براوردها از وضعیت صادرات ایران نشان می‌دهد که جز چین، دیگر کشورهای خریدار کالاهای ایرانی بیشتر در منطقه و در میان همسایگان قرار دارند و با توجه به مشکلات زیرساختی و البته محدودیت تحریم‌ها، ایران در بازار کشورهای آمریکای جنوبی و آفریقا حضور پر قدرتی ندارد.
با وجود آنکه دولت اعلام کرده که با توجه به ظرفیت بالای باقی مانده در کشورهای منطقه، ایران همچنان می‌تواند تمرکز خود را به افزایش حضور در این بازارها بدهد اما به نظر می‌رسد در عین حال امکان افزایش حضور ایران در بازار کشورهای دورتر نیز به شرط فراهم شدن برخی مقدمات وجود دارد.
رییس اتاق بازرگانی ایران با تأکید بر اینکه برزیل برای ایران از گذشته اهمیت ویژه‌ای به خصوص در تأمین کالاهای اساسی و مواد غذایی داشته است بیان کرد: وسعت و جمعیت برزیل آن را به یک بازار جذاب برای ما تبدیل کرده است، گرچه تنها چهار سال از تشکیل اتاق مشترک بازرگانی ایران و برزیل می‌گذرد اما اولین اتاقی بود که در کشور مقصد دفتر خود را تأسیس کرد.
او با بیان اینکه روابط دو کشور پیشینه بیش از صد ساله دارد و روابط تجاری چند میلیارد دلاری توازن اقتصاد و سیاست را به نفع اقتصاد بر هم زده است ادامه داد: گروه‌های ذی‌نفوذ در اقتصاد برزیل مانند بخش خصوصی و سندیکاها به حفظ ارتباط با ایران در دوره تحریم تأکید داشتند. آن‌ها روابط خود را در دوران تحریم نه تنها حفظ کردند بلکه افزایش دادند.
شافعی با این توضیح که با توجه به حجم قابل توجه تجارت بین دو کشور در سال ۹۶ اتاق مشترک ایران و برزیل را تشکیل دادیم گفت: در سال ۲۰۲۰ واردات مستقیم ایران از برزیل ۱,۱۵ میلیارد دلار بوده اما در مقابل صادرات به این کشور تنها ۱۱۶ میلیون دلار بوده است. همچنین در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۱، ۱.۷ میلیارد دلار واردات مستقیم از برزیل داشته‌ایم.
به گفته او مهم‌ترین اقلام وارداتی ایران شامل کالاهای اساسی، ذرت، سویا، روغن، شکر، گوشت و قهوه بوده است و ظرفیت‌های معدنی و صنعتی برزیل کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
شافعی با بیان اینکه واردات ایران از برزیل ۵۵ درصد کاهش و صادرات ۱۱۰ درصد افزایش را تجربه کرده اما هنوز توازن مناسبی بین واردات و صادرات وجود ندارد تأکید کرد: جاده تجارت باید جاده‌ای دوطرفه باشد. ما می‌توانیم همکاری‌هایی در حوزه پتروشیمی، صنعت دارو، حمل‌ونقل، پزشکی و حوزه دانش‌بنیان داشته باشیم. امیدواریم بستر مناسب برای این اتفاق فراهم شود.
رئیس اتاق ایران با اشاره به اهمیت تهاتر بین دو کشور گفت: مقامات باید زمینه‌های تهاتر بین ایران و برزیل را ایجاد کنند؛ اگر پتروشیمی صادر می‌کنیم، می‌توانیم خوراک دام بیاوریم.
شافعی تأکید کرد: برای توسعه صادرات به برزیل دو مانع اصلی وجود دارد؛ اولین مانع حمل‌ونقل است. متأسفانه بارگیری مجدد در کشور ثالث بخشی از مزیت رقابتی کالای ایرانی را از بین برده و هزینه تمام‌شده صادرات را افزایش می‌دهد. در این زمینه راه‌اندازی خط مستقیم کشتیرانی و خط هوایی تهران سائوپائولو می‌تواند تا حد زیادی این مانع را برطرف کند.
او ادامه داد: مانع دوم عدم وجود موافقت‌نامه پایه تجاری از جمله اجتناب از اصل مالیات مضاعف، تجارت ترجیحی و آزاد بین دو کشور است. مبنای تجارت بر اساس موافقت‌نامه‌ها است متأسفانه ما هیچ‌گونه موافقت‌نامه‌ای با برزیل نداریم و این موضوع باید در دستور کار دو کشور قرار گیرد که می‌تواند تحولی در روابط ایران و برزیل باشد.
بر اساس گزارش پایگاه خبری اتاق ایران، شافعی با اشاره به اینکه اتاق ایران با کنفدراسیون صنایع برزیل موافقت‌نامه‌ای را به امضا رساند بیان کرد: درخواست ما از سفیر برزیل در ایران احیای این موافقت‌نامه است و امیدواریم که با حمایت دولت مانند امضای موافقت‌نامه‌ها و تلاش اتاق‌های مشترک شاهد توسعه روابط تجاری ایران و برزیل باشیم.