وزیر جهاد کشاورزی دولت سیزدهم کار بسیار سختی در پیش دارد که بتواند حداقل از وابستگی 90 درصدی به واردات روغن، وابستگی بیش از 70 درصدی به خوراک دام که سالانه 4.5 میلیارد دلار ارز دولتی به پای واردات آن ریخته میشود، واردات گوشت، شکر، برنج و گندم بکاهد، اما به اذعان کارشناسان و نهادهای بینالمللی، بدون کار علمی و پژوهش و استفاده از فن آوریهای نوین این کار بسیار سخت خواهد بود.
اگرچه آمارهای خود وزارت جهاد کشاورزی میگوید، تولید محصولات کشاورزی در کشور بیش از 120 میلیون تن و بعضا تا 134 میلیون تن در سال است، اما وابستگی در تولید کالاهای اساسی و استراتژیک بالاست و نگرانی را برای تامین امنیت غذایی کشور در شرایط تحریم بیش تر کرده است.
در این میان مشکلات توزیع و بازاررسانی، ضعف در برنامههای صادرات و واردات، بهرهوری پایین تولید کشاورزی و آب نیز وجود دارد که با روشهای سنتی نمیتوان آنها را مدیریت کرد، در حالی که کشورهای دور و اطراف ما با روشهای نوین و فناوریهایی که امروزه رایج است، به راحتی با آنها مقابله میکنند.
سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحد به نقش فن اوریهای نوین نظیر استارت آپها در تامین امنیت غذایی کشورها تاکید میکند، این در حالی است که در بخش کشاورزی کشور استفاده چندانی از این فن آوری نمیشود، این ابزار میتواند بخشی از مشکلاتی که کشاورزان با آن دست و پنجه نرم میکنند را برطرف کند.
بر اساس اعلام سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحد طی 40 سال آینده 90 درصد امنیت غذایی جهان وابسته به تحقیق و پژوهش و استفاده از فن آوریهای نوین خواهد بود، در این زمینه استارت آپها نقش زیادی در توزیع کالا و ارائه خدمات آموزشی به کشاورزان و تولید کنندگان دارد.
فائو در گزارشی اعلام کرده است: «در کشور قزاقستان 80 درصد شیر تولیدی این کشور از دامداران سنتی که هر خانوار حدود 4 راس دام نگهداری می کنند تامین می شود پس از آنکه این کشور جزو اتحادیه اوراسیا در آمد استانداردهای سخت گیرانهای برای شیر تعیین شده و در این میان استارت آپها به کم این بخش آمده است.»
فائو می نویسد: «کارخانه های جمع آوری شیر که در فاصله های خیلی دور هم واقع شدهاند، توصیه های بهداشتی را به دامداران از طریق این استارت آپ ها اعلام میکنند و از این طریق شیر تولیدی دامداران بهداشتی تر و منطبق بر استانداردهای تعیین شده میشود و از ضرر و زیان آنها جلوگیری میشود.»
این استارت آپها همچنین باعث هماهنگی بیشتر این کارخانه ها در جمع آوری شیر دامداران می شود.
استارت آپها کاربردهای گسترده ای دارند از آن برای حذف دلالی واسطهگری محصول برنج در هند و کشو رهای جنوب شرق آسیا که تولید کننده این محصول هستند، نیز استفاده می شود و توانسته اند با این فن آوری دلالی را کنترل کنند.
علاوه بر این از طریق استارت آپها آمار ها و اطلاعات کشاورزی را میتوان در اخیتار کشاورزان قرار داد، این آمارها به کشاورز کمک می کند که چه محصولی کشت کنند بنابراین داستان یکسال مازاد تولید و دورریزی محصول و سال دیگر کاهش تولید و قیمت های سرسام آور را نخواهیم داشت.
نکته بعدی اینکه اینکه آمارهای کشاورزی به نحوه مراقبت آنها از مزارع کمک میکند و آمارهای سطح کشت و تقاضا به کشاورزان برای بازاریابی در استانهای مختلف کمک خواهد کرد.
همچنین در این استارت آپها توصیه ها و آموزشهای کشاورزی ارائه می شود که تولید و درآمد کشاورزان را افزایش میدهد.
کشاورزی امروزه تنها تامین غذا نیست، بلکه این بخش در مناسبات سیاسی کشورها هم تاثیر گذار شده است، چند دهه است کشورهای سلطه گر از گزینه تحریم به عنوان ابزار کم هزینه تر از جنگ برای مقابله با دیگر کشورها استفاده میکنند که این مسئله اهمیت خوداتکایی در تامین غذا را بیشتر کرده است.
کرونا هم بیش از گذشته اهمیت بخش کشاورزی را روشن کرده است که در این دوران بسیاری از کشورهای صادر کننده صادرات را متوقف و یا محدود کردند و قیمت محصولات استراتژیک بالا رفت بیش از 50 درصد قیمت خوراک دام و گندم در بازارهای جهانی در یکسال گذشته افزایش یافته است.
حال که دولت سیزدهم تا چند ماه دیگر آغاز به کار میکند، باید وزیر بخش کشاورزی این دولت به آخرین علوم و فناوریهای روز دنیا آشنا بوده و آنرا به کار گیرد. تامین امنیت غذایی در جهان امروزه با پیچیدگی هایی همراه است که باید سکاندار بخش غذا تمام پیچ و خم آن را بداند. کشاورزی دیگر تنها تولید نیست، بازرگانی، توزیع، صادرات و و واردات و استفاده از تکنولوژیهای نوین همه کمک کننده به تولید و امنیت غذایی کشور است.