در هشتمین نشست از این همایش اهمیت انتخاب هوشمندانه مبادی واردات، به‌ویژه در کالاهای اساسی، باهدف انطباق نقشه تجاری و ارزی کشور و تاثیر این مهم بر بهبود حکمرانی ارزی و بی‌‌‌اثر کردن تحریم‌‌‌ها، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
مدیرکل دفتر بازارهای مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی در این نشست، در خصوص شرایط فعلی واردات کالاهای اساسی کشور گفت: تفاوت قیمت گندم در فصل برداشت با فصل غیر‌برداشت، ۳۵ یورو در تن است؛ به این معنی که اگر ما گندم را در فصل برداشت خریداری کنیم می‌توانیم در ۷ میلیون تن واردات، حدود ۲۵۰ میلیون دلار صرفه‌‌‌جویی کنیم. اما امروز شرایط به نحوی است که این صرفه‌‌‌جویی ارزی انجام نمی‌شود و در مورد دیگر کالاهای اساسی نیز به همین صورت است.
مجید کریمی ادامه داد: مساله دیگر اینکه هزینه تبدیل ارزهای به اصطلاح نامرغوب برای ایران حدود ۵درصد بوده است و این سالانه حدود ۳۵۰ میلیون یورو به هزینه‌‌‌های وارداتی کالاهای اساسی ایران افزوده است. اینها هزینه‌‌‌های استفاده از شبکه تراستی در خرید کالاهای اساسی ایران است. علاوه بر این شبکه تراستی در بسیاری از موارد قابل اعمال حکمرانی نیست و در تخصیص منابع به واردات کالا عموما با تاخیر عمل می‌کند.
مدیرکل دفتر بازارهای مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی افزود: هزینه دموراژ و ماندن بیش از حد متعارف کالاها در گمرکات، به طور متوسط سالانه ۱۰۰ میلیون یورو بوده است. خرید از شرکت‌های واسطه‌‌‌ای در کمترین برآوردها ۳درصد هزینه خرید را افزایش داده که ممکن است واسطه‌‌‌ها بیشتر باشند و افزایش هزینه بیش از این باشد. عدم‌امکان استفاده از اعتبار اسنادی دست کم ۲.۵درصد به هزینه واردات کالای اساسی افزوده است. این هزینه را شیوه فعلی خرید کالاهای اساسی و به طور خاص شیوه فعلی تامین ارز کالاهای اساسی به اقتصاد ایران تحمیل کرده است.
کاهش هزینه واردات کالاهای اساسی با انطباق نقشه ارزی و تجاری
کریمی ادامه داد: باید بپذیریم بهبود این مشکلات لزوما متوقف بر رفع تحریم نیست و انطباق نقشه ارزی و تجاری یکی از اقداماتی است که باید در این زمینه در دستورکار قرار گیرد. انطباق نقشه ارزی و تجاری ساختنی است و به تلاش و مذاکره و ایجاد مسیرهای مالی جدید نیاز دارد. باید زیرساخت‌‌‌های لازم را ایجاد کنیم و بعد از آن بهره ببریم و این‌طور نیست که با صرف عملیات مالی بخواهیم مشکلات موجود را رفع کنیم. اینکه گفته می‌شود کشت قراردادی باید به‌‌‌صورت جدی پیگیری شود، در همین جهت است و می‌تواند به انطباق نقشه ارزی و تجاری کمک کند. احیای نظام پرداخت رسمی نیز بحث مهمی است.
وی افزود: امروز ما این امکان را فراهم کرده‌‌‌ایم که در بانک‌های روسیه تعامل مستقیم رسمی بین بانک‌ها برقرار کنیم و اگر از فرصت‌‌‌های موجود و تحولاتی که در جهان در حال شکل‌‌‌گیری است، استفاده کنیم، می‌توانیم با کشورهای مختلف از جمله چین رابطه رسمی مالی و بانکی، به‌ویژه در باز کردن اعتبار اسنادی ایجاد کنیم. ایجاد روابط تجاری بلندمدت نیز یکی از پایه‌‌‌های اساسی این نقشه ارزی و تجاری است که در نهایت به کاهش هزینه تمام‌‌‌شده تامین غذای اساسی کشور منجر می‌شود.
سازوکارهای دور زدن تحریم برای شرایط امروز اقتصاد ایران کارآیی ندارد
مدیرکل دفتر بازارهای مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه مساله بعدی نوع تخصیص ارز بانک مرکزی است، افزود: تامین ارز باید به موقع انجام شود و این امکان فراهم شود که برای اموری همچون خرید در زمان مناسب، سرمایه‌گذاری در کشورهای مقصد، پیش‌خرید محصولات و موارد مشابه، برنامه‌‌‌ریزی صورت بگیرد. در واقع برای انجام این امور از سوی وزارت جهاد کشاورزی، نیاز است که این نهاد در زمان مناسب به منابع ارزی دسترسی داشته باشد.
کریمی خاطرنشان کرد: در زمان شروع تحریم ما سازوکارهایی ایجاد کردیم و این سازوکارها که عموما معطوف به دور زدن تحریم بود، در آن زمان دستاوردهای زیادی برای کشور داشت، ولی امروز باید سازوکارهای جدید ایجاد کنیم که انطباق نقشه تجاری و ارزی یکی از الزامات وضع کنونی است. نکته دیگر اینکه شیوه فعلی ارتباط ایران با دیگر کشورها و سازمان‌ها و گروه‌‌‌ها نیاز به تغییر دارد و باید بحث انطباق نقشه ارزی و تجاری در اولویت ارتباط با کشورها قرار بگیرد و در کمیسیون‌‌‌های دوجانبه در دستورکار باشد.