واژه اوراسیا را شاید از زمان دروس راهنمایی و کتاب‌های جغرافیا به یاد داشته باشیم که به مجموع کشورهای همسایه آسیا و اروپا گفته می‌شود. مجمع کشورهای اوراسیا شامل ۹۳ کشور بیش از ۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون جمعیت و بیش از ۵۴ میلیون متر مکعب وسعت است که یکی از بزرگ‌ترین اتحاد‌های بین قاره‌ای محسوب می‌شود.
در دل این کشورها، ۵ کشور به عنوان کشورهای منتخب در زمینه تجارت با یکدیگر فعالیت دارند و نوع تجارت آن‌ها از نوع تعرفه آزاد است. بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه و ارمنستان کشورهای مذکور هستند که با نام اتحادیه اقتصادی اوراسیا یا EurAsEC فعالیت می‌کنند.
کشور ازبکستان نیز بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ جزو این اتحادیه بود که به دلایل مختلف سیاسی و اقتصادی از عضویت این اتحادیه کناره گیری کرد، ایران نیز از همان ابتدا به دنبال عضویت رسمی در اتحادیه اقتصادی اوراسیا بوده است.
فعالیت تجاری ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا
از آبان ماه سال ۹۸ مصوب شد که ایران با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بتواند تجارت ترجیحی داشته باشد، تجارت ترجیحی به این معنا است که تعرفه کالا‌های تجاری میان کشورها به صورت ترجیحی محاسبه می‌شوند.
این مصوبه پس از یک سال اجرایی شد و در آبان سال ۹۹ تجارت ترجیحی ایران با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا رسما آغاز شد.
به سبب ترجیحی شدن نوع تجارت ایران با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، حجم و تنوع تجارت ایران با این کشورها افزایش یافت به طوری که از روز جمعه ۱۸ تیر ماه امسال به مدت ۳ روز نمایشگاه تخصصی اوراسیا در ایران برگزار شد که طی این نمایشگاه، ۵ کشور عضو و ایران محصولات قابل تجارت خود را در آن به نمایش گذاشتند.
رشد ۸۴ درصدی تجارت کالایی ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا
در همین راستا رسول مهاجر معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: در زمینه تجارت ترجیحی ایران با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا، ۸۶۰ کالا نام برده شده‌اند که بین این کشورها تجارت شوند و از بین این تعداد کالا، بیش از ۵۰۰ مورد مربوط به کالا‌های صادراتی ایران است.
او افزود: کشورهای روسیه، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و بلاروس عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا هستند که تجارت با تعرفه آزاد با یکدیگر دارند و تجارت ایران با این کشورها فعلا با تعرفه‌های ترجیحی انجام می‌گیرد که در تلاش هستیم تا عضو رسمی این اتحادیه شویم.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه بیان کرد: از زمانی که تجارت ترجیحی ایران با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا آغاز شده تاکنون عضویت تجاری بسیار خوبی را با این کشورها تجربه کرده‌ایم؛ به طوری که رغبت تجار ایرانی نسبت به فعالیت در این زمینه افزایش چشم‌گیری داشته است.
مهاجر ادامه داد: از آبان سال ۹۸ تا آبان ۹۹ ایران توانسته تجارت خود با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا را در قالب ۸۶۰ کالای مد نظر، بیش از ۸۰ درصد یعنی حدود ۸۴ درصد رشد دهد.
او تصریح کرد: روسیه جزو شرکای بزرگ تجاری ایران است و وزارت امور خارجه در تلاش است تا دیپلماسی اقتصادی خود با چهار کشور دیگر را نیز رشد و گسترش دهد.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه گفت: برخی ارگان‌های دولتی ممکن است بخشنامه‌ها یا مصوبه‌هایی را با هدف تسهیل روابط تجاری ایران اجرایی کنند، اما به دلیل نداشتن دانش کافی و مشورت نگرفتن با بخش خصوصی در اجرای آن دچار مشکل شده‌اند و این مشکل علاوه بر اینکه روابط تجاری را تسهیل نکرده بلکه سد راه تجار نیز شده است.
مهاجر افزود: در همین راستا یکی از وظایف وزارت امور خارجه افزایش و گسترش روابط دیپلماسی اقتصادی با کشورهای مختلف است؛ همان طوری که در بسیاری از کشورهای جهان نمایندگان اقتصادی ایران حضور دارند.
او اظهار کرد: نمایندگان دیپلماسی اقتصادی ایران در کشورهای هدف، وضعیت بازار‌ها و رفتار‌های تجاری این کشورها را بررسی می‌کنند و از آن‌ها در راستای بهبود و تسهیل تجارت ایران با جهان استفاده می‌کنند.