بنابر آمار بیش از ۸۰۰ کارخانه خوراک دام در کشور داریم که ظرفیت اسمی تولید کارخانجات بیش از ۲۵ میلیون تن است، اما به دلایل متعدد کارخانجات به طور متوسط با ۳۰ درصد ظرفیت کار می کنند.
آقای ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی گفت: از گذشته تولیدکنندگان دام و طیور به ویژه گاوداران نسبت به کیفیت خوراک دام گلایه هایی داشته اند، براین اساس رتبه بندی کارخانجات در راستای ارتقای کیفیت باید در دستور کار قرار گیرد.
وزیر جهاد کشاورزی می گوید: صنعت دام و طیور در حوزه بهره وری باید رشد کند، بدین منظور افزایش کیفیت خوراک دام و جایگزینی با خوراک فعلی مطرح است.
جعفری مدیرعامل اتحادیه کارخانجات خوراک دام و طیور آبزیان گفت: با حذف ارز ترجیحی واردات نهاده های دامی مقرون به صرفه نیست، به همین خاطر راهی جز استفاده از نهاده دام داخلی و استفاده از ضایعات باقی مانده محصولات کشاورزی برای تولید خوراک دام نداریم.
به گفته جعفری، بعد از مردمی سازی یارانه ها و گران شدن محصولات پروتئینی، میزان جوجه ریزی طیور کاهش یافت که همین امر موجب شد تا کارخانجات خوراک با حداقل ظرفیت کار کنند.
معضل معطل ماندن نهاده در بنادر مرتفع شد/بخشی از تلفات دام مربوط به بی کیفیتی نهاده است
افشین صدردادرس مدیرعامل اتحادیه دام سبک گفت: واردات نهاده های دامی بر مبنای استانداردهای کشور توسط سازمان حفظ نباتات کنترل می شود، اما معطل ماندن نهاده در بنادر و گمرکات کشور، کیفیت را کاهش می دهد. هرچند با اصلاح نظام یارانه، مسئله ماندن نهاده در گمرک حل و فصل شده است.
به گفته او، بنابر اظهارات وزیر جهاد، رتبه بندی کارخانجات منجر به ارتقای کیفیت می شود چرا که کنترل کیفی خوراک در بحث دام سنگین، سبک و طیور از جمله دغدغه های تولیدکنندگان است که متاسفانه طی ۲ سال گذشته مکانیزم کنترلی بر این مسئله نداشتیم.
صدردادرس می گوید: بخشی از تلفات دام ناشی از عدم کنترل کیفی تولید و کارخانجات خوراک است، درحالیکه اگر نظام رتبه بندی مشخص باشد، امکان کنترل کیفیت وجود دارد.
مدیرعامل اتحادیه دام سبک گفت: ارتقای کیفیت نهاده ناشی از رتبه بندی کارخانجات در جلوگیری از کاهش تلفات، بیماری و افزایش ضریب تبدیل تاثیر بسزایی دارد.
با آزادشدن نهاده نیازی به توزیع از طریق سامانه بازارگاه نیست
آقای علی اسداله زاده عضو هیئت مدیره انجمن تخصصی توزیع کنندگان نهاده های دامی گفت: قبل از اصلاح نظام یارانه برای مرغدار خرید نهاده از طریق سامانه بازارگاه به سبب اختلاف چشمگیر با بازار آزاد مقرون به صرفه بود به طوریکه تولیدکننده، نهاده با هر کیفیتی را خریداری می کرد.
به گفته او، علی رغم آنکه کیفیت ذرت اوکراین با روسیه تفاوت دارد، اما دولت با یک نرخ عرضه می کند که با این وجود مقصر سامانه بازارگاه است که قدرت رقابت را گرفته است.
اسداله زاده می گوید: کارخانجات خوراک ناچار به خرید نهاده با هر کیفیت و درجه از سامانه بازارگاه هستند، براین اساس هیچ رقابتی بین واردکنندگان نیست که دود این موضوع به چشم تولید کننده می رود.
عضو هیئت مدیره انجمن تخصصی توزیع کنندگان نهاده های دامی گفت: واردکنندگان نهاده با هر کیفیتی که وارد کنند، در سامانه بازارگاه ثبت می‌کنند، شرایط این گونه نیست که مرغدار یا دامدار بتوانند کیفیت نهاده را تعیین کنند.
