زیتون و روغن زیتون به خاطر ارزش غذایی که دارد امروزه جایش را سر سفره‌های مردم باز کرده است و کمتر کسی را سراغ دارید که از زیتون تلخ، خاطره شیرین نداشته باشد.
شهرستان رودبار با توجه به شرایط خاص جغرافیایی از گذشته‌های دور به عنوان خاستگاه زیتون در کشور و حتی دنیا مطرح بوده و امروزه نام زیتون را در کنار رودبار و رودبار را با زیتون می‌شناسد، این همزاد پنداری و در هم تنیدگی «زیتون و رودبار» زبانزد خاص و عام است. اما دو دهه است که باغات زیتون شهرستان رودبار مهمان ناخوانده ای را در خود جای داده که نامش «مگس زیتون» است.
این آفت مرموز و خطرناک، روزگار باغداران زیتون را همانند محصولشان سیاه کرده و برخی معتقدند که این طلای سبز و بسیار ارزشمند بخاطر منفعت طلبی و سودجویی برخی دلالان و واسطه گران به این روز افتاده و درگیر مافیای واردات شده است.
وارداتی که در سایه عدم نظارت صورت گرفت و کانتینر کانتینر بار زیتون آلوده وارد کشور و در نتیجه بزرگترین بازارچه زیتون خاورمیانه یعنی رودبار شد و واردات زیتون آلوده همانا و سایه سنگین آفت مگس زیتون و بیچارگی باغداران زیتون همانا. اما حال با گذشت دو دهه از آن روزهای نفرین شده هنوز آثار شوم واردات زیتون آلوده در باغات سنتی و قدیمی شهرستان رودبار دیده می‌شود، انگار آفت مگس زیتون نمی‌خواهد دست از سر این شهرستان بردارد و باغ نشینی این آفت در باغات زیتون رودبار دارد پا به سن می‌گذارد.
باغات زیتون باید از سنتی در بیایند
محمدزاده یکی از باغداران منجیلی با اشاره به آسیب‌های جدی آفت مگس زیتون به شهرستان رودبار، اظهار کرد: اقدامات جهاد کشاورزی در راستای مبارزه با آفت مگس زیتون چندان اثرگذار نبوده است.
وی با بیان اینکه باغات زیتون باید از سنتی دربیایند، گفت: متولیان کشاورزی باید با حمایت از باغداران زیتون و اصلاح باغات آنها را به سمت صنعتی کردن باغداری زیتون تشویق کنند.
کسی پاسخگوی ضرر و زیان باغداران زیتون نیست
بکیان یکی دیگر از باغداران زیتون با اشاره به آسیب‌های آفت مگس زیتون به اقتصاد و معیشت باغداران زیتون، تصریح کرد: آفت مگس زیتون لطمه بزرگی به اقتصاد و معیشت رودبار وارد کرده و کسی هم پاسخگوی ضرر و زیان باغداران زیتون نیست.
وی با انتقاد از عملکرد ضعیف متولیان در مقابله و کنترل آفت مگس زیتون، بیان کرد: زیتون کاران زحمت کش رودباری تاوان سودجویی مافیای واردات زیتون را می‌دهند زیتون کاران زحمت کش رودباری تاوان سودجویی مافیای واردات زیتون را می‌دهند.
تنها سرمایه ما زیتون است
غیاثوند باغدار لوشانی با بیان اینکه تنها سرمایه ما زیتون است، گفت: باغداران زیتون درآمد دیگری ندارند و رزق و روزی آنها از همین زیتون است که آن هم درگیر آفت شده است.
وی با اشاره به اقدامات متولیان در مبارزه با آفت مگس زیتون، افزود: با توزیع کارت زرد و چند بار محلول پاشی که نمی‌شود آفت مگس زیتون را ریشه کن کرد و یا جلوی آن را گرفت، بلکه باید راه حل اساسی برای آن پیدا کرد.
این کشاورز لوشانی اقدامات کنترلی آفت مگس زیتون را مقطعی و موقتی دانست و بیان کرد: برای حل معضل آفت مگس زیتون باید عزم ملی صورت گیرد و نیازمند حمایت مسئولان کشوری هستیم.
متولیان امر صرفاً به توزیع کارت زرد اکتفا نکنند
احمدی یکی دیگر از باغداران رودباری با اشاره به ورود دو دهه‌ای آفت مگس زیتون به این شهرستان، اقدامات کنترلی در مقابله با این آفت را بسیار ضعیف و سطحی عنوان و اظهار کرد: آموزش باغداران و اصلاح باغات سنتی باید محور اقدامات کنترلی در مقابله با آفت مگس زیتون باشد تا مؤثر واقع شود.
وی از متولیان خواست تا اعتبارات را در راستای آموزش و اصلاح باغات سنتی هزینه کنند و صرفاً به توزیع کارت زرد اکتفا نکنند.
اختصاص اعتبار ۵ میلیارد تومانی برای مبارزه با آفات ملخ و مگس زیتون
فرماندار رودبار در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به صدمات جبران ناپذیر آفت مگس زیتون باغات این شهرستان، اظهار کرد: متأسفانه از زمان ورود این آفت در رودبار حدود سه هزار هکتار از باغات قدیمی شهرستان، تحت تأثیر این آفت قرار گرفته و باغداران زیتون از نظر اقتصادی بسیار متضرر شدند.
هوشنگ عباسقلی زاده از اختصاص اعتبار پنج میلیارد و ۶۵۰ میلیارد تومانی برای مبارزه با آفات ملخ و مگس زیتون خبر داد و بیان کرد: در کمیته برنامه ریزی شهرستان شهرستان رودبار این میزان اعتبار برای مبارزه با این آفات در نظر گرفته شده که این رقم نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته و در سال گذاشته یک میلیارد تومان برای این مهم اختصاص یافته بود.
