حاصلخیز بودن خاک، فراوانی منابع آب، نبود آفات و بیماریهای حاد، نیروی انسانی مطلوب و با تجربه و شرایط اقلیمی مطلوب از جمله ظرفیتهای بخش کشاورزی در استان گلستان بوده و این منطقه را به یکی از قطبهای زراعت و باغداری در کشور تبدیل کرده است.
در سالیان اخیر اقدامات متعددی مانند توسعه کشت گلخانهای، نوسازی تجهیزات و مکانیزاسیون، صنعتی کردن کشاورزی و ارتقاء دانش بهرهبرداران از جمله تلاشهای انجام شده در این بخش است تا بهرهوری حداکثری در این مزیت گلستان حاصل شود.
به استناد آمار و دادههای هواشناسی، گلستان در سه سال گذشته گرفتار خشکسالی شدید و کم آبی بوده است؛ به نحوی که تولیدات زراعی این استان در سنوات گذشته سیر نزولی به خود گرفت تا جایی که در سال گذشته بیش از ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی گلستان گرفتار بد سبزی شده یا اصلاً سبز نشدند.
کار به حدی بغرنج شد که بخشی از کشاورزان نتوانستند بذر کشت شده را هم استحصال کنند و دستشان برای بذر خود تامینی در کشت پاییزه خالی ماند اما شرایط در سال جاری تغییر کرد و از نخستین روزهای مهر تاکنون سخاوت الهی و بارش نزولات آسمانی موجب مسرت بسیاری از کشاورزان و فعالان حوزه کشت و زرع در استان گلستان شده است.
همزمان با موعد کشت محصولات پاییزی، رطوبت خاک و زمین در بهترین حالت ممکن قرار گرفت و همه چیز مهیای کشت و کار شد اما کمبود و یا عدم توزیع مناسب در توزیع بذر و کود به کشاورزان موضوع را پیچیده کرد.
دست خالی کشاورزان به سبب پرداخت دیرهنگام پول گندم و یا پرداخت نشدن بخشی از مطالبات آنها در فروش کلزا از سوی دولت سبب شد تا کشاورزان نتوانند برای بذر کافی و مناسب در موعد و زمان به سراغ بخش خصوصی و بازار آزاد بروند و در بیم و امید تامین بذر مانده اند.
صف طولانی برای تأمین بذر
یک کشاورز گلستانی در این خصوص گفت: خوشبختانه بعد از دو الی سه سال خشکسالی و کم آبی بالاخره نوبت به ترسالی در گلستان رسید و بارقه امید نزد زارعان منطقه جوانه زد.
محمدرضا روشنی بیان کرد: بارشهای مطلوب در مهرماه سبب شد تا رطوبت زمین در حد ایده آل قرار بگیرد و خاک مهیای پذیرش انواع بذر باشد.
روشنی ادامه داد: در سال جاری به سبب محدودیتهای وضع شده در ارائه سوخت به ادوات کشاورزی مانند تراکتور، شاهد افزایش کرایه بهای ادوات و مکانیزاسیون کاشت برای بذرکاری هستیم.
وی عنوان کرد: تاخیر در پرداخت پول گندم با کلزا و اجرای دیرهنگام تعهدات دولت در پرداخت مطالبات کشاورزان سبب شده تا دست کشاورزان خالی باشد و بسیاری از آنها در تامین هزینههای کاشت هم با مشکل روبرو شوند.
این کشاورز گلستانی ادامه داد: در برخی از انبارهای معرفی شده توسط جهاد کشاورزی بذر گندم وجود دارد اما گستره انتخاب برای کشاورزان بسیار محدود است و به ناچار باید بذرهای ناهمگون با مزرعه و زمین خود را انتخاب کنند.
وی گفت: در برخی از شهرها شاهد ایجاد صفهای طولانی و ازدحام برای تامین بذر هستیم که اگر شرکتهای توزیع کننده بذر و نهاده در گلستان افزایش یابد این موضوع برطرف خواهد شد.
تنها ۷ هزار تن بذر به رویت کارشناسان رسید
کارشناس اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان گلستان هم در آخرین (ششمین) کارگروه تنظیم بازار و کمیته اقدام مشترک استان گلستان گفت: ۱۵ انبار طرف قرار داد با جهاد کشاورزی گلستان به همراه کدپستی انبار و کد ملی مالک انبار به صمت معرفی شده که بازرسیهای دوره ای در حال انجام است.
