میر محسن موسویان با بیان اینکه بر اساس برآوردهای میدانی و بررسی‌های انجام شده از اسفندماه سال گذشته تا اردیبهشت سال‌جاری، ۳۰ تا ۵۵ درصد از جمعیت زنبورهای عسل بر اثر عوامل مختلف تلف شده‌اند، گفت: خشکسالی و کاهش بارش یا بارش بی‌موقع باران باعث شد که شهد و گرده گل‌ها از بین بروند و جمعیتی از زنبورها به این عنصر مهم دسترسی نداشته باشند و تلف شوند.
وی ادامه داد: عدم تامین به موقع نهاده مورد نیاز برای تغذیه زنبورهای عسل نیز عامل دیگر این تلفات بود. در برخی از فصول سال یعنی زمستان و پاییز که دسترسی به گرده گل دشوار می‌شود بایستی تغذیه زنبورها با شربت شکر انجام شود. اما چون قیمت شکر در این مدت افزایش یافت و به یکباره از ۶۶۵۰ تومان به ۱۱ هزار و۵۰۰ تومان رسید، زنبورداران هم به دلیل کمبود نقدینگی و توان مالی موفق به تامین به موقع نهاده شکر برای زنده نگه داشتن زنبورهای عسل در موعد کمبود شهد نشدند.
۷هزارتن شکر دریافت کردیم
مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران اضافه کرد: با وجود اینکه از شرکت بازرگانی دولتی برای دریافت شکر با قیمت مصوب، حواله ۲۰ هزارتنی دریافت کرده بودیم، اما این افزایش قیمت‌ها باعث شد که تشکل‌ها نتوانند همه این سهمیه را جذب کنند و تنها ۷۰۰۰ تن آن دریافت شد.
صنعت زنبورداری حمایت نمی‌شود
وی اضافه کرد: متاسفانه صنعت زنبورداری کشور با وجود نیاز آشکار به شکر، سهمیه خالصی ندارد و حتی حمایت نیز نمی‌شود و دریافت شکر آنها براساس پیگیری‌ها در سال‌های مختلف متفاوت است.
صنعت زنبورداری کشور با وجود نیاز آشکار به شکر، سهمیه خالصی ندارد و حتی حمایت نیز نمی‌شود و دریافت شکر آنها براساس پیگیری‌ها در سال‌های مختلف متفاوت است.موسویان شیوع و بروز بیماری نوزما (بیماری واگیردار در میان زنبورهای عسل) را عامل دیگر بروز تلفات در جمعیت این حشرات در این مقطع زمانی دانست.
این فعال بخش خصوصی در ادامه به عامل دیگر تلفات زنبورها اشاره کرد و گفت: در اردیبهشت و خردادماه نیز درخت‌ها و زمین‌های زراعی و باغی بدون هماهنگی و اطلاع رسانی به زنبورداران سمپاشی شدند که متاسفانه در این سمپاشی‌ها از سمومی هم استفاده شد که در کشورهای پیشرفته از چرخه مصرف خارج شده اند. استفاده از این سموم نیز در نهایت منجر به تلفات بخش دیگری از زنبورهای عسل و از بین رفتن کندوها شد. بدون اینکه کسی زیان وارده از این طریق به زنبورداران را متقبل شود.
استفاده از شربت شکر برای تغذیه مصنوعی الزامی است
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به اثرات استفاده از شربت شکر در تغذیه زنبورها در فصولی از سال الزامی است اشاره کرد و گفت: استفاده از شربت شکر علاوه بر زنده نگه داشتن زنبورهای عسل در اوایل سال باعث تحریک ملکه برای تخم ریزی بیشتر نیز می‌شود. طبیعتا هرچه ملکه بیشتر تخم‌ریزی کند، کندو نیز جمعیت بالاتری خواهد داشت و قوی‌تر خواهد بود. در واقع اگر این تغذیه مصنوعی در مقطع فصل بهار نباشد، کندوها نیز از بین می‌روند.
ملکه آلوده می‌تواند بیماری را به کل کندو سرایت دهد
وی دربخش دیگری از صحبت‌هایش به قاچاق ملکه نیز اشاره کرد و گفت: مهمترین علت قاچاق ملکه این است که کیفیت ملکه‌هایی که خارج از کشور تولید می‌شوند در شهدآوری نسبت به ملکه‌های ایرانی بالاتر است. طبیعی است که زنبورداران برای اینکه زندگیشان بچرخد، به دنبال ملکه بهتری هستند. بنابراین قاچاق ملکه رواج بسیاری دارد و ورود آن به کشور نیز بسیار ساده است.
مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران با بیان اینکه قاچاق ملکه مشکلات بسیاری را برای پیشگیری از شیوع برخی بیماری‌ها ایجاد کرده، اظهار کرد: وقتی قاچاق صورت می‌گیرد زنبورها از نظر بیماری توسط سازمان دامپزشکی کشور کنترل نمی‌شوند. به همین دلیل ممکن است ملکه آلوده وارد کشور شود و منجر به بروز عارضه یا بیماری در باقی زنبورها نیز شود.
اجازه واردات قانونی ملکه داده نمی شود
به گفته وی موسسه تحقیقات دامی وزارت جهادکشاورزی اقداماتی در راستای اصلاح نژاد ملکه ایرانی برای افزایش بهره وری انجام داده است، اما شوربختانه نتیجه به دست آمده، مد نظر زنبورداران کشورمان نیست. از طرفی این موسسه با توجیه اینکه ممکن است ذخایر ژنتیکی ملکه ایرانی از بین برود، اجازه واردات قانونی ملکه اصلاح نژاد شده و متناسب با اقتصاد روز زنبورداران را نمی‌دهد.
قوانین بازدارنده‌ای برای جلوگیری از تولید عسل تقلبی وجود ندارد
موسویان در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به اینکه سه نوع عسل در کشور وجود دارد، گفت: یک نوع عسل طبیعی است که برای تولید آن زنبورعسل تنها از شهد گل در زمان ذخیره‌سازی عسل استفاده می‌کند. عسل دیگر ترکیبی از شهد گل و تغذیه مصنوعی یعنی همان شربت شکر برای زنبورهاست. نوع دیگر آن، عسل زنبورندیده یا شبه عسل یا عسل تقلبی است که در واقع نمی‌توان نام عسل روی آن نهاد. این عسل در کارگاه‌ها و با استفاده از موادی چون آب، شکر، اسانس، گلوکز و جوهرلیمو تولید می‌شود و متاسفانه به دلیل قیمت بسیار پایین و مشکل مردم در شناخت تفاوت‌های آن با عسل طبیعی، فروش و سود خوبی برای متقلبان در این بازار دارد.
وی اضافه کرد: افزایش شبه عسل‌ها در بازار ناشی از عدم نظارت بر بازار و عدم برخورد جدی مراجع قضایی با متخلفان است. چرا که جریمه‌هایی که برای این افراد تعیین می‌شود بازدارنده نیست و قانون قوی و الزام آور نیز در این زمینه وجود ندارد.
افزایش شبه عسل‌ها در بازار ناشی از عدم نظارت بر بازار و عدم برخورد جدی مراجع قضایی با متخلفان است. چرا که جریمه‌هایی که برای این افراد تعیین می‌شود بازدارنده نیست و قانون قوی و الزام آور نیز در این زمینه وجود ندارد.عسل شناسنامه دار تهیه کنید
این فعال صنعت زنبورداری کشور بهترین راه تشخیص عسل تقلبی از اصل را خریداری این محصول از مراکز معتبر و مورد تایید اتحادیه سراسری زنبورداران ایران و استفاده از عسل‌های شناسنامه‌دار دانست.
درصد کمی از زنبورداران تحت پوشش بیمه هستند
مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران در پایان به بیمه تامین اجتماعی زنبورداران اشاره کرد و گفت: با وجود تلاش‌های بسیار برای برقراری بیمه تامین اجتماعی زنبورداران و اخذ مصوبه آن برای قانون بودجه ۱۴۰۰ در اسفند ۱۳۹۹ اما هنوز اجرای این مهم محقق نشده است و بخش زیادی از زنبورداران هنوز تحت حمایت دولت قرار نگرفته اند؛ تا جایی که هنوز از ۱۰۰ هزار زنبوردار فقط ۳۰۰۰ نفر در مقطع اولیه اجرای آن در حدود ۱۰ سال پیش بیمه شدند که این موضوع جای تاسف دارد. بنابراین نیاز است که دولت با اجرای بیمه ۳۰ هزار زنبوردار جدید که در قانون بودجه ۱۴۰۰ لحاظ شده است، حمایت‌های بیشتری از زنبورداران داشته باشد و با وجود موافقت سازمان تامین اجتماعی با بیمه این تعداد از زنبورداران، این سازمان نیز منتظر تامین بودجه جهت اجرای آن از سوی سازمان برنامه و بودجه است.