احمد سلحشور، عضو هیات مدیره انجمن کارخانجات خوراک دام و طیور با انتقاد از خام فروشی نهاده های دامی، به واحد های پرورشی دام و طیور، اظهار داشت: در اکثر کشورها نهاده های دامی به صورت خام در اختیار دامداران و مرغداران قرار نمی گیرد و به دلیل بهبود راندمان، خوراک آماده را از کارخانجات تولیدی خوراک دام و طیور تهیه می ¬کنند.
وی با بیان اینکه در حوزه توزیع نهاده های خام همچنان شاهد وجود امضاهای طلایی و تبعیض بین تولید کننده ها هستیم گفت: در حالی که قانون و مصوبه برای ممنوعیت فروش نهاده های دام و طیور به صورت خام در کشور وجود دارد، اما این موضوع با مخالفت معاونت بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی مواجه است.
احتمال آلودگی باکتریایی، ویروسی و آفلاتوکسین با استفاده از نهاده های دامی خام
سلحشور اظهار داشت: از آنجا که به علت عدم تخصیص به موقع ارز مورد نیاز، ممکن است نهاده ها تا یک سال در بنادر و گمرکات کشور در انبارها بمانند، این موضوع باعث می شود که این نهاده ها شرایط کیفی لازم را برای مصرف مستقیم و بدون نظارت در جیره غذایی دام و طیور نداشته باشند.
وی افزود: به علاوه احتمال آلودگی میکروبی و ویروسی در مواد خوراکی دامی همواره دور از انتظار نیست و با توجه به اینکه در کارخانجات تهیه خوراک، کنترل کیفیت و فراوری انجام شده بر روی خوراک باعث می شود که میزان این آلودگی به حداقل ممکن برسد؛ در صورتیکه در مواردی که نهاده به صورت خام در دامداری و مرغداری ها استفاده می شود هیچ گونه کنترل کیفی بر روی مواد صورت نگرفته و این آلودگی وارد جیره غذایی و بدن دام وطیور شده و می تواند سلامت دام، طیور و جامعه را به مخاطره بیاندازد.
سلحشور همچنین ادامه داد: با توجه به بهداشتی بودن خوراک تولید شده در کارخانجات، سازمان دامپزشکی کشور نیز مخالف تولید خوراک در واحد های پرورشی است.
افزایش 10 تا 15 درصدی راندمان تولید با مصرف خوراک آماده
عضو هیات مدیره انجمن کارخانجات خوراک دام ادامه داد: مصرف خوراک دام آماده می تواند باعث افزایش بهره وری تولید در واحد های پرورشی دام و طیور به میزان 10 تا 15 درصد شود. با توجه به اینکه 80 درصد از این نهاده ها وارداتی و وابسته به تخصیص ارز است، به نظر می رسد که با تولید خوراک در کارخانجات امکان صرفه جویی 10 تا 15 درصدی در واردات نهاده های خام دامی را فراهم نمود.
سلحشور گفت: با اینکه وزارت جهاد کشاورزی اشراف کامل به موارد ذکر شده از قبیل کیفیت نهاده ها، افزایش میزان بهره وری در واحد های تولید خوراک و بهبود راندمان تولیدات دام و طیور دارند، ولی اراده جدی برای توضیح علمی و منطقی به پرورش دهنده گان وجود ندارد و دلیل اصلی تخصیص نهاده خام به واحد های پرورشی، جلوگیری از نارضایتی مرغداران و دامداران عنوان می شود.
وی تصریح کرد: یکی از تصمیمات ستاد تنظیم بازار کشور، اختصاص 40 درصد نهاده ها به کارخانجات خوراک دام و طیور کشور است و این موضوع به وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ شده اما به مرحله اجرایی نرسیده است.
عضو هیات مدیره انجمن کارخانجات خوراک دام ادامه داد: در 11 ماه ابتدای سال 1399 هیچ نهاده ای بین کارخانه های خوراک دام و طیور توزیع نشده و از اسفند ماه تا کنون فقط تعداد کمی از کارخانجات توانسته اند بخش ناچیزی از نهاده های مصرفی را دریافت نمایند.
سلحشور گفت: هدف اصلی توزیع دولتی نهاده های خام دامی، کنترل قیمت محصولات پروتئینی جهت کمک به مصرف کننده نهایی است، اما با تخصیص نهاده ها به واحد های پرورشی امکان کنترل و ردیابی این نهاده ها وجود نداشته و طبیعی است که کنترل و نظارت بر 800 کارخانه خوراک به مراتب ساده تر از نظارت بر چندین هزار واحد پرورشی است.
تداوم گرانی نهاده ها با وجود واردات کافی
وی افزود: بررسی و مقایسه حجم واردات نهاده های خام دامی در دو سال 1398 و 1399 نشان می دهد که، میزان واردات در سال 99 افزایش داشته است. اما به دلیل عدم تخصیص به موقع ارز و نحوه و زمان توزیع نهاده ها توسط معاونت بهبود تولیدات دامی، باعث کبود نهاده ها در سطح کشور و ایجاد بحران و نارضایتی تولید کننده گان شده است.
سلحشور ادامه داد: برخی از مرغداران و دامداران نهاده های خود را در اختیار کارخانجات قرار می دهند تا برای آنها خوراک آماده تهیه شود؛ با این احتساب کارخانجات ما در سال گذشته تنها با 20 درصد ظرفیت خود فعالیت کردند و با توجه به سرمایه گزاری وسیع انجام شده جهت تاسیس کارخانجات خوراک دام و طیور، اکثر این واحد های تولیدی، به لطف تصمیمات غیر کارشناسی معاونت بهبود تولیدات دامی در حال تعدیل نیرو، تعطیلی و یا در آستانه ورشکستگی هستند.