محمدعلی نیکبخت که برای ارایه گزارش از نحوه اجرای قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی به نمایندگان در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی حضور یافته بود، بیان کرد: بنده میدانم که دغدغه نمایندگان در مجلس دوازدهم کمتر از بنده در حوزه کشاورزی نیست، انتظار بنده این است که مانند قبل من را همراهی کنید تا بتوانیم موفق شویم.
وی ادامه داد: در تامین غذایی و امنیت غذایی کشور نیازمند حمایت مجلس شورای اسلامی هستیم. بنده کمتر از یکسال است که در وزارت جهاد کشاورزی مشغول به کار شدم و به محض شروع به کار با توجه به ظرفیتهایی که بخش کشاورزی داشت راهبردها و جهتگیریهایی را در وزارتخانه پیش گرفتیم تا بتوان از تمام ظرفیتها و پتانسیلها به نحو احسن استفاده کرد.
وزیر جهاد کشاورزی در ادامه اظهار کرد: راهبرد اول ما حداکثرسازی تولید با حفظ منابع بود. اگر بخواهیم نیاز غذایی کشور برای جمعیت بزرگ ایران را تامین کنیم باید از همه ظرفیتهای تولید در حوزه کشاورزی استفاده کنیم. راهبرد دوم ما یکنواختی در تولید بود یکی از بحثهایی که همیشه دچار نوسان بود میزان و مقدار برخی از محصولات بود به عنوان مثال در محصولاتی مانند سیبزمینی، گوجه و پیاز ما همواره در کشور با بحران مواجه بودیم و شاهد نوسان در میزان و قیمت این محصولات بودیم. در نهایت با پیگیری و برنامههایی که صورت گرفت از سال ۱۴۰۲ تا الان وضعیت به حالت ثبات رسیده است. نه تنها در تامین نیاز داخل مشکلی نداشتیم بلکه در برخی مقاطع مازاد تولید داشتیم و نسبت به صادرات اقدام کردیم. ما در برخی از مقاطع حدود ۱۲ هزار تن از این سه محصول را صادر کردیم.
وزیر جهاد کشاورزی در ادامه تصریح کرد: راهبرد سوم ما در وزارت جهاد کشاورزی توازنبخشی به تولید و رشد تولید براساس منابع بود. با بررسیهایی که داشتیم اکنون سهم شیلات و آبزیپروری از کل تولیدات کشاورزی حدود یک درصد است اما با توجه به منابعی که در اختیار حوزه شیلات وجود دارد سهم تولید این بخش میتواند به حداقل ۱۰ درصد افزایش پیدا کند. با توجه به ظرفیتهایی که در دریای شمال و دریای جنوب داریم فرصت مناسبی برای رشد تولید در حوزه شیلات وجود دارد. از سوی دیگر راهبرد چهارم ما تولید صادراتمحور است که باعث توسعه تولید و ارزآوری برای کشور و ایجاد اشتغال خواهد شد.
نیکبخت در ادامه تاکید کرد: کشاورزی دانشبنیان و افزایش بهرهوری از دیگر راهبردهایی است که در وزارت جهاد کشاورزی دنبال میشود. تحقیق، پژوهش، آموزش و ترویج سوادآموزی با کمک شرکتهای دانشبنیان و موسسات علمی و نخبگانی میتواند عملکرد ما را در واحدهای تولیدی افزایش دهد.
وزیر جهاد کشاورزی در ادامه با اشاره به دستاوردهای عملکرد خود در ۱۱ ماه گذشته بیان کرد: با استفاده از راهبردهایی که پیش گرفته شد نرخ رشد ارزش افزوده در بخشهای کشاورزی در سه الی چهار سال قبلی منفی بوده است اما در نهایت در این ۱۱ ماه روند رو به بهبود را داشته است. در بهار سال ۱۴۰۲ این عدد منفی ۴.۶ بود و در تابستان به منفی ۳.۲ رسید و در پاییز نیز به منفی یک درصد بهبود یافت.
وی ادامه داد: افزایش صادرات بیش از یک میلیارد دلار در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ از دیگر اقداماتی بود که صورت گرفت. بهبود تراز تجاری بیش از دو میلیارد دلار در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ از دیگر اقدامات مثبتی است که انجام شد. آمار و ارقام نشان میدهد که آرامش نسبی در بازار وجود دارد. بنده به عنوان وزیر کشاورزی از وضعیت کاملا راضی نیستم اما باید بگویم که روند رو به بهبود است و ما میتوانیم مشکلات را حل کنیم.
