کشورهای مناطق غرب آسیا و آفریقای شمالی به سبب جنگ روسیه و اوکراین در معرض بحران غذایی قرار دارند. سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) تخمین زده است که در نتیجه جنگ روسیه و اوکراین، ۱۳ میلیون نفر در سراسر جهان ممکن است با ناامنی غذایی مواجه شوند.
اوکراین و روسیه از تولیدکنندگان عمده محصولات کشاورزی هستند به طوری که حدود ۳۰ درصد از صادرات گندم جهان، ۲۰ درصد از صادرات ذرت در جهان و ۷۵ درصد از صادرات روغن آفتابگردان در جهان از منطقه دریای سیاه انجام می‌شود.اما اکنون جنگ بر این شرایط سایه انداخته است ونگرانی ها برای تامین مواد غذایی افزایش یافته است.
«مارتین فریک» مدیر دفتر برنامه جهانی غذا دراین زمینه گفت: این جنگی است که جهان تحمل آن را نخواهد داشت و با یک بحران غذایی مواجه خواهد شد. کشوری با ۴۰ میلیون جمعیت که تا پیش از این مواد غذایی اولیه ۴۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان را تامین می‌کرد اکنون خود نیازمند دریافت کمک‌های غذایی شده است. و چنانچه طی روزهای پیش رو زمین‌های زراعی اوکراین زیرکشت گندم نروند،جهان با یک بحران غذایی مواجه خواهد شد.
این بحران به دلیل افزایش هزینه‌های مواد غذایی، سوخت و حمل و نقل به ویژه برای کشورهای فقیرتر به ویژه کشورهای آفریقایی بسیار محسوس تر خواهد بود زیرا غذا و انرژی دو کالای مهم در سبد مصرفی کشورهای ضعیف در سراسر جهان است از این رو بیشترین آسیب را کشورهای فقیر و مردم ساکن در این کشورها خواهند دید.
بنا بر گزارش های منتشر شده ۳۵ کشور آفریقایی به واردات غذا از منطقه دریای سیاه وابسته هستند و روسیه و اوکراین در تامین نیاز آنها نقش پررنگی دارند از این رو این شرایط بر امنیت غذایی این کشورها بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
همچنین کشورهای درگیر جنگ چون یمن نیز با معضل جدی تری در زمینه تامین غذا روبه رو خواهند شد.
«دیوید بیزلی» مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا در سازمان ملل متحد در این زمینه با اشاره به شرایط یمن گفت: در این کشور هشت میلیون نفر با کاهش ۵۰ درصدی سهم مواد غذایی خود مواجه شده‌اند و ما به دنبال رفتن به سمت جیره‌های صفر هستیم.
این شرایط در حالی است که کشورهای غربی با اعمال تحریم های سنگین و دامن زدن به جنگ با حمایت از اوکراین و تجهیز این کشور به انواع تسلیحات خود عملا در ایجاد این بحران نقش پر رنگ تری دارند.
«واسیلی نبنزیا» نماینده دائم روسیه در سازمان ملل در این زمینه گفت: دلایل واقعی که بازار جهانی مواد غذایی را با آشفتگی جدی تهدید می‌کند، ناشی از اقدامات روسیه نیست، بلکه تشنج تحریمی لجام گسیخته‌ای است که غرب علیه روسیه به راه انداخته است.
بعد دیگر این موضوع، احتکار کشورهای غربی در این برهه است به طوری که «نگوزی اکنجو ایوه‌آلا» مدیر کل سازمان تجارت جهانی به کشورهای تولید کننده مواد غذایی نسبت به احتکار کالاها هشدار داد و گفت بسیار مهم است که از تکرار تجربه همه گیری ناشی از کووید-۱۹ اجتناب شود، اشاره وی به اقدام کشورهای ثروتمند در احتکار حجم بالایی از واکسن ها در این دوران بود.
در حال حاضر قیمت مواد غذایی چون گندم و غلات به بالاترین سطح خود رسیده است به نظر می رسد در صورت ادامه این روند؛ شرایط برای همه کشورها بویژه کشورهای ضعیف جهان سخت تر شود چنانکه مقامات نهادهای بین المللی نسبت به تاثیر جهانی این جنگ، هشدار داده اند.
نویسنده: آتوسا دینیاریان