محمد لاهوتی اظهار کرد: همانطور که در بخشی از مناظره‌های انتخاباتی مطرح شد، میزان تجارت ما در سال‌های گذشته کاهش یافته و در این میان صادرات ما به اتحادیه اروپا نیز به شدت پایین آمده است. اما برای تحلیل این آمار و پاسخ دادن به چرایی این موضوع باید تمام جنبه‌های کار را مورد توجه قرار داد و نادیده گرفتن واقعیت‌ها نمی‌تواند برای ما راهگشا باشد.
وی با اشاره به عملکرد تجاری ایران و اتحادیه اروپا پیش از تحریم‌های اخیر، توضیح داد: نگاهی به آمارها نشان می‌دهد که کشورهایی مانند آلمان و ایتالیا جزو پنج کشور یا ۱۰ کشور اصلی واردکننده کالا از ایران و حتی صادرکننده به ایران بوده‌اند اما تحت تاثیر تحریم‌ها، اعداد کاهش یافته است. صرف نظر از اتحادیه اروپا که به هر حال متحد آمریکا به شمار می‌رود، تجارت ما حتی با کشورهایی مانند چین و هند نیز کاهش یافته که این نشان دهنده محدودیت‌هایی است که تاجران ایرانی در سال‌های گذشته با آن مواجه بوده‌اند.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با بیان اینکه کالاهایی که ایران به کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان صادر می‌کند از نظر ماهیتی با صادرات به اتحادیه اروپا متفاوت است، تشریح کرد: ما امکان آن که به برخی کشورهای همسایه کالای مصرفی یا کالایی با ارزش افزوده بیشتر صادر کنیم را خواهیم داشت و در سال‌های گذشته نیز این روند را دیده‌ایم اما امکان صادرات گسترده محصولات مصرفی یا تولید شده با ارزش افزوده بیشتر به اروپا را نداریم، البته این امر به هیچ وجه مطلق نیست اما واقعیت‌های اقتصادی امروز ارائه تصویری دیگر را دشوار می‌کند.
لاهوتی ادامه داد: هرچند ما به اتحادیه اروپا محصولات غذایی و خشکبار که مصرف نهایی می‌شوند صادر می‌کنیم اما محصولات تولیدی ما در بازار اروپا شانس رقابت کمتری دارند. از این رو محصولات پتروشیمی یا برخی مواد اولیه یا واسطه‌ای تولید که در ایران تولید می‌شوند می‌توانند بیشترین سهم را از بازار اروپا داشته باشند. در این میان قطعات خودرو یا برخی دیگر از صنایع این چنینی نیز در صورت دریافت حمایت‌های لازم شانس حضور در این بازارها را دارند.
وی با تاکید بر اینکه کاهش آمار تجارت یا محدود شدن بازارهای صادراتی به معنی کم کاری در این حوزه نیست، خاطرنشان کرد: ما از سویی در سال‌های اخیر با تحریم‌های اقتصادی گسترده مواجه بوده‌ایم و از سوی دیگر برای آنکه جای پای خود را در بازارهای صادراتی محکم کنیم باید مسائل مهمی مانند افزایش ارزش افزوده، بالا بردن سطح بهره وری، بهبود زیرساخت‌ها مانند حمل و نقل و کاهش موانع تولید و صادرات را در دستور کار خود قرار دهیم و نمایان شدن ظرفیت واقعی حضور کالاهای ایرانی در بازارهای متنوع مانند اتحادیه اروپا بعد از کنار رفتن این موانع خود را نشان می‌دهد.
آمارهایی که از تجارت ایران در سال‌های گذشته منتشر شده نشان می‌دهد که جز چین، بخش مهمی از تجارت ایران به چند کشور همسایه و منطقه ممنوع شده و در این میان میزان تجارت مشترک با اتحادیه اروپا به شکلی جدی کاهش یافته است.
در آمارهایی که از تجارت دو ماهه ایران در سال ۱۴۰۰ منتشر شد، تنها آلمان و سوییس به عنوان صادرکنندگان کالا به ایران در فهرست ۱۰ شریک اصلی تجاری قرار داشتند.