در طی ماه گذشته با مشکلات بسیاری در بحث تأمین نهادههای دامی مواجه بودیم بهگونهای که بازار نهادههای دامی نابسامانی بیسابقهای را تجربه کرد و علاوه بر نایاب شدن نهادهها هماکنون قیمت نهادههای دامی ازجمله جو،ذرت و سویا به دو برابر نرخ مصوب رسیده است.
دامداران و صاحبان مرغداریها در حالی از کمبود نهاده گلایه دارند ودر سیر کردن دام ها و طیور خود زانوی غم به بغل گرفتند که مسئولان ادعا میکنند نهاده به میزان کافی تأمین و در بندرها پیاده سازی شده است.
تأخیر دررسیدن نهادههای دامی و طیور حالا بنا بر اظهارات برخی افراد کمی تعجببرانگیز شده است و به نظر میرسد جریان دلالی و سوداگری اصلیترین دلیل هرجومرج در این بازار است.
در همین راستا گفتوگویی با حجت الاسلام نصرالله پژمانفر نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی داشتیم تا این موضوع را واکاوی و ریشههای این کارشکنیهای احتمالی را بررسی کنیم.
* ریشه آشفتگی در بازار تأمین نهاده چیست؟
بخش عمده تعلیف دام سنگین در طول سال از نهادهها بوده اما امسال بهواسطه خشکسالی دامداران سبک به دلیل اینکه تجربه ذخیرهسازی در فصل بهار و تابستان را هم نداشتند لذا مشکلات زیادی را متحمل شدند.
متأسفانه در خصوص ریشه این کمبودها باید عرض کرد در طی ماههای گذشته عرضه و تقاضا باهم تطبیق نداشتند و لذا این موضوع چندگانگی قیمتی را به وجود آورد که همین موضوع موجب شد تا احتکار و شرایط بازار سیاه را در جامعه به وجود بیاورد.
البته دراینبین مشکلاتی مانند تأخیر بانک مرکزی برای تخصیص ارز، کوتاهیهای وزارت صنعت در اقدامات لازم و کوتاهیهای وزارت کشاورزی در سیستم توزیع را نیز به آن باید اضافه کرد.
همانطور که اشاره شد امسال مسئله خشکسالی هم مزید بر علت شد زیرا ما معمولاً در بهار و اوایل تابستان بخش قابلتوجهی از خوراک دام مخصوصاً دام سبک از طریق مراتع و تهچر گندم و جویی بعد از درو تأمین میکردیم که امسال به دلیل خشکسالی گوسفنددارها هم به سمت تهیه جو و باقی نهادههای دامی برای پاسخ به نیاز دامهای خود شد و این موضوع به کمبود نهادهها بیش از گذشته دامن زد.
* البته شنیدهها حاکی است که بخشی از نهادههای دولتی از بازار سیاه درمیآورد؟
بله متأسفانه بخشی از این نهادهها از زمانی که وارد شد تا زمانی که دست وزارت کشاورزی به عنوان مدیریت توزیع نهاد ه های دامی رسید باید عرض کنم که گم شد!
بخشی از این نهادهها متأسفانه اینجا گم شد که وزارت صمت باید نسبت به این موضوع پاسخگو باشد و البته بخشی هم از این نهاده ها در سامانه بازارگاه و متولی توزیع مصرفکنندگان دام و طیور گم شد که هنوز پاسخی درباره گمشدن این سهمیهها داده نشده است.
* الآن وضعیت چطور است؟
خوشبختانه با جلساتی که با وزیر جهاد کشاورزی داشتیم توانستم سهمیه قابلتوجهی نسبت سهمیههایی که در نظر میگرفتند برای استان خراسان رضوی اختصاص دهیم.
یکی از مشکلات ما در این زمینه بحث حملونقل نهادهها بود که تلاش کردیم هم از طریق زمینی و هم از راه ریلی بحث انتقال را با تعیین نمایندههایی به نحو احسن انجام دهیم.
البته یکی از مشکلاتی که در ماه گذشته با آن درگیر بودیم عدم صدور مجوز بهداشتی برای باریک کشتی حامل نهادههای دامی در بندر بود که اجازه تخلیه به آن داده نمیشد.
* فکر میکنید تعمدی در خصوص تأمین و توزیع بهموقع نهاده در کار است؟
من در مقام پاسخگویی به این سؤال نیستم و پاسخ این سؤال را باید دستگاههای امنیتی بدهند که آیا واقعاً تعمدی در این موضوع وجود دارد یا خیر؟
اما مسلماً یک تعدادی سوءاستفادههای اقتصادی میکنند و متأسفانه به دلیل ناهماهنگی عرضه و تقاضا و نیاز شدیدی که در بازار وجود دارد و عدم عرضه نامناسب سوءاستفاده میشود و جریان فساد واضح است و دستگاههای امنیتی میتوانند در این مسائل ورود پیدا کنند.
در گزارشی که کمیسیون اصل ٩٠ آماده کرد و به صحن علنی داد تعدادی از اینها که بزرگترین عوامل فساد بودند را معرفی کرد که بعضی از آنها دستگیر شدند.
اما موردی که باید به آن تاکید داشت اینموضوع است که عوامل حکومتی یعنی وزارت صنعت و معدن و وزارت جهاد و دستگاههای امنیتی باید در این موضوع به شکل جدی تری ورود پیدا بکنند و نیاز است تا در مقابل این جریان فساد برخورد مناسبی می شداما متاسفانه این برخورد صورت نگرفت و امروز این وضعیت وجود دارد.
ما اگر نیت خوانی این عواملی که این نابسامانی را در بازار ایجاد کردند هم نکنیم بازهم این فساد منجر به ایجاد نگرانی شدید و ناامنی غذایی در جامعه شده که هنوز هم ادامه دارد و باز متأسفانه در آینده نهچندان دور کمبود مرغ و افزایش قیمت را خواهیم داشت.
اگر چه سعی شده تا با واردات مرغ به داخل کشور نیاز های داخلی تأمین شود اما در واقع ظلم بسیار بزرگی است که کشوری هم چون ایران و به عنوان صادرکننده مرغ امروز مجبور به واردات مرغ شود و لذا ین سوء مدیریت اصلاً قابلبخشش نیست.
با ترخیص این نهاده ها فکر می کنیم مشکل رفع می شود؟
واقعیت اینست نهاده با قیمت دولتی برای عشایر وتولید کنندگان تا حدودی تامین شده، اما مشکل اینجاست که برخی از عشایر و روستاییان حتی توانایی خرید نهاده با نرخ دولتی را هم ندارند.
* شنیدهها حاکی از آنست که ما در حوزه حملونقل هم با نارسایی مواجه شدیم؟
ما سعی کردیم نسبت به این مسئله بیتفاوت نباشیم و نهادههای دامی که امروز نیاز کشاورزان ماست در ابتدا تخصیصی نسبت به این موضوع برای واردات بگیریم و در مرحله بعد کمک کنیم بهواسطه وسایل نقلیه متفاوت چه ریلی چه کامیونهای مختلف اینها را به استان برسانیم .
این در حالی است که بیشترین فاصله را از بندرها ما داریم و این احتیاج به مدیریت دارد اما سعی کردهایم این کار را انجام شود.
هرچند ما نمایندهها نباید دخالت در کارهای اجرایی بکنیم اما بههرحال ما هم در کنار مسئولین اجرایی سعی بر آن داریم ،کمک بگیریم و کمک بدهیم تا کارها انجام شود و نیاز کشور در ارتباط با این موضوع تأمین بشود.