وضعیت موجودی کالاهای اساسی شامل هشت قلم از این حکایت دارد که ۴.۳ میلیون تن کالا در انبارها و همچنین شناورهای رسیده به بنادر وجود دارد؛ این اقلام شامل گندم، ذرت، جو، سویا، برنج، شکر، روغن خام و دانه‌های روغنی است.
همواره در بین اقلام اساسی وارداتی سهم نهاده‌های دامی در حد بالاتری قرار دارد؛ به‌طوری که عمدتا بیش از ۵۰ درصد این واردات را به خود اختصاص می‌دهد. این در حالی است که در آخرین گزارش تا هفتم تیرماه نیز از حجم حدود ۴.۳ میلیون تنی کالاهای موجود در بنادر و شناورها حدود ۲.۵ میلیون تن را خوراک دام و طیور شامل ذرت، کنجاله سویا و جو تشکیل می‌دهد.
براساس این گزارش از حدود سه میلیون تن کالایی که در انبارها موجود بوده ۱.۸ میلیون تن برای نهاده‌ها است که شامل ۱.۵ میلیون ذرت، ۱۴۵.۲ هزار تن جو و ۱۵۰ هزار تن سویا است.
در بین شناورهایی که به بنادر رسیده و کالا را تخلیه کرده و یا هنوز در لنگرگاه قرار دارند نیز باید اشاره کرد که سهم ذرت حدود ۵۰۰ هزار تن، جو کمتر از ۷۰ هزار تن و سویا ۱۱۰ هزار تن است.
براین اساس در مجموع از ۲.۵ میلیون تن نهاده در گمرک و بنادر، دو میلیون تن به ذرت، جو بیش از ۲۰۰ هزار تن و کنجاله سویا حدود ۲۶۰ هزار تن اختصاص دارد.
اما اقلام مربوط به نهاده‌های دامی که از جمله هفت قلم دریافت کننده ارز ۴۲۰۰ بوده‌اند، اغلب مورد چالش قرار داشته و گاهی آنقدر در گمرک مانده که فاسد شده‌اند و یا به هر دلیلی به دست تولیدکنندگان نرسیده و انتقاد آنها را به همراه داشته است.
در همین رابطه می‌توان اشاره کرد به ماجرای اخیر شرکتی که به عنوان وارد کننده نهاده‌های دامی اقدام به دریافت پول از تولید کنندگان کرده ولی نهاده ای در اختیار خریدار قرار نداده است. طبق اعلام سازمان بازرسی کل کشور، این شرکت با وجود ثبت کوتاژ در سامانه بازارگاه هیچ نهاده‌ای وارد نکرده و کوتاژها جعلی بوده است. گمرک نیز هر گونه ثبت کوتاژ در سامانه خود رد کرده و گفته که کوتاژ جعلی در سامانه بازارگاه که در انحصار وزارت جهاد قرار دارد ثبت شده است. در مجموع هنوز این جریان شفاف نشده و ابهامات واردات با ارز ۴۲۰۰ باقی مانده است.
دولت با توجه به مجوزی که در قانون بودجه امسال از مجلس گرفت، از اردیبهشت ماه نسبت به حذف ارز ۴۲۰۰ از واردات کالاهای اساسی اقدام کرده است و این اقلام با ارز نیمایی وارد خواهند شد.