تنظیم بازار محصولات غذایی به ویژه محصولات پروتئینی که در سبد خانوار مردم سهم بیشتری دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است، این تنظیم‌گری باید به سمت ثبات بازار پیش برود و از نظر کارشناسان زمانی میسر خواهد شد که قیمت به نفع هم تولید کننده و هم مصرف کننده باشد.
به تازگی قیمت مرغ در بازار به شدت کاهش یافته است و حتی 13 هزار تومان زیر نرخ مصوب دولتی به فروش می‌رود، این وضعیت دو وجه دارد وجه اول سود مصرف کننده و وجه دوم زیان تولید کننده از این بازار است.
افزایش میزان جوجه ریزی مرغداری یا به اصطلاح دقیق تر افزایش تولید مرغ در کشور، عرضه را در بازار افزایش داده و قیمت مرغ را پایین آورده است، قیمتی که در برهه‌ای از زمان تا کیلویی 75 هزار تومان هم بالا رفته بود اکنون با افت شدید، به کمتر از 50 هزار تومان در بازار تهران رسیده است.
کارشناسان اقتصادی تاکید دارند که بهترین وضعیت این است که تولید کننده و مصرف کننده مرغ، هر دو از وضعیت بازار رضایت داشته باشند، مدیریت بازار با ید به نحوی باشد که با وجودی که مردم با قیمت‌های پایین می‌خرند، صرفه اقتصادی هم برای واحدهای تولید داشته باشد تا این تولید دوام یابد.
* الزام رشد جوجه‌ریزی و تزریق مرغ منجمد به بازار تولیدکننده را با چالش مواجه کرد
خبرهای خوب کاهش قیمت مرغ که مدتی است رسانه‌ها به آن می‌پردازند، مخالف‌هایی هم دارد که تولیدکنندگان هستند، ، آنها می‌گویند این قیمت‌ها به ضرر آنها است و ادامه این وضع تولید را برای آنها سخت خواهد کرد و با احتمال کاهش تولید، دوباره قیمت افزایش می‌یابد
تولیدکنندگان مرغ می‌گویند: وزارت جهاد کشاورزی در ماه‌های گذشته به مرغداران تکلیف کرد که جوجه‌ریزی را بیشتر کنند و این عاملی برای افزایش بیش از اندازه تولید شد در ادامه هم با تزریق مرغ منجمد وارداتی به بازار موجب بر هم زدن تعادل عرضه و تقاضا و کاهش بیش از اندازه قیمت شد که از نظر آنها این به ضرر بخش تولید است.
* دلیل تزریق بیش از اندازه مرغ منجمد
به گفته تولیدکنندگان مرغ، شرکت پشتیبانی امور دام از شرکت‌های زیرمجموعه وزارت جهاد کشاورزی از آن جهت این مرغ‌ها را به بازار عرضه می‌کرد که مهلت انقضای مصرف آن رو به پایان بوده و چاره ای جز این نداشته است.
محمد یوسفی رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی، کاهش تقاضا را عاملی برای کاهش قیمت مرغ در بازار عنوان می‌کند و می‌گوید: هزینه‌های تحصیل و لوازم التحریر در مهر و آبان موجب شده است مرغ در سبد محصولات پروتئینی مردم کمتر جای داشته باشد و همین امر نیز قیمت را در بازار کاهش داده است.
وی معتقد است عرضه مرغ منجمد به بازار باید حساب شده می‌شد و نباید به کاهش بیش از اندازه قیمت در بازار می‌انجامید.
به گفته یوسفی، وزارت جهاد کشاورزی نباید به صورت دستوری به مرغداری‌ها تکلیف کند که چه میزان جوجه‌ریزی کنند و یا حداقل نظر مرغداران را هم در نظر بگیرند.
* هزینه‌های تولید بالا است
تولیدکنندگان از هزینه‌های بالای تولید می‌گویند که با گران شدن نهاده و خوراک دام و طیور بالا رفته است، به طوری که قیمت تمام شده یک کیلو مرغ گرم 70 تا 75 هزار تومان است اما مرغ را کیلویی زیر 50 هزار تومان می‌فروشند.
در این‌باره، یک مرغدار سمنانی به خبرنگار فارس می‌گوید: هر کیلو خوراک دام را میانگین 15 هزار تومان می‌خریم، نهاده‌های دولتی به موقع دستمان نمی‌رسد مثلا 40 روز با تاخیر می‌رسد، در این مدت به بازار سیاه پناه می‌بریم و نهاده را با قیمت‌های گرانتری می‌خریم، از سوی دیگر قیمت جوجه یک روزه را مرغداران 14 هزار تومان خریده‌اند که سه برابر نرخ مصوب است و همه اینها هزینه تولید را بیشتر می‌کند.
به گفته احمدی، پس از حذف ارز 4200 تومانیِ واردات نهاده، قیمت آن بالا رفت و دولت برای جبران آن قیمت فروش مرغ را هم گران کرد ولی اکنون تولیدکننده به قیمت بسیار پایین تر از نرخ مصوب می‌فروشد و این امتیاز مرغداران خنثی شده است.
وی می‌گوید: وزارت جهاد کشاورزی اکنون به جای اینکه به فکر تولید کننده باشد تا جریان تولید ادامه دار باشد تا اندازه‌ای هوای مصرف کننده را دارد.
* اقدامات دولت/عرضه مرغ منجمد متوقف شد
بنابراین گزارش قطعا تأمین به موقع و مناسب مرغ، ضرورت است، از سوی دیگر کارشناسان معتقد هستند دولت برای اینکه تعادلی در بازار مرغ ایجاد کند، ضرورت دارد عرضه مرغ منجمد به بازار را متوقف کند تا مانع ضرر و زیان تولیدکنندگان شود.
علاوه بر آن ضروت است برنامه میزان جوجه‌ریزی برای ماه‌های آینده تنظیم شود تا تعادلی بین عرضه و تقاضا بیشتر شود.
سالانه 2.5 میلیون تن مرغ در مرغداری‌ها تولید می‌شود که بیش از نیاز کشور است اما پراکندگی تولید در ماه‌های مختلف متفاوت است، برخی ماه‌ها تولید موجب مازاد عرضه و ماه‌های دیگر کمبود بازار و متعاقب آن کاهش بیش از اندازه یا افزایش قیمت می‌شود، «ابزار صادرات و واردات»، «ذخیره سازی مرغ مازاد» و «عرضه به موقع مرغ به بازار» از ابزارهایی است که می‌تواند به تنظیم بازار مرغ کمک کند.