مطالعات سازمان ملل نشان می‌دهد که گرسنگی در منطقه عربی همچنان در حال افزایش است و این مسئله مانع بزرگی برای دستیابی به دستور کار 2030 توسعه پایدار و به صفر رساندن گرسنگی در جهان به شمار می‌رود.
بر اساس این گزارش آخرین مرور منطقه‌ای درباره امنیت غذایی و تغذیه در خاور نزدیک و آفریقای شمالی ، برآورد می‌کند که بیش از 51 میلیون نفر در منطقه از گرسنگی رنج می‌برند.
* تشدید رژیم غذایی نامناسب بین کشورها عربی
بر اساس این گزارش ، سوء تغذیه، اضافه وزن و چاقی و کمبود ریز مغذی‌ها (که اغلب به رژیم های غذایی نامناسب مربوط می شود) همچنان با سرعت نگران کننده ای در منطقه عرب به ویژه در میان کودکان در سن مدرسه و بزرگسالان رو به افزایش است.
این گزارش حاکی از آن است که 22.5 درصد کودکان زیر 5 سال دچار کوتاهی رشد بودند ، 9.2 درصد ضعیف و 9.9 درصد از افراد دارای اضافه وزن بودند. منطقه عرب همچنین در سال 2019 با 27 درصد از افراد بزرگسال چاق در رده دوم چاقی بزرگسالان در جهان قرار گرفت.
*سیستم‌های غذایی آسیب پذیر یک نگرانی جدی در منطقه عرب است
عبدالحکیم ال وائر" دستیار مدیرکل و نماینده منطقه‌ای فائو در خاور نزدیک و آفریقای شمالی ضمن اظهار نظر در مورد آخرین گزارش گفت: «درگیری ها و بحران های طولانی مدت همچنان عامل اصلی وضعیت گرسنگی تحقیرآمیز هستند. همچنین وضعیت با سیستم های غذایی منطقه که قادر به ارائه غذای مقرون به صرفه ، متنوع ، ایمن و مقوی نیست به همه وخیم تر می‌شود.»
الوائر افزود: "رشد و مهاجرت جمعیت ، افزایش وابستگی به واردات مواد غذایی ، کمبود آب و تهدید تغییرات آب و هوایی همچنین خسارات سنگینی را بر سیستم های غذایی منطقه وارد می‌کند و آسیب پذیری آن را افزایش می‌دهد.»
دینا صالح ، مدیر منطقه ای از بخش خاور نزدیک ، آفریقای شمالی و اروپا ، در صندوق بین المللی توسعه کشاورزی تاکید کرد: "اطمینان از سیستم های غذایی انعطاف پذیر نه تنها برای پیشرفت برنامه به صفر رساندن گرسنگی بلکه برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار ضروری است. در شرایط وابستگی به واردات، رشد جمعیت و جابجایی ، تهدیدهای زیادی برای انعطاف پذیری سیستم های غذایی ملی و محلی به یک سیستم وارد می‌شود.
* رژیمهای غذایی سالم برای پایان دادن به گرسنگی سوء تغذیه
امسال ، گزارش سازمان ملل توجه خود را بر انعطاف پذیری سیستم های غذایی متمرکز کرده است. انعطاف پذیری برای بهبود امنیت غذایی و وضعیت تغذیه در منطقه و اطمینان از اینکه سیستم های غذایی منطقه قادر به مقاومت در برابر شوک ها و استرس ها، مانند بیماری همه گیر COVID-19 ، باشند. همچنین این گزارش شامل تجزیه و تحلیل عمیق الگوی غذایی فعلی و هزینه های رژیم های غذایی برای افراد ، جامعه و کره زمین است.
«رولا دشتی» ، دبیر اجرایی ، ESCWA ، تأکید کرد: COVID-19 سیستم های غذایی شکننده امنیت غذایی در منطقه عرب را تضعیف می کند ، در حالی که تعداد افراد دارای سوء تغذیه بیش از 50 میلیون نفر است. زمان آن رسیده که اقدام فوری انجام دهیم تا سیاست های اقتصادی اجتماعی ، استراتژی های سیستم غذایی و روش های اقتصادی تغییر یابد. نفوذ فن آوری ، برای دستیابی به پایداری و فراگیر شدن آنها ، و اطمینان از دسترسی به مواد غذایی و رژیم های غذایی سالم برای همه ضروری است.