سامانه بازارگاه از سال ۹۸ به سبب جلوگیری از رانت و فساد ناشی از ارز ترجیحی ایجاد شد، درحالیکه بعد از اصلاح نظام یارانه مرغداران و دامداران معتقدند که دیگر نیازی به عرضه نهاده از این طریق نیست چرا که توزیع نهاده بی کیفیت در بازارگاه تنها به نفع واردکننده است، به رغم گلایه های مکرر کسی پاسخگو نیست.
ضریب تبدیل تولید با رتبه بندی کارخانجات افزایش می یابد
آقای فضل خرم مدیرعامل اتحادیه تعاونی دامداران متحرک عشایر گفت: بعد از اصلاح نظام یارانه و افزایش چندبرابری قیمت نهاده، تولیدکننده با احتیاط اقدام به خرید می کند. حال اگر نهاده ای در بنادر روی دست واردکننده مانده، لذا برای جلوگیری از کاهش کیفیت با کمترین سود در اختیار تولیدکننده باید قرار دهد.
به گفته او، گرچه آنالیز کیفیت خوراک بره های شیری، پرواری، دام داشتی با یکدیگر متفاوت است، اما رتبه بندی کارخانجات در ارتقای کیفیت و در نهایت ضریب تبدیل تاثیر بسزایی دارد.
خرم می گوید: با توجه به افزایش قیمت نهاده بعد از اصلاح نظام یارانه، واردکنندگان حاضرند نهاده را مدت دار در اختیار کارخانجات قرار دهند.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی دامداران متحرک عشایر گفت: نظارت بر کیفیت خوراک تولیدی کارخانجات و ترخیص زودهنگام نهاده به عنوان ماده اولیه خوراک در بهبود کیفیت تاثیر بسزایی دارد به طوریکه هر چقدر نهاده در بنادر بیشتر بماند، کیفیت خود را از دست می دهد.
تولیدکنندگان مرغ مادر یا گوشتی و همچنین دامداران برای ارتقای بهره وری باید مصرف نهاده در واحدها را کاهش دهند که این امر مستلزم اصلاحات سامانه بازارگاه است. بنابراین با آزادسازی نرخ ارز، تنوع خرید در بازارگاه باید ایجاد شود تا تولیدکننده حق انتخاب داشته باشد.
۹۵ درصد واردکنندگان نهاده بی کیفیت وارد می کنند/رتبه بندی کارخانجات عاملی برای تضمین کیفیت نهاده
آقای رضا افتخار الدین عضو هیئت مدیره اتحادیه تعاونی خوراک دام و طیور گفت: کاهش کیفیت نهاده ناشی از ماندن به مدت زیاد در بنادر امری صحیح است، اما بعد از اصلاح نظام یارانه به سبب هزینه های بالای انباری و ایجاد خسارت به واردکننده ترخیص سریع اتفاق می افتد.
به گفته او، قبل از اصلاح نظام یارانه نهاده کیفیت پایین یا بعضا بی کیفیت وارد می شد که به سبب نبود پروتکل های قوی در مبدا و مشکلات انتقال ارز، واردکنندگان هر باری را خریداری می کردند، درنهایت بهانه ماندن بار روی کشتی را علت بی کیفیتی مطرح می کردند. این درحالی است که ۹۵ درصد واردکنندگان بار درجه یک نمی خریدند.
افتخارالدین می‌گوید: برای حمایت از تولید داخل در برخی مناطق کارخانجات روغن کشی فعال کردیم، اما خروجی این کارخانجات کنجاله سویا بی کیفیت و ضایعات متعدد در کنجاله بود.
عضو هیئت مدیره اتحادیه تعاونی کارخانجات خوراک گفت: هدف از رتبه بندی کارخانجات، تضمین کیفیت است، این موضوع هیچ ارتباطی به ارتقای کیفیت ندارد چرا که وقتی در کارخانجات تاحدی از ماشین آلات و تکنولوژی برخوردار باشیم به رتبه ای می رسیم که از آن به بعد تضمین کیفیت مهم است.
بررسی ها نشان می دهد که بعد از جنگ روسیه و اوکراین قیمت نهاده های دامی در بازارهای جهانی ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش یافت که همین امر منجر به افزایش قیمت نهاده داخلی شد به طوریکه این امر در کنار گرانی محصولات پروتئینی و واردات نهاده های بی کیفیت موجب شد تا کارخانجات دام و طیور با حداقل ظرفیت کار کنند.