صنعت لبنیات کشور همچون بسیاری دیگر از صنایع در سالی که گذشت مشکلات و چالش های بسیاری را پشت سر گذاشت و در این میان تولید کنندگان این بخش نیز امیدوار هستند در سال جدید بتوانند برخی از این مشکلات را مدیریت کنند. به این ترتیب رضا باکری دبیر انجمن صنایع فراورده های لبنی ایران معتقد است صحبت کردن در مورد آنچه در سال جدید پیش روی تولید کنندگان این بخش خواهد بود سخت است چرا که با توجه به مسائل موجود پیرامون این صنعت امکان پیش بینی کردن نیست.
قیمت گذاری دستوری و نادیده گرفتن اصل رقابت آزاد؛ چالش صنایع لبنی در سال ۱۴۰۲
باکری گفت: یکی از مهمترین مسائلی که هموار مد نظر ما بوده و هست چالش هایی است که فعالان این حوزه با آن روبرو هستند. از مهمترین این چالش ها بحث قیمت گذاری دستوری و نادیده گرفتن اصل رقابت آزاد در عرضه و تقاضای بازار است.
این فعال صنعت فرآورده های لبنی افزود: از سوی دیگر عدم پذیرش اصل «تک نرخی ارز» توسط دولت و آسیب های سنگین این امر در بازار و ننشستن سوبسیدها بر سفره مردم و توسعه فساد و رانت از دیگر چالش های ما محسوب می شود.
دولت همواره تولید کنندگان را متهم به گرانفروشی می کند
باکری ادامه داد: عدم ارائه الگوی توسعه اقتصادی و عدم تخصیص و هدایت سرمایه گذاری ها در مسیر توسعه و لاجرم پیدایش بیکاری و تورم بالا و افزایش مداوم هزینه های تورمی تولید نتیجه گران تمام شدن کالاهای تولیدی و در عوض عدم پذیرش مسئولیت این امر توسط دولت و متهم کردن دائمی تولید کنندگان به «گرانفروشی» از دیگر مسائل و چالش هایی است که طی سال های اخیر با آن مواجه بوده ایم.
وی به شدت گیری بحران «نقدینگی» در بنگاه های تولیدی و تجاری به عنوان چالش دیگر صنایع لبنی کشور اشاره کرد و گفت: در نهایت توقف نقدینگی و بروز تعطیلی واحدهای تولیدی و ورشکستگی بنگاه ها و رشد بیکاری بیشتر، از تبعات این چالش محسوب می شود.
باکری خاطر نشان کرد: از سوی دیگر فعالان صنایع لبنی کشور با بحران کاهش فروش مواجه بوده و هستند که عمدتا به دلیل عدم رشد درآمد خانوار متناسب با رشد هزینه های تورمی تولید و گران تمام شدن قیمت کالاها است.
دبیر انجمن صنایع فراورده های لبنی ایران همچنین گفت: بی ثمر بودن یارانه ها در سفره مردم به دلیل خطا در روش های تخصیص آن از دیگر چالش های این بخش است. لذا توقف تخصیص یارانه ها به همه حلقه های تولید زنجیره تأمین شیر و پرداخت آن به حلقه انتهائی «مصرف کننده» از موارد مطرح در این حوزه است.
بر اساس این گزارش در شرایطی از یکسو تولید کنندگان صنایع لبنی با افزایش هزینه های تولید و کاهش تقاضا مواجه هستند که مصرف کنندگان نیز با افزایش قیمت ها روبرو هستند و این امر موجب شده است سبد خانوارها به تدریج سهم کمتری را به فرآورده های لبنی بدهند. با این وجود بازار جهانی صنایع لبنی نیز روند رو به رشدی دارد و داده های آماری سایت آماری تحلیلی استاتیستا بیانگر این است که در حالی که ارزش بازار جهانی لبنیات در سال ۲۰۲۱ برابر با ۸۹۳ میلیارد دلار بوده است، پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۸ به حدود ۱۲۴۳ میلیارد دلار افزایش یابد.
از سوی دیگر این داده های آماری نشان می دهد ارزش بازار جهانی لبنیات در سال ۲۰۲۳ بیش از ۹۴۴میلیارد دلار بوده و پیش بینی می شود تا پایان سال جاری میلادی به حدود ۱۰۰۰ میلیارد دلار برسد. همچنین داده های آماری این گزارش نشان می دهد: در سال ۲۰۲۳، در میان تولیدات مختلف لبنیات، بیش از ۵۴۹ میلیون تن شیر گاو در سراسر جهان تولید شد. در مقایسه، حجم تولید پنیر و کره در همان سال بالغ بر ۲۲ و ۱۱ میلیون تن بود.