مرغ‌های تخم گذار به کشتارگاه می‌روند! / واردات آرامش را به بازار تخم مرغ باز می‌گرداند؟

با وجود آن که تخم مرغ ارزانترین پروتئین در سبد مصرف خانوار به شمار می رفت اما گرانی گوشت قرمز و مرغ، بسیاری از دهک‌های ضعیف جامعه را به سمت و سوی مصرف آن سوق داد که ازدیاد تقاضا در برابر عرضه، منجر به نا به سامانی و آشفتگی قیمت این کالای اساسی در بازار شده است، همانطور که در طول سال، هرازگاهی سودجویی دلالان و مشکلات سیستم توزیع، گرانی‌هایی را در بازار ایجاد می‌کند.

بررسی‌ها در سطح بازار نشان می‌دهد که هر شانه تخم مرغ با قیمت ۵۵ تا ۶۵ هزار تومان و هر عدد تخم مرغ نیز، یک هزار و ۸۰۰ تا ۲ هزار و ۲۰۰ تومان فروخته می‌شود، درحالی که با احتساب قیمت درب مرغداری، باید حداکثر ۴۵ تا ۴۷ هزار و ۵۰۰ تومان در خرده فروشی‌ها عرضه شود.

بسیاری از مسئولان بر این باورند که به رغم هزینه‌های بالای تولید، نرخ مصوب تخم مرغ از سال گذشته تاکنون تغییری نداشته و خسارت سنگین صنعت طیور، مرغداران را مجبور به حذف تعدادی گله از چرخه تولید کرد، در حالی که ابتدای سال، وزارت جهاد کشاورزی برای حمایت از تولید باید اقدام به خرید مازاد و اصلاح قیمت می‌کرد تا مرغداران مجبور به عرضه تخم مرغ زیر قیمت مصوب نمی‌شدند.

این پایان ماجرا نیست چرا که با توجه به اثر کالای جایگزین و نا به سامانی‌های بازار تخم مرغ، مسئولان وزارت جهاد تصمیماتی مبنی بر واردات ۳۰ هزار تن از این کالا اتخاذ کردند که این امر، در کنار موضوع تولک رفتن مرغ‌ها می‌تواند تا حدودی آرامش را به بازار بر گرداند، اما نکته حائز اهمیت آن است که با افزایش قیمت تمام شده، ستاد تنظیم بازار اقدام به اصلاح قیمت کند یا دولت دست از قیمت گذاری‌های دستوری بردارد تا مکانیزم عرضه و تقاضا، بازار را به تعادل برساند.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین جزئیات علل نا به سامانی عرضه تخم مرغ در بازار، راهکارهای مشکلات فعلی و بازگشت آرامش به آن با خبر شویم:

واردات ۳۰ هزار تن تخم مرغ راهی برای تنظیم بازار

حمید رضا کوچک کاشانی رئیس اتحادیه مرغداران میهن با اشاره به دلایل گرانی تخم مرغ در بازار اظهار کرد: قیمت تخم مرغ یک شبه در بازار افزایش نیافته، بلکه حاصل تصمیم گیری و بی توجهی به هشدار‌های مکرر ناشی از تحریم مرغ اجداد از سوی مسئولان است.

او افزود: با توجه به تحریم مرغ اجداد طی یک سال و نیم گذشته و تاخیر در جوجه ریزی ها، بار‌ها به مسئولان هشدار دادیم که باید تصمیماتی در زمینه تولید اتخاذ شود تا بتوانیم آن را حفظ کنیم. یکی از این تصمیمات، موضوع صادرات است که در سه ماهه نخست سال می‌توانست به ثبات قیمت کمک کند.

کاشانی حذف عوارض صادراتی، ذخیره سازی تخم مرغ و اصلاح قیمت مصوب را از دیگر راهکار‌های تنظیم بازار بر شمرد و گفت: تعلل در تصمیم گیری‌ها یا عدم تصمیم گیری موجب شد تا قیمت هر کیلو تخم مرغ در سه ماهه نخست سال، به ۱۲ تا ۱۳ هزار تومان برسد و ضرر سنگینی را به صنعت مرغ تخم گذار وارد کرد؛ به طوری که، برخی مرغداران‌چاره‌ای جز حذف تعدادی گله نداشتند.

این مقام مسئول ادامه داد: با حذف تعدادی گله، برای نیمه دوم سال احساس خطر شد که تولید جوابگوی تقاضا نباشد. به همین‌ خاطر، مقداری از گله ها را از رده خارج نکردیم و به اصطلاح تولک بردیم تا کسری تولید در نیمه دوم سال جبران شود.

او درباره آخرین وضعیت واردات تخم مرغ بیان کرد: وزارت جهاد کشاورزی بحث واردات تخم مرغ نطفه دار را دارد و هم اکنون به دنبال تامین ارز مورد نیاز است تا اتحادیه میهن به عنوان مباشر، توزیع گسترده را انجام دهد.

