مهدی غضنفری اگرچه به طور مصداقی نگفته که دقیقا چه کالاهایی در اولویت 10 قرار گرفتهاند اما از صحبتهای پراکنده مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت میتوان فهمید که کالاهایی مانند خودروهای پرمصرف (با حجم بالاتر از 2500 سی.سی)، برخی انواع لوازم خانگی، کیف، کفش، پوشاک، لوازم تزئینی و دکوری جزو کالاهای اولویت 10 طبقهبندی و ثبت سفارش آنها متوقف شده است.
یکی از احتمالهایی که درباره دلیل اعلام نشدن فهرست کالاهای اولویت 10 مطرح است، این است که وزارت صنعت، معدن و تجارت نمیخواهد با اعلام کالاهای موجود در این فهرست باعث ایجاد رانت برای واردکنندگان این دسته از کالاها شود. چرا که به طور طبیعی با اعلام اسامی این کالاها قطعا قیمت آنها در بازار داخلی به شدت افزایش خواهد یافت و این وضعیت سود سرشاری را به جیب واردکنندگان این کالاها روانه خواهد کرد.
با این حال این استدلال دیگر موضوعیت چندانی ندارد، چرا که تاکنون نام تعدادی از اقلام موجود در اولویت 10 اعلام شده و اگر قرار بود جلوگیری از ایجاد رانت بود نام این دسته از کالاها نیز نباید اعلام میشد.
اگرچه وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکنون فهرستی از کالاهای لوکس را منتشر نکرده اما وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم امسال روز ملی صادرات ارزش واردات کالاهای موجود در دو اولویت 9 و 10 را به ترتیب 5.1 و 3.8 میلیارد دلار اعلام کرد. اگرچه هماکنون ثبت سفارش برای برخی کالاهای اولویت 9 امکان پذیر بوده و بین کالاهای موجود در دو اولویت 9 و 10 نیز جابهجاییهایی رخ داده است.
باید در نظر داشت که کلیه ثبت سفارشهای انجام شده تا قبل از اول آذر ماه سال جاری میتوانند تا پایان سال عملیاتی شوند. بنابراین به نظر میرسد دست کم تا پایان سال جاری شاهد واردات کالاهایی که وزارت صنعت، معدن و تجارت آنها را لوکس خوانده، خواهیم بود.
پیش از این نیز گوشی تلفن همراه و رایانه در اولویت 10 قرار داشتند اما به دلیل اعتراضهای مطرح شده درباره نبود تولید داخلی مشابه، این دسته از کالاها از اولویت 10 خارج شده و ثبت سفارش آنها نیز باز شد. ثبت سفارش برخی از لوازم خانگی فاقد تولید داخل مانند انواع تهویهها و کولرهای گازی، انواع دوربینهای عکاسی و لباسشویی غیر خانگی نیز آزاد شده است.
چندی قبل نیز فهرست از 77 قلم کالا که گفته شد واردات آنها به کشور ممنوع میشود منتشر شد. نگاهی به این فهرست نشان میدهد که بخش عمدهای از اقلام موجود در آن نمونه مشابه تولید داخل ندارند.
فهرست 77 قلم کالای ممنوعه وارداتی اگرچه در برخی موارد دارای تولیدات داخلی با کیفیت بالا هستند، اما در برخی موارد نمونه داخلی آنها یا وجود ندارد یا کیفیت آن پایین و غیرقابل مقایسه با نمونه خارجی است.
لوازم بهداشتی، پوشاک، اقلام کشاورزی، لامپ کممصرف، ماهی، گل، مربا، ژله، کولر آبی، آبمیوه و نوشابه، لوازم بهداشتی، حشرهکش، کبریت، چرم، پتو، کفش و موتورسیکلت از جمله کالاهایی هستند که نمونه داخلی آنها وجود دارد و براساس آمار گمرک حجم عمدهای واردات هم ندارند. با این وجود بخشی از این فهرست مربوط به کالاهایی است که نمونه داخلی آنها کیفیت نسبتا پایینتری نسبت به نمونه خارجی دارند که از آن جمله میتوان به لوستر، وسایل آشپزخانه، لوازم آرایشی، لوازمالتحریر و ابزارهای دستی اشاره کرد.
اما بخشی از کالاهای ممنوعه وارداتی مانند کاکائو، قهوه، ساعت مچی، فندک و پیپ، ماشین حساب و میکروفون هم از جمله کالاهایی هستند که عملا نمونه مشابه داخلی ندارند. برخی معتقدند ممنوعیت واردات این نوع کالاها علاوه بر اینکه به افزایش قیمت آنها در داخل دامن میزند، ممکن است قاچاق آنها به کشور را نیز افزایش دهد.
گزارش از خبرنگار ایسنا محمدجواد بهآبادی