دکتر فاطمه سقطچی، مدیر عامل یکی از شرکت‌های دانش بنیان با بیان اینکه این شرکت از سال ۹۴ با احراز دانش بنیانی به فعالیت خود ادامه داد، گفت: در حال حاضر محصولی که در دستور کار این شرکت قرار دارد، نسل سوم نانو مکمل‌های غذایی "روی" برای دام است و انحصار تولید این محصول در اختیار یک شرکت هلندی-امریکایی است که به بیش از ۹۲ کشور صادر می‌کند.
وی با بیان اینکه این شرکت در مدت ۱۰ سال کار تحقیق و توسعه به این محصو ل رسیده است، اظهار کرد: با توجه به اینکه تمرکز تحقیقاتی من در دوره‌های ارشد و دکتری نانو بوده و از سوی دیگر زنجان قطب روی ایران و خاورمیانه است؛ از این رو تصمیم گرفتیم به تولید دانش فنی مکمل غذایی روی برای دام و طیور دست یابیم.
سقطچی خاطر نشان کرد: ما پس از دو سال تحقیق و پژوهش توانستیم به دانش فنی آن برسیم و در سال گذشته گواهی نانو مقیاس و دانش بنیان این محصول را دریافت کردیم و در حال حاضر تولید این محصول از فاز آزمایشگاهی به فاز پایلوت رسیده است.
مجری طرح با بیان این که موافقت اصولی این مکمل از سازمان دامپزشکی و محیط زیست دریافت شده است، خاطر نشان کرد: جمعیت جهان در حال رشد است و تامین این جمعیت رو به رشد به ویژه غذای سالم جزو اولویت‌های کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است.
مدیر عامل این شرکت دانش بنیان اضافه کرد: این واقعیت باعث شده است که پرورش دام و طیور به صورت صنعتی در راستای تامین غذای سالم انجام شود، ولی بیش از ۷۰ درصد هزینه‌های صنعت دام و طیور مربوط به جیره غذایی است و هر چه این جیره بهینه‌تر باشد، میزان و سرعت رشد و تولید و بهره‌وری تولید ارتقا می‌یابد و در این بین نقش مکمل‌ها برجسته‌تر است؛ چرا که مکمل‌ها در بهینه‌تر شدن خوراک دام و طیور و عملکرد بهتر و رشد سریع دام موثر است.
وی با اشاره به نقش موثر مکمل‌های روی در میزان و سرعت رشد و افزایش سیستم ایمنی و سلامت دام، یادآور شد: مکمل‌های غذایی روی دارای ۳ نسل است که نسل اول مکمل‌های معدنی که مستقیما از معدن استخراج می‌شوند. درصد "روی" این مواد، میزان خلوط و درصد جذب پایینی دارند، ولی ارزان قیمت بودند.
سقطچی ادامه داد: به منظور افزایش میزان جذب نسل اول مکمل‌های غذایی روی، نسل دوم این مکمل‌ها معرفی شدند که شامل کیلات (Chelate) نانو روی معدنی می‌شود.
وی با بیان اینکه کیلات‌ها مواد بسیار گران قیمتی هستند، اظهار کرد: این مواد به دلیل روش‌های سنتز، تولیدشان با دشواری‌هایی همراه است، علاوه بر آن معمولا از اسیدهای آمینه برای کیلاته کردن استفاده می‌شود که باعث می‌شود نسبت به حرارت حساس شود و دچار تخریب و تغییرات ساختاری خواهد شد.
این محقق مزیت نسل دوم این نوع مکمل‌ها را افزایش میزان جذب آن ها نام برد و یادآور شد: نسل سوم، مزایای ارتقا یافته هر دو نسل مکمل غذایی را دارد و به گونه‌ای که در نسل اول نسبت به حرارت مقاوم است و از آنجایی که محلول در آب نیست، دچار افت کیفیت نخواهد شد و به مرور زمان کیفیت آن کاهش نخواهد یافت.
به گفته وی، این مزایا باعث شده که این محصول پتانسیل صادراتی داشته باشد؛ چرا که در زمان صادرات لازم است که مدت زمانی دپو شود و در مرزها و گمرک باید باقی بمانند.
وی جذب بالا را از دیگر مزایای این محصول نام برد و گفت: علاوه بر آن می‌توان درصد ماده موثره "روی" بیشتری را در فرمولاسیون این مکمل در حد ۵۰ تا ۵۵ درصد ماده موثره اعمال کرد.
سقطچی در پاسخ به این سوال که نانو در کدام بخش از این محصول استفاده شده است، با تاکید بر اینکه به طور کلی نسل سوم نانو مکمل‌های دام، نانو ساختار هستند، توضیح داد: استفاده از نانو ذره در صنایع غذایی مشکلاتی را ایجاد می‌کند، چون کنترل آن برای نرسیدن به دوز سمیت، به شدت سخت خواهد شد؛ از این رو در این ماده از نانو ساختارها استفاده شده است.
مدیر عامل این شرکت دانش بنیان با تاکید بر اینکه با ایجاد نانو ساختار، مزایای نانو در این مکمل اعمال شده و معایب آن حذف شده است، افزود: امیدواریم این محصول از ماه آینده وارد بازار شود. ما در حال حاضر در حال اخذ پروانه بهره برداری هستیم و روند آن را طی می‌کند و بعد از آن پروانه بهره برداری دامپزشکی را نیز خواهیم داشت.
سقطچی با بیان اینکه این نانو مکمل روی برای دام، طیور، آبزیان، اسب، حیوان خانگی(پت) و کلیه حیوانات کاربرد دارد، گفت: ما تولید این محصول را با ماده معدنی روی شروع کردیم، ولی برنامه داریم که فاز اول بازار ما برای این محصول مکمل روی برای طیور باشد و ما متمرکز بر مرغ و مرغ مادریم و بعد از آن وارد بازار دام، آبزیان و پت خواهیم شد، ضمن آنکه صادرات را نیز در برنامه‌های خود داریم.
وی اضافه کرد: از آنجایی که دانش فنی تولید این نوع محصول را داریم، تولید مکمل‌های آهن، منگنز و مس و سایر مواد را در دستور کار خواهیم داشت.