تنها یک روز به اربعین حسینی باقی مانده است و مردم خوزستان به رسم دیرینه خود، با طبخ غذای نذری و پخش آن، نذر خود را ادا می‌کنند اما این روزها بازار آشفته برنج برای مردم مشکل ایجاد کرده است.
فروشگاه‌های زنجیره‌ای، تعاونی‌ها و مغازه‌ها خالی از برنج هستند و تنها چند فروشگاه در سطح استان برنج توزیع می‌کنند که این امر سبب شده، مردم پیش از طلوع آفتاب، جلوی این فروشگاه‌ها صف بگیرند.
مردم خوزستان هنوز برای تهیه اقلام اساسی خود به صف می‌ایستند، این در حالی است که خوزستان در بخش تولیدات کشاورزی رتبه سوم کشور را داراست و چندی پیش وزیر کشاورزی در سفر به خوزستان گفته بود: "بخش کشاورزی با وجود همه مشکلات، بالنده و سرحال نیازهای کشور را به خوبی تامین کرده و در هشت ماهه امسال میزان صادرات کشاورزی نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی و ارزشی 15 درصد افزایش یافت".
نذری شله زرد بپزید
عالی‌ترین مقام دولت در خوزستان دلیل این کمبود برنج را هدایت و تشویق مردم به استفاده از تولیدات داخلی و مصرف برنج ایرانی می‌داند و می‌گوید: مردم می‌توانند به جای برنج‌های وارداتی، برنج عنبر بو و دیگر ارقام ایرانی استفاده کنند.
اما این امر بیشتر به جای تشویق مردم به استفاده از برنج ایرانی، اجبار کردن آنان به این امر است. نباید فراموش شود با واردات بی رویه برنج از کشورهایی همچون پاکستان و هند در چند سال اخیر، ذائقه مردم به سمت استفاده از برنج‌های وارداتی هدایت شده و نمی‌توان با حذف ناگهانی این نوع برنج از بازار، فرهنگ استفاده از تولیدات داخلی را نهادینه کرد.
این موضوع سبب شده تا محتکران و سودجویان از نگرانی و کمبود برنج در بازار سوء استفاده کنند که این وضع بر آشفتگی بازار کنونی می‌افزاید و سبب افزایش چشم گیر قیمت برنج شده است.
سید جعفر حجازی، در پاسخ به این سوال که مردم برای پخت غذای نذری خود از کجا باید برنج تهیه کنند می‌گوید: مردم برنج عنبر (شله) بپزند، می‌توانند به پخت شله زرد اکتفا کنند!
استاندار خوزستان در عین حال از تعدیل نرخ برنج در بازار خبر می‌دهد و اظهار می‌کند: خرید توافقی برنج با قیمتی راضی کننده از برنجکاران انجام می‌شود. در حال حاضر نرخ برنج در بازار خوزستان تقریبا بالاست که این موضوع به دلیل شتاب گرفتن قیمت برنج‌های وارداتی به ویژه برنج هندی در استان است.
وی تاکید می‌کند: به منظور تعدیل قیمت برنج در بازار استان و حمایت هر چه بیشتر از برنجکاران خوزستانی باید به صورت توافقی از برنجکاران این محصول خریداری شود.
صف‌های سرد و تاریک
بدریه کاظمی که از ساعت 6 صبح در صف خرید است، می‌گوید: با توجه به اینکه چند روزی برنج نایاب شده بود از ترس اتمام برنج‌های توزیعی مجبوریم در صف بایستیم و برنج مورد نیاز خود را تهیه کنیم.
وی با اشاره به صف‌های مرغی که هنوز مدت زیادی از آن نمی‌گذرد، می‌گوید: متاسفانه نمی‌دانیم چرا هر ازگاهی شاهد نایاب شدن یک کالای اساسی و تشکیل صف‌های طولانی برای خرید آن قلم کالای خاص می‌شویم.
کاظمی می‌گوید: من برای اربعین حسینی نذر دارم و برای تهیه برنج مورد نیاز خود برای مراسم اربعین مجبورم در این صف طولانی قرار گیرم.
وفور برنج در خواب
بسیاری از شهروندان در روزهای گذشته برای خرید برنج به بازار مراجعه کرده و نوع برنج مورد نظر خود را نیافته‌اند؛ این در حالی است که رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خوزستان این موضوع را رد می‌کند و می‌گوید: در بازار کمبود برنج ایرانی نداریم بلکه به وفور برنج یافت می‌شود و مشکلی در تامین این محصول نداریم؛ تنها برنج هندی نداریم که این مشکل به زودی حل می‌شود.
به گفته محمد حسین نظری؛ برنج در شرایط کنونی در بازار خوزستان به وفور یافت می‌شود چرا که در ماه‌های گذشته به اندازه کافی برای تزریق به بازار خریداری شده است. طی ماه‌های اخیر هم برنج وارداتی با هدف فراوانی کالا بین فروشگاه‌های بزرگ سطح شهر، مغازه‌داران و خرده‌فروشان عرضه شده است.
نیاز به واردات؛ هست؟ نیست؟
محمد قاسمی‌نژاد، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان اظهار می‌کند: سالانه بیش از 185 هزار تن برنج در خوزستان تولید می‌شود و سرانه مصرف برنج نیز 45 کیلوگرم است. نیاز مصرف جمعیت 5.4 میلیونی استان 189 هزار تن است و این امر نشان‌دهنده این است که با وجود این میزان تولید نیازی به واردات برنج نیست چون به میزان نیاز تولید می‌شود.
اما «سعید بنی‌تمیم»، یکی از کارشناسان این حوزه اظهار می‌کند: میزان تولید برنج در سال‌جاری بیش از 23 درصد کاهش داشته است. در سال‌جاری با چنین وضعیتی برداشت شلتوک از مزارع برنج خوزستان به 4.2 تن در هر هکتار رسید که نسبت به میزان ایده‌آل در استان با 0.8 تن کاهش مواجه است.
وی ادامه می‌دهد: کاهش برداشت برنج در سال‌جاری می‌تواند در قیمت برنج در کشور تاثیر داشته باشد شاید بیشتر برنج‌هایی که در شرایط کنونی بر سفره‌های مردم حضور دارد وارداتی باشد ولی برخی سودجویان از شرایط سوء استفاده می‌کنند و قیمت‌های این محصول را در بازا بالا و پایین می‌کنند.
حل می‌شود...
مسئولان ارشد استان در پاسخ به نگرانی‌های اخیر مردم در رابطه با کمبود برنج در بازار می‌گویند: «حل می‌شود...».
مسئولان و اعضای اصلی ستاد تنظیم بازار استان هم شنبه آینده را برای حل این مشکل و تعدیل و ساماندهی بازار وعده کرده‌اند. اما علاوه بر واردات برنج و تعدیل قیمت، نیاز به نظارت بیشتری احساس می‌شود، چرا که با نظارت بیشتر عرصه بر سودجویان و محتکران تنگ‌تر می‌شود و بازاری متعادل برای مردم مهیا می‌شود.
گزارش از ایناس عبدالخانی