جعفر کرامتی از گفت: از مجموعه این انبارها حدود هشت انبار فرایند ثبت سامانه را انجام نداده اند و براساس سامانه انبارها در هفت انبار باقی مانده حدود ۱۸ هزار تن بذر به عنوان موجودی ثبت شده است اما در بازرسیها فقط هفت هزار تن بذر به رویت کارشناسان رسید.
وی ادامه داد: مکاتباتی با سازمان جهاد کشاورزی انجام شده تا ظرف یک هفته این موارد بررسی و برای اختلاف آمارها بین سامانه و موجود به صنعت معدن تجارت گزارش دهد.
ذخیره ۴۰ هزار تن بذر گندم در گلستان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان هم در این جلسه گفت: طبق اعلام وزارتخانه، تامین ۴۰ درصد بذر مورد نیاز کشاورزان گلستان در حوزه گندم به سازمان جهاد کشاورزی گلستان واگذار شده که حدود ۳۲ هزار تن برآورد میشود.
محمد برزعلی بیان کرد: ۴۰ هزار تن گندم برای بذر در انبارها آماده کردهایم که بعد از بوجاری و جمع آوری دانههای شکسته ۳۴ هزار تن گندم بذری به دست آمده است که دو هزار تن بیشتر از تعهد سازمان جهاد کشاورزی است.
وی اضافه کرد: با توجه به خشکسالی سال گذشته و اینکه برخی از کشاورزان نتوانستند حضور خود مصرفی خود را تامین کنند؛ سازمان جهاد کشاورزی گلستان نسبت به ذخیره ۹ هزار تن گندم مستعد بذر هم اقدام کرده است.
برزعلی افزود: گندمها پس از آزمایش جوانه زنی و جداسازی دانههای شکسته در اختیار گندمکاران قرار خواهد گرفت.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان گفت: ۱۴ شرکت بذری مورد تایید سازمان جهاد کشاورزی در حال ارائه خدمات به کشاورزان هستند که فعالیت آنها از طریق بازرسان سازمان جهاد کشاورزی، همکاران صنعت، معدن و تجارت و تعزیرات به صورت مستمر رصد میشود.
وی ادامه داد: در برخی مواقع شاهد شکلگیری صف در انبارهای توزیع بذر هستیم که این موضوع به شرایط اقلیمی و رطوبت مناسب خاک ارتباط دارد؛ معمولاً پس از بارندگیهای مناسب کشاورزان در پی تامین بذر و کشت و کار هستند که این امر باعث ایجاد تراکم و ترافیک در انبارهای توزیع بذر میشود.
برزعلی گفت: براساس برآورد کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی گلستان برای کشت پاییزه حدود ۸۰ هزار تن گندم بذری در گلستان مورد نیاز است.
کمبود بذر نداریم
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان همچنین اظهارکرد: با وجود خشکسالی چند سال اخیر در گلستان، امسال بذر گندم و جو مورد نیاز کشاورزان با ارقام مختلف تهیه شده تا کمبودی در حوزه بذور گندم، جو و کلزا احساس نشود.
وی با تأکید بر این که کمبودی در بذر مصرفی وجود ندارد، افزود: گاهی اعلام می شود بذر کافی برای کشت برخی از محصولات کشاورزی مانند گندم و جو وجود ندارد که این امر در خصوص بذر مورد استقبال کشاورزان صدق می کند
برزعلی توضیح داد که برای هر محصول کشاورزی بذرهای مختلفی با ارقام گوناگون و مقاوم تهیه میشود تا با توجه به اقلیم منطقه و شرایط خاک از رقم مناسب استفاده شود.
مهمترین مزیت حوزه اقتصادی استان گلستان بخش کشاورزی است، یقیناً برای شکوفایی بیشتر استان گلستان راهکاری به جز حمایت و توسعه این بخش وجود ندارد. کشاورزان گلستانی امیدوار هستند تا هرچه سریع تر دغدغههای مرتبط با تامین بذر و دیگر نهادههای وابسته به کشت پاییزه در گلستان تامین و در اختیار زارعان قرار بگیرد، موضوعی که تعلل و تاخیر در آن میتواند خسارتهای جبران ناپذیری را به بخش کشاورزی گلستان واردکنند.
براساس برخی برآوردها پیشبینی میشود امسال ۳۶۰ هزار هکتار گندم، ۷۰ هزار هکتار جو، ۷۴ هزار هکتار کلزا، پنج هزار و ۳۰۰ هکتار سیب زمینی، هزار و ۲۰۰ هکتار شبدر و هزار و ۲۵۰ هکتار گلرنگ و دیگر محصولات در گلستان کشت شود.