وی با اشاره به بخشی از اقدامات صورت گرفته در راستای مبارزه با افت مگس زیتون، افزود: تاکنون از محل اعتبارات ملی و استانی سم و پروتئین و کارت زرد چسبنده تهیه و در اختیار باغداران قرار گرفته و امسال بیش از ۵۰۰ لیتر سم به همراه پروتئین مخلوط شده و رایگان و بدون محدودیت در بین باغداران توزیع و همچنین بیش از ۱۰ هزار کارت زرد چسبنده نیز در اختیار باغداران قرار گرفت.
آلودگی ۳ هزار هکتار از باغات زیتون رودبار به آفت مگس
فرماندار رودبار با اشاره به خسارت سنگین آفت مگس به باغداران زیتون در رودبار و عدم پرداخت این خسارت، توپ را به زمین صندوق بیمه محصولات کشاورزی انداخت و گفت: در شهرستان رودبار شش ایستگاه ردیابی آفت مگس زیتون مستقر شده که بر اساس ردیابی این ایستگاه‌ها توصیه‌های فنی به باغداران برای انجام بهترین زمان مبارزه ارائه می‌شود متأسفانه صندوق بیمه محصولات کشاورزی خسارت آفت مگس زیتون را ناشی از عدم مدیریت در باغ می‌داند و خسارت پرداخت نمی‌کند.
عباسقلی زاده با بیان اینکه سه هزار هکتار از باغات زیتون رودبار آلوده به آفت مگس زیتون هستند، تصریح کرد: مهمترین مسئله در کنترل آفت هرس و تغذیه مناسب باغ زیتون است که بعد از هرس و تغذیه و مدیریت کف باغ و آبیاری مناسب با انجام سمپاشی می‌توان این آفت را کنترل کرد.
وی از برداشت ۱۲ هزار تن زیتون از باغات رودبار خبر داد و اضافه کرد: علیرغم اینکه امسال، سال آور زیتون بود و پیش بینی می‌شد بیش از ۲۰ هزار تن زیتون تولید شود متأسفانه به دلیل عدم تأمین سرمای زمستانه و وزش باد گرم در زمان گلدهی زیتون متأسفانه سال بی بار را داشتیم که عملکرد به کمتر از ۱۲ هزار تن رسید.
به گفته فرماندار رودبار آفت مگس زیتون در کاهش تولید زیتون زیاد تأثیر گذار نبوده و فقط کیفیت محصول را به شدت کاهش می‌دهد.
توزیع ۱۰ هزار کارد زرد بین باغداران زیتون
مدیر جهاد کشاورزی رودبار با اشاره به مشکل مهم و اساسی آفت مگس زیتون در این شهرستان، بیان کرد: افزایش اعتبار طرح مبارزه با آفات که شامل ملخ و مگس زیتون از یک میلیارد تومان به پنج میلیارد و ۶۵۰ میلیون تومان در کمیته برنامه ریزی شهرستان، هرس و جوان سازی ۴۵ هکتار از باغات منطقه، محلول پاشی و تغذیه ۱۷۰ هکتار از باغات زیتون از محل اعتبارات ملی و تهیه سم، پروتئین و کارت زرد برای باغداران بخشی از اقدامات کنترلی در مبارزه با آفت مگس زیتون بوده است.
سروش ابراهیمی از توزیع ۱۰ هزار کارد زرد چسبنده بین باغداران زیتون خبر داد و بیان کرد: علیرغم توزیع کارت زرد امسال بیش از ۵۰۰ لیتر سم به همراه پروتئین مخلوط شده و کاملاً رایگان و بدون محدودیت در بین باغداران توزیع شد.
وی با بیان اینکه مهمترین مسئله در کنترل آفت هرس و تغذیه مناسب باغ زیتون است، افزود: بعد از هرس و تغذیه و مدیریت کف باغ و آبیاری مناسب با انجام سمپاشی می‌توان این آفت را کنترل کرد.
مدیر جهاد کشاورزی رودبار، باغات سنتی و قدیمی را پناهگاه آفت مگس زیتون دانست و بیان کرد: باغات سنتی به دلیل قدیمی بودن و عدم رسیدگی باغداران سنتی به باغاتشان، سایه انداز و رطوبت در این باغات بسیار زیاد بوده و محل اصلی کانون آفت مگس زیتون هستند.
ابراهیمی با بیان اینکه حدود ۳۲ درصد از باغات زیتون شهرستان رودبار تحت تأثیر مگس زیتون قرار دارند، گفت: باغداران با روش‌های نوین باغداری ازجمله اصلاح باغات، هرس مناسب، تغذیه اصولی، نحوه آبیاری و مدیریت کف باغ می‌توانند بدون استفاده از سموم شیمیایی، آفت مگس زیتون را کنترل کنند.
وفاق همدلانه مردم و مسئولان برای خروج مهمان ناخوانده
حال با این تفاسیر این گونه می‌توان نتیجه گرفت که برای کنترل و از بین بردن آفت مگس زیتون که اقتصاد، اشتغال و معیشت جمعیت قابل توجهی از شهروندان شهرستان رودبار را تحت شعاع قرار داده باید عزم جدی و ملی صورت گیرد و این عزم و تلاش هم باید دو طرفه باشد هم از سوی کشاورزان و باغداران و هم از سوی متولیان امر و با وحدت رویه، رفتار علمی و کارشناسانه و همچنین تلاش مضاعف، این مهمان ناخوانده را از شهرستان بیرون کرد.