براساس این گزارش ، رشد روز افزون شهرنشینی، آزادسازی بازارها و تغییرات جمعیتی ، اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی به تغییر تدریجی در نحوه تغذیه جمعیت منطقه عرب کمک کرده است.
نرخ ارز ناپایدار و قیمتهای بالا بسیاری از کشورهای منطقه را تحت تأثیر قرار می دهد، اکنون بسیار مهمتر است که به آسیب پذیرترین افراد کمک کند تا مواد غذایی خود را افزایش دهند، درآمدزایی کنند و در برابر این شوک های متعدد از مقاومت بیشتری برخوردار شوند.
کورین فلیشر، مدیر منطقه‌ای WFP برای خاورمیانه و شمال آفریقا می گوید: سالهای گذشته نشان داده است چگونه فروپاشی اقتصادی و درگیری‌ها تهدید جدی برای مردم باشد که حتی برای تامین نان روزانه‌شان هم عاجز باشند.
الگوهای جدید مصرف و دور شدن از رژیم غذایی سالم ، رژیم های سنتی ، فصلی و متنوع غنی از غلات ، میوه ها و سبزیجات بر مشکلات تغذیه ای در منطقه و همچنین بار بیماریها و عوامل خطر مرتبط با آنها تأثیر می‌گذارند.
«تد چایبان»، مدیر منطقه ای یونیسف در خاورمیانه و شمال آفریقا گفت: علیرغم اهمیت تنوع غذایی برای رشد جسمی و شناختی کودکان ، غذاهای متنوع و مغذی در حال حاضر برای همه قابل دسترسی نیست. درگیری ها و بی ثباتی سیاسی به نابرابری در دسترسی به رژیم های غذایی سالم در داخل و بین کشورهای منطقه کمک کرده است.
وی افزود: «بسیاری از کشورهای منطقه هنوز کوتاهی قد یا اضافه وزن در کودکان دارند و این امر نیاز به رژیمهای غذایی ، خدمات و روش های تغذیه کودکان در انواع مختلف نیاز دارد».
دکتر احمد المانداری ، مدیر منطقه‌ای WHO در مدیترانه شرقی گفت: "WHO استراتژی در مورد تغذیه برای منطقه تهیه کرده است که شامل ایجاد سیستم های غذایی پایدار و انعطاف پذیر است."
وی افزود: «این استراتژی تعهدی از سوی کشورها برای ارائه چشم انداز ما در مورد سلامتی برای همه از طریق اقدامات مربوط به تغذیه برای دستیابی به امنیت غذایی ، پایان دادن به انواع سوء تغذیه و بهبود تغذیه در طول دوره زندگی تا سال 2030 است.»
تقویت انعطاف پذیری و تحول در سیستم غذایی منطقه برای آینده بهتر غذا
در بررسی منطقه امنیت غذایی و تغذیه برای خاور نزدیک و آفریقای شمالی، سیستم‌های غذایی پایدار و مقاوم برای تأمین اینکه مردم منطقه و نسل های آینده غذای سالم می‌خورند، اساسی است.
این گزارش با تاکید بر اینکه نحوه تولید و مصرف غذا به پایداری محیط زیست کمک می‌کند از کشورها می‌خواهد سیستم‌های غذایی خود را تغییر دهند، تا ظرفیت برای ارائه رژیم غذایی سالم برای همه افزایش یابد.
بنابراین سازمان ملل متحد تاکید می‌کند که در وهله نخست کشورهای منطقه رژیم غذایی خود را اصلاح کنند که امروزه غفلت از آن منجر به سوء تغذیه، اضافه وزن و چاقی و کمبود ریز مغذی ها شده و با سرعت نگران کننده‌ای در منطقه عرب به ویژه در میان کودکان مدرسه‌ای و بزرگسالان رو به افزایش است.
در گام دوم باید سیاستگذاران برنامه های تولید و مصرف را به نحوی سیاستگذاری کنند که در هر دو مورد سیستم پایداری ایجاد شود و باتوجه به محدودیت آب و منابع در این کشورها ضرورت آن دو چندان است.
در گام بعدی دوری از درگیری ها و بی ثباتی های سیاسی است که به نابرابری در دسترسی به رژیمهای غذایی سالم در داخل و بین کشورهای منطقه کمک کرده است.
سازمان ملل متحد تاکید می کند تا این اصلاحات اساسی در کشورهای عربی صورت نگیرد برنامه های سازمان ملل متحد درباره رفع گرسنگی در جهان را که تا سال 2030 طراحی کرده است، را نیز مانع خواهد شد.