نرخ ۶۰ هزار تومانی هر شانه تخم مرغ به هیچ عنوان منطقی نیست

کاشانی با تاکید بر اصلاح قیمت تخم مرغ بیان کرد: علی رغم افزایش هزینه‌های تولید ناشی از گرانی ۳۵ تا ۴۰ درصدی ذرت و کنجاله که با ارز دولتی تامین می‌شود، همچنین افزایش دو برابری و در برخی اقلام، ۸ تا ۹ برابری که با ارز آزاد تامین می‌شود، اما قیمت تخم مرغ از سال گذشته تاکنون اصلاح نشده است که طی نامه نگاری‌های مختلف، از دولت قبل و دولت جدید تقاضا کردیم که هر چه سریع‌تر اصلاح قیمت تخم مرغ را در دستور کار قرار دهند تا قیمت واقعی شود.

او ادامه داد: تا زمانی که قیمت واقعی شود، قرار است بر مبنای نرخ پیشنهادی که به اتحادیه‌های استانی اعلام کردیم، توزیع صورت گیرد تا از التهاب و بی نظمی در بازار کاسته شود.

رئیس اتحادیه مرغداران میهن قیمت پیشنهادی هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری را ۱۸ هزار و ۸۵۰ تومان اعلام کرد و گفت: شخص وزیر، با اتحادیه بر سر این نرخ توافق دارد.

به گفته او، این اتحادیه پیشنهاد داده بود که تمهیدات لازم برای واردات ۳۰ هزار تن تخم مرغ باید فراهم شود و هم اکنون، واردات ۱۰ هزارتن در کارگروه مصوب شده که این امر، موجب شده تا با افزایش تزریق تخم‌مرغ در بازار، جلوی گرانی‌ها گرفته شود.

رئیس اتحادیه مرغداران میهن در واکنش به قیمت هر شانه تخم مرغ با نرخ ۶۰ هزار تومان در خرده فروشی‌ها بیان کرد: عرضه هر شانه تخم مرغ با نرخ ۶۰ هزار تومان به هیچ عنوان منطقی نیست و هم اکنون بر مبنای عرضه هر شانه تخم مرغ درب مرغداری با قیمت ۴۰ تا ۴۱ هزار تومان، حداکثر باید با نرخ ۴۵ تا ۴۷ هزار و ۵۰۰ تومان در مغازه‌ها عرضه شود.

او با اشاره به مشکلات تامین نهاده در ماه‌های اخیر بیان کرد: در سه ماه گذشته تا حدودی در تامین نهاده مشکل داشتیم به طوری که نهاده به موقع و به میزان کافی در اختیار مرغدار قرار نگرفت و در آن مقطع، تولیدکننده ناچار به تامین ارز از بازار آزاد بود که این امر نیز، بر پیکره صنعت ضربه می‌زند.

کاشانی از ازدیاد مصرف تخم مرغ در نیمه دوم سال خبر داد و گفت: در نیمه نخست سال با کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمت، نرخ تخم مرغ زیر قیمت مصوب بود که با ازدیاد مصرف در نیمه دوم سال همانند سنوات گذشته، تخم مرغ با قیمت مناسبی به فروش می‌رسد.

مشکلی در تولید تخم مرغ نداریم / سودجویی و دلال بازی علت اصلی گرانی است

هدایت اله اصغری کارشناس صنعت طیور با اشاره به علل گرانی تخم‌ مرغ در بازار اظهار کرد: مشکلات گرانی تخم‌مرغ به عدم مدیریت و نظارت در بازار باز می‌گردد که انتظار می‌رود، با رویکرد وزیر جهاد کشاورزی و مدیران، مشکلات مرغ و تخم مرغ با تامین به موقع نهاده دامی و جوجه یکروزه کمتر از دو ماه آینده رفع شود.

او با اشاره به اینکه قیمت‌های کنونی تخم مرغ در بازار منطقی نیست، افزود: قیمت کنونی تخم مرغ در بازار شامل تورم‌ معناداری است که تولیدکنندگان هم این نرخ‌ها را قبول ندارند. دولت باید قیمت کارشناسی و منطقی مرغ و تخم مرغ را محاسبه کند و مسئولیت تنظیم بازار را به تشکل ها، مشروط به قدرت اجرایی واگذار کند تا محصول نهایی با قیمت مناسب به دست مصرف کننده برسد.

این کارشناس صنعت طیور بخشی دیگر از گرانی‌ها و نا به سامانی‌های بازار را مربوط به دلالی و واسطه گری دانست و گفت: با وجود آن که واسطه گران و دلالان عامل تورم هستند، از این رو با مدیریت آن‌ها قیمت‌های فعلی در بازار شکسته می‌شود؛ چرا که نرخ‌های فعلی تخم مرغ واقعی نیست.

واردات ۱۰ هزار تن تخم مرغ کافی نیست

او درباره تاثیر واردات ۱۰ هزار تن تخم مرغ بر بازار بیان کرد: واردات ۱۰ هزار تن تخم مرغ نقشی در تنظیم بازار ندارد، چرا که این میزان واردات معادل سه تا چهار روز تولید کشور است، مگر آن که در حجم بیشتری برای تنظیم بازار وارد شود. هر چند واردات این میزان به جای اثر تامین بیشتر تاثیر روانی بر جو بازار دارد.

