بحث آبیاری بخش کشاورزی کشور و هدر رفت آب در این بخش از جمله مباحث مهمی است که در خصوص میزان هدر رفت آن همیشه بین دو وزارتخانه نیرو و جهاد کشاورزی بوده است. به طوری که وزارت نیرو مدعی است سهم بخش کشاورزی کشور از آب مصرفی بالای ۹۰ درصد است اگرچه وزارت جهاد کشاورزی هیچ گاه این رقم را نپذیرفته است اما آنچه آشکار است این است که میزان مصرف آب در بخش کشاورزی و همچنین میزان هدر رفت آن بالاتر از استانداردهای جهانی است که عمدتا نیز به دلیل سنتی بودن کشاورزی کشور است. این در حالی است که در کشورهای پیشرفته با استفاده از جدیدترین روشهای آبیاری مدیریت بهینه ای در خصوص مصرف در مزارع و باغات صورت می گیرد. با این وجود کشور ایران هنوز هم چندان بهره ای از این ادوات و نوآوری ها نبرده است و به گفته برخی فعالان این صنعت، روشهایی که امروز به عنوان روشهای نوین آبیاری در کشور استفاده می شود سال ها است در کشورهای پیشرفته منسوخ شده است.
به طوری که محمدرضا اکبری فعال حوزه آبیاری تحت فشار که در بحث تولید نوار آبیاری و انواع شیرآلات چدنی فعالیت دارد می گوید: در بحث آبیاری های نوین جایگاهی در دنیا نداریم و در حالی که در کشورهای قدرتمند کشاورزی مانند استرالیا همه چیز فرایند صنعتی خاص خود را دارد و ادوات کاملا تخصصی است اما در ایران به راحتی ادوات به کار رفته توسط نیروی انسانی از بین می رود چون نه استاندارد است و نه در جای مناسبی به کار رفته است.
وی می افزاید: به عنوان مثال در بحث آبیاری در دنیا الان آبپاش های سنترلاین داریم که در حالی که یک سبک آبیاری بسیار کارآمد برای بسیاری از محصولات است اما ما از آن بی بهره هستیم. به عبارت بهتر در صنعت کشاورزی ایران غالبا از ادوات ابتدایی استفاده می شود.
این فعال حوزه آبیاری های نوین می گوید: از سوی دیگر ما الان در حوزه آبیاری تحت فشار به آبیاری قطره ای رو آورده ایم که چندین سال است در دنیا منسوخ است و استفاده نمی شود. بنابراین به عبارت ساده تر می توان گفت نه لوازم و ادوات بخش کشاورزی ما و نه علم پیاده سازی مان هیچ کدام به روز نیست.
اکبری می گوید: در شرایطی که کشور با بحران آب مواجه است بایستی از کشاورزی سنتی و روشهای آبیاری منسوخ خارج شویم و به سمت روشهای آبیاری برویم که به طور قابل توجه ای ذخیره آب داشته باشیم.
وی که در بخش تولید شیر فلکه های چدنی، یکی از ملزومات آبیاری در بخش کشاورزی و خطوط آبرسانی، نیز فعالیت می کند، در خصوص بحث تامین مواد اولیه برای تولیدات این حوزه نیز می گوید: در بحث تولیدات پلی اتیلن غالبا از مواد داخلی استفاده می کنیم و کمتر از ۱۰ درصد مورد نیاز وارداتی است. در بحث چدن آلات نیز غالبا از مواد اولیه داخلی استفاده می شود.
سازمان های جهاد کشاورزی خود مانع ترویج روش های نوین کشاورزی محسوب می شوند
اکبری ادامه می دهد: با این وجود در بحث تولید با چالش های بسیاری مواجه هستیم و به عبارتی می توان گفت الان همه چیز برای تولید مانع است؛ یعنی از بحث احداث، مجوزها، منابع، ارائه و پخش با چالش روبه رو هستیم. از سوی دیگر دانش فنی ما در این حوزه بسیار کم است اما برای ارتقای دانش در این حوزه نیز از سوی مسئولان دولتی و صنف نیز حمایتی از تولید کنندگان صورت نمی گیرد. در حالی که باید دانش های نوین این حوزه را وارد و سپس بومی سازی کنیم.
وی در خصوص موانع ترویج روش های آبیاری های نوین در کشور نیز می گوید: در وهله اول باید بدانیم که غالبا چشم کشاورز به جهاد کشاورزی است. اما وقتی در سازمان های کشاورزی استان ها، افراد غیر کارشناس به عنوان کارشناس و حتی پیمانکارهای غیر متخصص مسئول راهنمایی دادن به کشاورزان هستند نمی توان انتظار داشت چنین روشهای نوینی توسعه یابد.
تامین بودجه برای استفاده از آب شیرین کن ها برای تاب آوری در برابر بحران کم آبی الزامی است
این فعال بخش کشاورزی با بیان اینکه امیدواریم دولت سیزدهم نگاه ویژه ای به بحث آبیاری های نوین داشته باشد می افزاید: برای تاب آوری در برابر بحران کم آبی کشور علاوه بر استفاده از روشهای نوین آبیاری می توان از آب شیرین کن های بزرگ استفاده کرد چرا که کشور ایران از دو طرف به دریا وصل است. با استفاده از آب شیرین کن ها می توان مناطق زیادی را زیر کشت برد.
اکبری می گوید: نه تنها باید بودجه ای برای شیرین کن ها در نظر گرفته شود بلکه انتظار داریم دولت سیزدهم بحث آب های زیر سطحی و زیر زمینی کشور را به حال خود رها شده است و کمترین بهره ای از آن برده نمی شود را نیز سامان بدهد تا از بحران رهایی یابیم.