برخی فعالان و کارشناسان صنعت طیور بر این باورند که این صنعت در ایران اگرچه بزرگ و گسترش یافته است اما توسعه یافته نیست، به عنوان مثال زنجیره آن در استان گلستان که از قطب های تولید مرغ کشور است هنوز کامل نشده و از آنجاییکه این صنعت در گلستان به عنوان یک زنجیره ارزش هم در نظر گرفته شده، نیازمند توجه بیشتر است. ضعیف شدن به واسطه عدم مشارکت در رویدادهای جهانی در این صنعت، مسئله ای است که «سروش خادمیان» دامپزشک بیمارستان طیور مرکز هم بدان اشاره می کند. وی می گوید چنانچه تولیدکنندگان ایرانی خود را با سایر تولیدکنندگان جهان مقایسه نکنند، سهم بازار جهانی را از دست خواهند داد. وی معتقد است متاسفانه به دلیل وجود تحریم، شرکت های خارجی علی رغم اینکه به توانایی و تولیدات مرغوب ایرانی ها اذعان دارند اما تمایلی به همکاری با ما ندارند. مشروح این گفتگو پیش روی شماست.
*حضور در نمایشگاه ها چه میزان در توسعه صنعت طیور موثر است؟
اخیرا شاهد برگزاری نمایشگاه دام و طیور در شهر هانوفر (EuroTier) بودیم، این نمایشگاه هر دو سال یکبار به میزبانی کشور آلمان برگزار می شود.
همچنین در صنعت طیور رویداد های مشابه ای با عنوان ویو( viv ) در کشورهای مختلف برگزار می شود. قرار بر این بود که کشور ایران قطب ویو خاورمیانه باشد و در سال های ۹۳ و ۹۴ هم این ویو در جزیره کیش برگزار شد اما به دلیل بروز مشکلاتی که در ورود تولید کننده ها، شرکت کننده ها و تجار خارجی وجود داشت، این رویداد از ایران گرفته شد.
اکنون این ویو با شکوهمندی تمام هر دو سال یکبار در ابوظبی برگزار می شود و حجم بالایی از تجار و تولید کنندگان در آن شرکت کرده، این فرصتی بود که کشور ما از دست داد.
چرا باید از رویدادی که می تواند در ایران برگزار شود و برای کشور ما انتقال دانش، رونق صنعت، رونق توریست و رونق گردشگری و امکان برقراری ارتباط و حفظ روابط را به همراه داشته باشد، محروم شویم. چنانچه تولید کنندگان در این چنین رویداد ها حاضر نباشند نمی توانند ارتباطات خود را حفظ کنند لذا باید تولید را از این مشکلات مبرا کنیم و اجازه دهیم ورود و خروج انجام شود چراکه این اقدام موجب کیفی شدن تولید و فراهم شدن شرایط صادرات خواهد شد.
حضور تولیدکنندگان ایرانی در نمایشگاه های تخصصی صنعت طیور می تواند کمک شایانی به بهبود شرایط این صنعت کند.
*لازمه حضور صنعت طیور در بازارهای جهانی چیست؟
برای حضور در بازارهای جهانی باید در ابتدا زیرساخت های تولید را مطابق با استاندارد ها ایجاد کنیم در غیر اینصورت نمی توانیم سهم چشم گیری در بازارهای بین المللی داشته باشیم.
شرایط اقتصادی و مشکلات بانکی و سایر مشکلات باعث شده علی رغم اینکه شرکت های خارجی به توانمندی شرکت های ایرانی اذعان دارند اما با ایرانی ها کار نکنند.
در نمایشگاه هانوفر از چندین غرفه جمله «ما با شما کار نمی کنیم» را شنیدیم که این باعث تاسف است.
تولید محصول کیفی و رقابتی زیرساخت جهانی و استاندارد نیاز دارد که این زیرساخت ها باید در شرکت های اصلاح ژنتیک، شرکت های جوجه کشی مدرن دنیا، صنایع و زیرساختهای پرورشی، صنایع کشتارگاهی، قطعه بندی و بسته بندی ایجاد شود.
واضح است در سال های آینده نمی توانیم بدون داشتن زیر ساخت ها با شرکت های مدعی همسایه رقابت کنیم.
فعل تولید بعد سیاسی ندارد، تولیدکنندگان باید بدانند فرایند تولید در بخش صنعت طیور به صورت مستقیم با سلامت جامعه در ارتباط است در نتیجه افزایش کیفیت در این بخش می تواند سلامت را در جامعه ارتقا دهد.
با ارتقا کیفیت در صنعت طیور و بهبود زیرساخت ها می توانیم سهم خوبی از بازارهای جهانی داشته باشیم و در نتیجه تولید ایرانی یک محصول قابل رقابت در جهان باشد.
*آیا ایران پتانسیل حضور در بازار جهانی طیور را دارد؟
پتانسیل تولید گوشت مرغ در کشور ما ۴ میلیون تن است اما به دلیل شرایط نامناسب در فضای تولید، این ظرفیت به خوبی دیده نمی شود و در حال حاضر حدود سه میلیون تن مرغ در کشور تولید می شود.
سرانه مصرف گوشت مرغ در سال ۲۰۱۰، ۱۲ کیلوگرم مرغ بوده است اما پیش بینی می شود این سرانه در سال ۲۰۳۰به ۱۹ کیلوگرم افزایش یابد چرا نباید کشور ما که در این صنعت مدعی است سهمی در این بازار داشته باشد.
بسیاری از شاخص های عملکردی ما در حد جهانی بوده اما با دست بسته و مواد بی کیفیت و همچنین مشکلاتی که در زمینه حوزه دامپزشکی، تغذیه و غیره داریم، نمی توانیم شاهد توسعه در مقیاس جهانی داشته باشیم.
علی رغم اینکه کیفیت دستگاه های داخل کشور در حوزه تجهیزات مرغداری، آشیانه، آب خوری، دان خوری و جوجه کشی قابل قبول است اما مادامی که تولید کننده داخلی خود را با یک تولید کننده سطح اول جهانی مقایسه نکند و وارد رقابت نشود، انحصار به او اجازه نمی دهد وارد بازار جهانی شود.