اصغری قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ از دیدگاه مرغداران را ۱۷ هزار و ۶۰۰ تا ۱۹ هزار تومان اعلام‌کرد و گفت: بر این اساس، قیمت یک شانه هزار و ۸۰۰ گرمی با احتساب قیمت ۱۹ هزار تومان درب مرغداری، ۳۴ هزار و ۲۰۰ تومان است که با احتساب هزینه حمل، کارتن و سودمغازه دار، باید با نرخ ۳۷ تا ۳۸ هزار تومان به دست مصرف کننده برسد.

این کارشناس صنعت طیور با اشاره به این که مشکلی در تولید تخم مرغ نداریم، بیان کرد: بنا بر آمار، روزانه سه هزارتن تخم مرغ در کشور تولید می‌شود که در ماه‌های آینده، این تولید به واسطه به تولید آمدن مرغ‌هایی که تولک رفته اند، بیشتر می‌شود.

سهمیه ذرت مرغداران تحویل داده نشده است

ناصر نبی پور رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران نیز با اشاره به چالش‌های مرغداران در تامین نهاده‌های مورد نیاز اظهار کرد: طی ۷۰ تا ۸۰ روز اخیر نهاده ذرت به مرغداران داده نشده که با این وجود، تولیدکنندگان چاره‌ای جز تامین ذرت با نرخ ۶ هزار و ۲۰۰ تومان از بازار نداشتند. با استمرار روند کنونی تامین نهاده، تولید باید تعطیل شود؛ چرا که ۶۰ درصد جیره غذایی مرغ ذرت است.

او ادامه داد: در شهریور، ۴۰ درصد ذرت تعیین سهمیه کردند که متاسفانه به مرغدار داده نشده است و همین موضوع موجب شده تا مرغداران طی چند روز اخیر معترض شوند.

این مقام مسئول متوسط قیمت کنونی هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری را ۲۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: در حال حاضر مرغداران هر شانه تخم مرغ را با نرخ ۳۸ هزار تومان درب مرغداری به وزارت جهاد کشاورزی تحویل می‌دهند که با نرخ ۴۱ تا ۴۲ هزار تومان در میادین توزیع می‌شود.

به گفته او، با توجه به وضعیت کنونی تامین نهاده قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ بالای ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان است، در حالی که با تامین نهاده مورد نیاز از سامانه بازارگاه، قیمت تمام شده بالای ۱۹ هزار تومان است.

قیمت گذاری دستوری التهابات را افزایش می‌دهد

رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار تهران با اشاره به اینکه مشکلی در تولید تخم مرغ نداریم، بیان کرد: بنا بر آمار، ماهیانه ۸۳ تا ۸۴ هزار تن معادل روزانه ۲ هزار و ۷۰۰ تا ۲ هزار و ۸۰۰ تن تخم مرغ در کشور تولید می‌شود که با این وجود کمبودی در عرضه نداریم.

او ادامه داد: جمعیت زیادی از مرغ‌های تخم گذار به کشتارگاه فرستاده شدند و طبق اعلام مسئولان مربوطه، فقط در استان خراسان رضوی که از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تخم مرغ کشور است، ۵ میلیون قطعه مرغ تخم گذار به کشتارگاه رفته است.

نبی پور با اشاره به این که از جمعیت حدود ۱۲ میلیونی مرغ تخم‌گذار استان خراسان رضوی، تنها ۷ میلیون قطعه مرغ باقی مانده است، بیان کرد: طبق اعلام مسئولان استان، ۳۷ تا ۴۰ درصد ظرفیت مرغداری‌های تولیدکننده تخم مرغ، در این استان هم اکنون خالی است.

رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار در پایان با اشاره به این که التهابات قیمت تخم مرغ تا بهمن در بازار ادامه دارد، تصریح کرد: اگر دولت در بازار تخم مرغ و مرغ دخالتی نکند، بازار به تعادل می‌رسد؛ چرا که یکی از دلایل گرانی تخم مرغ در بازار قیمت‌های دستوری و دلیل دیگر اثر کالای جایگزین و ارزان بودن تخم مرغ در مقایسه با دیگر کالا‌های پروتئینی است.

بر اساس این گزارش، علی رغم هشدار‌های مکرر اتحادیه مرغ تخم گذار طی ماه‌های نخست سال مبنی بر زیان مرغدار در فروش و حذف گله ها، مسئولان توجهی نداشتند که همین امر، منجر به کمبود و گرانی تخم مرغ در بازار شد، در حالی که با اصلاح قیمت یا حذف قیمت‌های دستوری، شاهد نابه سامانی بازار نبودیم. بنابراین، در شرایط فعلی با واردات تخم مرغ و رسیدن تولید مرغ‌هایی که تولک رفته اند، امیدواریم نا به سامانی‌های بازار یه پایان برسد تا دهک‌های ضعیف حداقل از مصرف این محصول پروتیئنی در سبد مصرفی خود محروم نشوند.