xایران از بزرگ‌ترین تولید کنندگان خرما در جهان است و نخلستان‌ها یکی از منابع در آمدی مهم در استان‌ها جنوبی کشور به شمار می‌رود. علاوه بر آن نخلستان‌ها اهمیت زیادی در حفظ اکوسیستم منطقه و جلوگیری از بیابان زایی دارند.
سال خشک جاری می‌تواند ضربات جبران ناپذیری به نخلسان‌ها و اکوسیستم مناطق خرما خیز کشور وارد کند. تنش‌های آبی، شوری خاک، وزش بادهای گرم و خشک همراه با گرد و غبار از نتایج خشکسالی است که تاثیرات بسیار نامطلوب بر نخلستان‌های منطقه دارد.
زهرا جلیلی مقدم، مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه ایران رتبه سوم جهانی تولید خرما را دارد، اظهار کرد: بر اساس آخرین آمار فائو، ایران سومین کشور تولیدکننده خرما در جهان است و کشورهای مصر با تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن و عربستان با تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن به ترتیب در جایگاه اول و دوم جهانی قرار دارند.
وی ادامه داد: میزان متوسط تولید خرما در کشور ما بر اساس آخرین آمار رسمی یک میلیون و ۲۳۳ هزار تن است که در سال ۱۳۹۹ به دلیل شرایط مناسب آب و هوایی میزان آن افزایش یافت و به حدود یک میلیون و ۳۱۷ هزار تن رسید.
جلیلی مقدم میزان سطح زیر کشت نخیلات کشور را ۲۶۰ هزار هکتار اعلام کرد و افزود: از این میزان بیش از ۲۲۲ هزار هکتار آن بارور و حدود ۳۷ هزار هکتار غیر بارور است.
به گفته وی؛ نخلستان‌ها اهمیت اقتصادی زیادی برای استان‌های جنوبی و خرماخیز کشور دارند، ضمن اینکه تاثیر مهم آن‌ها در حفظ اکوسیستم منطقه و جلوگیری از بیابان زایی انکارناپذیر است.
جلیلی مقدم با تاکید بر اینکه بخشی از تجارت منطقه مربوط به خرما است، افزود: در سال ۱۳۹۹، میزان صادرات خرما به بیش از ۳۳۸ هزار تن به ارزش ۲۹۶.۷ میلیون دلار رسید که نسبت به سال ۹۸ به لحاظ وزنی ۴۲ درصد افزایش داشت.
وی در پاسخ به این پرسش که خسارات خشکسالی بر نخلستان‌ها به چه میزان است، گفت: پدیده خشکسالی، مسلما بر میزان تولید و عملکرد در واحد سطح موثر است و موجب کاهش آن‌ها میشود. با توجه به شرایط اقلیمی کشورمان، چند سالی است در مناطق عمده تولید خرما با کم آبی و تنش خشکی مواجه هستیم، اما در مورد برآورد خسارات خشکسالی، آمار قطعی و دقیقی نمی‌توان داد.
جلیلی مقدم معتقد است؛ در حال حاضر فقط باید به مدیریت خشکسالی با به کارگری استراتژی‌های مختلف توجه کرد.
وی گفت: کشت ارقام مقاوم، استفاده از روش‌های نوین آبیاری، استفاده از روش‌های کم آبیاری و مدیریت منابع آبی، حفظ رطوبت خاک با مالچ و میانه کاری، افزایش ماده الی خاک البته در شرایط مناسب، تغذیه بهینه وکاربرد مواد آنتی استرس، مدیریت میزان تبخیر و تعرق، مدیریت فتوسنتز، هرس و تربیت مناسب درختان، حذف باغات درجه سوم و غیر اقتصادی و اصلاح و بازسازی نخیلات و پوشش خوشه از استراتژی های است که باید به آن توجه کرد و اکنون نیز در برنامه های در دست اقدام وزارت جهاد کشاورزی هستند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه حدود سی درصد نخیلات کشور نیاز به اصلاح و بازسازی دارد، طرحی در دفتر میوه های گرمسیری و نیمه، جهت اصلاح و بازسازی نخیلات کشور با هدف افزایش کمی و کیفی عملکرد و ارتقا بهره وری آب و سایر نهاده ها در سطح ۶۸ هزار و ۵۰۰ هکتار آماده و ارائه شده که با تصویب و تخصیص اعتبار لازم در استان‌ها اجرایی خواهد شد.