صادرات محصولات کشاورزی به دیگر کشورها مساله سخت و پیچیده ای نیست ولی چیزی که در این بحث از اهمیت زیادی برخوردار است و باید به آن توجه ویژه داشت رعایت استانداردهای از جمله داشتن بسته بندی مناسب است.
اگر به شاخصه های لازم در این حوزه توجه نشود نباید از خراب شدن محصولات کشاورزی مان در انبارهای کشورهای خارجی تعجب کنیم. بسیاری از کشورها اقتصادشان بر پاشنه کشاورزی نمی‌چرخد و برای تامین محصولات کشاورزی مورد نیاز خود به بازارهای جهانی مراجعه کنند و در این میان محصولاتی را تهیه و خریداری می کنند که بسته بندی جذاب و مناسب تری نسبت به دیگر محصولات داشته باشند. اما چیزی که متاسفانه کشاورزان خرمادار و حتی دیگر کشاورزان ما به آن توجه نمی کنند بسته بندی مناسب است و همین مساله هم باعث شده تا خرمای استان کرمان رفته رفته جایگاه خود را در بازارهای جهانی به رقبایش واگذار کند. استان کرمان باغات زیادی را در دل خود جای داده است و خرما نیز محصولی است که تولید بالایی را در باغات استان به خود اختصاص داده است.
بسته بندی اثرگذارترین استراتژی برای دیدن یک محصول
آن طور که آمارها نشان می دهد بیش از ۲۵ درصد خرمای تولید شده در کشور را استان کرمان تولید می کند ولی با این وجود متاسفانه شاهد هستیم که در استان ما این محصول از تولید تا فروش با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کند.
یکی از رایج ترین اشتباهاتی که تولیدکنندگان خرما در زمینه عرضه محصولات خود مرتکب آن می شوند، استفاده از بسته بندی نامناسب برای محصول تولیدی شان است در حالی که برای تولید این محصول هزینه زیادی شده است.
بسته بندی از اثرگذارترین استراتژی ها برای دیدن محصول و برند تجاری یک محصول است و کم کم بخشی از هویت و برند تجاری افراد می شود.
بسته بندی هنری است برای فروش بهتر کالا، هر ساله با شروع فصل برداشت محصولات کشاورزی فقدان برخی چیزها خود را به رخ کشاورزان می کشد و سالهاست که کارشناسان و مسئولان اعلام می کنند نبود و کمبود صنایع تبدیلی باعث متضرر شدن کشاورزان شده و آنها را مجبور می کند که محصولات خود را با قیمتی نازل به فروش برسانند و سود کمی نصیب شان شود.
پای کرمانی ها در بحث بسته بندی می لنگد
بسته بندی خرما در استان پهناور کرمان آنقدر نامطلوب است که به وضوح چشم خریداران را می زند و قطعا همین دلیل باعث شده تا این محصول در بازارهای جهانی حرفی برای گفتن نداشته باشد. همه از فقدان پایانه های صادراتی و ...می نالند ولی پایانه های صادراتی هم اگر راه اندازی و فعال شوند باز هم نبود صنایع تبدیلی شکافی است که باید پر شود تا بتوانیم محصولات خوبی را روانه بازار کنیم.
پای ما در بخش بسته بندی می لنگد اما به جای اندیشیدن چاره برای این مشکل برخی از کشاورزان می گویند می ترسیم به تولید ادامه دهیم و باز محصول مان روی دست مان بماند. البته بسته بندی فقط مختص خرما نیست و همه کشاورزان باید به آن به شکلی جدی فکر کنند.
نبود منابع مالی و تسهیلات ارزان قیمت
البته برخی نیز می گویند کمبود منابع مالی و نبود تسهیلات ارزان قیمت باعث شده تا نتوانیم راحت این مانع را از سر راه برداریم. مثلا در جنوب استان کرمان سالهاست قرار است که کارخانه های فرآوری راه اندازی شوند اما همین بحث نبود منابع مالی باعث شد تا این پروژه ها نیمه کاره به امان خدا رها شوند. جنوب استان این ظرفیت را دارد که به عنوان بزرگترین صادر کننده محصولات فرآوری کشاورزی بازارهای اروپا را به تسخیر خود درآورد اما متاسفانه سنگ اندازی پیش پای سرمایه گذاران و بسیاری از مسائل نیز سبب شده تا فقط شاهد شعارهای زیبای مسئولان باشیم و دیگر هیچ. وضعیت کشاورزی فقط در بحث خرما وخیم نیست بلکه دیگر بخش های کشاورزی نیز حال خوبی در بحث فروش ندارند.
