌های زنجیره‌ای به‌عنوان بازوی عملیاتی دولت و یکی از اصلی‌ترین ارکان خدمت‌رسانی به مردم کشورمان در سراسر ایران عزیزمان بودند. ضمن اینکه در حال حاضر، بیش از 7هزار شعبه فعال با بیش از 2میلیون و 500هزار متر مربع فضای فروشگاهی با 80هزار نفر نیروی پرسنلی جوان و آموزش‌دیده، به‌صورت مستقیم در حال خدمت‌رسانی به مردم عزیزمان هستند.
اتحادیه برای اجرای واکسیناسیون دست‌به‌کار می‌شود
در حال حاضر و با گذشت مدت زمان نسبتا زیادی از پدیدآمدن بحران ویروس کرونا و به راه افتادن موج‌های متفاوت و سنگین از آمار ابتلا به این ویروس در کشور، آن‌چه بیش از هر موضوع دیگری رخ می‌نماید، مواجهه مستقیم و حضور تمامی پرسنل فعال در بخش‌های مختلف فروشگاه‌های زنجیره‌ای و در خط مقدم این بیماری است. پرسنلی که با وجود اعمال دوره‌های متعدد تعطیلی در کشور، همچنان به وظایف خود عمل کرده و در لباس سربازان معیشت هم‌قدم با کادر درمان برای عبور آسان مردم از این بحران تلاش کرده‌اند. پس لازم است تا در شرایط کنونی که عملیات واکسیناسیون مراحل ابتدایی خود را در کشور می‌گذارند، توجه ویژه‌ای را به سربازان معیشت کشور شاهد باشیم.
مهدی عارفی، عضو هیات مدیره اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای در خصوص برنامه‌های این اتحادیه برای اجرای عملیات واکسیناسیون پرسنل فروشگاهی به تجارت طلایی گفت: قرار بر این است تا با ارسال نامه‌ای به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اقداماتی در راستای اجرای واکسیناسیون در فروشگاه‌های زنجیره‌ای انجام شود. چراکه پرسنل فروشگاهی کشور همچون پزشکان و کادر درمان، در مواجهه مستقیم با این بیماری بوده و بی‌وقفه و بدون تعطیلی در مسیر تامین نیازهای روزانه مردم مشغول به کار بوده‌اند.
این عضو هیات مدیره اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای افزود: فروشگاه‌های زنجیره‌ای سراسر کشور با در اختیار داشتن استراتژی‌های مناسب و همبستگیهایی که با یکدیگر داشتند، توانستند بحران کرونا را نیز به بهترین شکل ممکن پشت سر گذاشته و عملکردی مثال‌زدنی را از خود به نمایش بگذارند.
این مقام مسئول با اشاره به این موضوع که خدمت‌رسانی به بهترین شکل ممکن از وظایف فروشگاه‌های زنجیره‌ای است، افزود: امیدواریم که وظایف خود را به خوبی به انجام رسانده باشیم.
حالا و در شرایطی که امید به مقابله با این بیماری در کشور ایجاد شده و نتایج امیدبخشی را از اجرای واکسیناسیون در رسانه‌های بین‌المللی شاهد هستیم، انتظار می‌رود که مسئولان مربوطه همکاری‌های لازم را با این صنعت بزرگ در کشور صورت داده و باری را از دوش اعضای این صنف بردارند. چراکه صنعت فروشگاه‌های زنجیره‌ای به‌صورت تمام‌قد در برابر این بحران ایستادگی کرده و در حال حاضر به همکاری و توجه بیشتر نیازمند است.
شاهرخ کشاورز
نماینده انجمن مراکزخرید خاورمیانه و شمال آفریقا در ایران