وی در ادامه با اشاره به وضعیت تولید و ذخیره برخی از کالاهای اساسی بیان کرد: قیمت مرغ نسبت به سال گذشته به قیمت نرمالی رسیده و قیمت در بازار تثبیت شده است. ما شرایط بدی را در صنعت طیور داشتیم و حلقه بالادستی آسیب دیده بود، میزان جوجهریزی ما به ۱۱۰ میلیون قطعه در ماه رسیده بود اما امروز به ۱۵۰ میلیون در ماه افزایش یافته که باعث افزایش تولید شده است. حتی در مقاطعی صادرات مرغ داشتیم به عبارت دیگر از وارد کننده به صادر کننده رسیدیم همواره برای تامین ذخایر استراتژیک کشور به سراغ واردات مرغ میرفتیم اما امروز تولید کنندگان ما به مرحلهای رسیدهاند که ذخایر استراتژیک کشورمان را تامین میکنند.
نیکبخت در ادامه بیان کرد: تخم مرغ یکی از کالاهایی بود که کمترین نوسان را در سفره مردم در سال ۱۴۰۲ تجربه کرد. در سال ۱۴۰۲ در تولید تخممرغ حدود ۱۴۰ هزار تن مازاد داشتیم و صادرات انجام دادیم. در فروردینماه و اردیبهشتماه حدود ۴۰ هزار تن صادرات تخممرغ داشتیم و از واردکننده به صادرکننده تبدیل شدیم امروز برای صادرات مرغ و تخممرغ دیگر نیاز به مجوز وزارت جهاد کشاورزی نیست و صادرکنندگان با مراجعه به اتحادیهها میتوانند مجوز دریافت کنند.
وزیر جهاد کشاورزی در ادامه بیان کرد: در حوزه تامین نهادهها همه شاهد هستند که در سال گذشته چه وضعیتی داشتیم در بازار آزاد، نهاده کیلویی ۴۰ هزار تومان نیز پیدا نمیشد اما امروز ما به تولید کنندگان این اطمینان را میدهیم که هیچ دغدغهای برای تولید نداشته باشند و نهادهها در دسترس است.
نیکبخت گفت: در بحث گندم نیز تعیین قیمت گندم دغدغه جدی بود در نهایت با پیگیری که رئیس جمهور شهید داشتند شورای قیمت گذاری در وزارت جهاد کشاورزی قیمت خرید تضمینی گندم را در سال گذشته ۱۵ هزار تومان مصوب کرد و پرداختها نیز صورت گرفت. امروز نیز خرید گندم از چهار میلیون تن گذشته است و روند خرید گندم شیب افزایشی را دارد. با این روند اطمینان میدهیم که در این سال خرید گندم بیش از سال ۱۴۰۲ انجام خواهد شد و ۱۰۰ درصد نیاز کشور از گندم تامین میشود ما دیگر نیازی به واردات گندم نداریم و این خودش صرفهجویی ارزی بزرگی دارد.
وی بیان کرد: سال گذشته که مسئولیت برعهده گرفتم برنج در انبارهای تولید کنندگان در استانهای شمالی انباشته شده بود و از سوی دیگر درسال ۱۴۰۱ حجم بالایی واردات برنج صورت گرفته بود ولی بنده بلافاصله بعد از سفری که به استانهای شمالی داشتم در هیات دولت جلسهای تشکیل دادیم و سطح اعتباری ویژهای برای جمعآوری برنج در نظر گرفتیم. اولویت اول ما خرید برنج شمال است واردات را مدیریت کردیم و حتی امروز اگر امکان وجود داشته باشد صادرات برنج را خواهیم داشت. به هیچ وجه اجازه نمیدهیم که واردات زیادی صورت گیرد که باعث آسیب به تولید شود.
وزیر کشاورزی گفت: اما در بحث گوشت در سال ۱۳۹۹ تا سال ۱۴۰۱ به دلیل مشکلات خشکسالی و عدم حمایتی که از دامداران صورت گرفت آسیب جدی به دامهای مولد صورت گرفت و حتی آنها کشته میشدند. ما برای حمایت از دامداران رفته رفته نهاده مدتدار به آنها تحویل دادیم و اکنون حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن به صورت سه ماهه و ۶ ماهه به دامداران و عشایر نهاده تحویل داده شده است.
نیکبخت در ادامه اظهار کرد: قطع برق چاههای کشاورزی یکی از مشکلات اساسی است که وجود دارد و بنده در نامهای که به رئیس جمهور شهید نوشتم در حال پیگیری این موضوع بودند. روستاییان و کشاورزان آماده هستند که برق منازل و خانههای آنها قطع شود اما برق چاههای کشاورزی قطع نشود. دغدغه بعدی ما تامین سوخت کشاورزی است که از همه بخشها تقاضا داریم در تامین آن به ما کمک کنند.
وی افزود: از دیگر دغدغههای ما تامین ماشینآلات کشاورزی است اکنون ۶۰ هزار تقاضا برای دریافت تراکتور وجود دارد در حالی که تولید داخلی ما کفاف نمیشود. از سویی دیگر ما در تلاش هستیم تا فضای کسب و کار در این حوزه با صدور مجوزها را بهبود بخشیم. تامین سرمایه در گردش برای بخش کشاورزی نیز از دیگر مسائل مهمی است که دنبال میشود.