سخت است بخواهیم کسی را متهم کنیم اما اگر یک راه صادراتی مناسب و صنایع تبدیلی پیشرفته در منطقه ایجاد شود به طور قطع با مشکلات امروز مواجه نخواهیم شد.
درد مزمن کارتن سازی در استان کرمان
بحث بسته بندی و کارتن سازی در استان کرمان دردی مزمن است و کاش نخلستان داران و صادرکنندگان در این زمینه پیش قدم شوند و با راه اندازی شرکت های تعاونی در این زمینه گامی بزرگ بردارند.
بخش مهمی از مواد اولیه ای که در بحث کارتن سازی برای بسته بندی نیاز است باید از خارج از کشور وارد شود و متاسفانه این مساله نیز به نوسانات ارزی وابسته است و همین امر نیز باعث شده تا در این حوزه جاذبه ای برای سرمایه گذاران وجود نداشته باشد و می توان با راه اندازی شرکت های سهامی عام البته شرکت هایی متشکل از خرماداران این مشکل را رفع کرد.
البته کارتن سازی نیز باید تنوع خوبی داشته باشد زیرا کارتن هایی که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته و می گیرد چیزی است که مطابق با سلیقه ی بازار نیست.
جمعیت انبوهی از مردم استان کرمان از حوزه خرما امرار معاش می کنند. جالب اینجاست که نخلستان های بزرگ خرما در محروم ترین نقاط استان کرمان قرار گرفته اند و باید بهره وری افزایش یابد و حتی قیمت مناسبی برای محصول تعیین شود که کشاورز نیز به سود مناسبی دست یابد.
صادرات بحثی است که می تواند ناجی خرماداران شود و باید سعی کنیم که با رقبایی مانند عربستان و مصر رقابت کنیم و محصولی را روانه بازارهای جهانی کنیم که حرفی برای گفتن داشته باشد البته در سال جاری خرماهای استان کرمان کیفیت خوبی دارند.
تعهد ارزی مشکلی دیگر
البته کاش دولت در زمینه تعهد ارزی نیز بین کشاورزان خرماکار و تولیدکنندگان محصولات فولاد و پتروشیمی فرقی بگذارد.
تجارت بین المللی یا همان صادرات عرصه رقابت است و هر کشوری بتواند محصولی با کیفیت تر با بسته بندی شیک تر و جذاب تر را عرضه کند قطعا موفق تر خواهد بود.
کاش دولت جدید در همین ابتدای راه به این مساله به شکل جدی بنگرد و همچنین نمایندگان مردم استان کرمان در مجلس باید در این زمینه چاره ای بیندیشند زیرا اگر به صادرکنندگان کمک نکنیم نمی توانیم از آنها توقع داشته باشیم بتوانند در عرصه بازارهای جهانی با کشورهای قدرتمند رقابت کنند.
متاسفانه تاکنون بازارهای زیاد و مهمی را از دست داده ایم و اکنون رقبا جایگاه ما در روسیه را تصاحب کرده اند و تقریبا بازار هند را نیز از دست صادرکنندگان ایرانی درآورده اند. کشاورزی که دغدغه تولید دارد چگونه می تواند بر این همه مشکلات ریز و درست فائق بیاید؟ نمایندگان مجلس اکنون بیش از همیشه باید در این زمینه تلاش کنند زیرا کشاورزی که دغدغه های زیادی از تولید تا فروش را دارد نمی تواند تا چندسال دیگر کمر خود را صاف نگه دارد و به تلاش ادامه دهد. نباید بگذاریم کمر کشاورزان زیر بار این همه مشکلات بشکند.