محمود دانشور کاخکی - کارشناس کشاورزی -اظهار کرد: عمده دلایل بالا بودن ضایعات در بخش کشاورزی اقتصادی نبودن کشاورزی، ناکارآمدی نظام‌های بهره‌برداری حاکم بر بخش کشاورزی، تعدد متولیان بخش آب و خاک و گیاه، نبود ارتباط و انسجام بین سه مولفه نظام تولید، نظام اجرایی و نظام بهره‌برداری و نیز اتکای کشور به اقتصاد تک محصولی نفت است.
وی گفت: اگر این پنج مولفه مورد توجه برنامه‌ریزان قرار گیرد در یک دوره میان مدت پنج ساله می‌توان ضایعات کشاورزی را به حداقل ممکن رساند.
دانشور به بیان راهکارهایی برای جلوگیری از ایجاد ضایعات پرداخت و افزود: به کارگیری متخصصان در بخش کشاورزی و ایجاد تعاونی‌های تولید و بازاریابی نوین محصولات کشاورزی از طریق ترکیبی از متخصصان مختلف علوم و فنون مهندسی کشاورزی و اقتصاد کشاورزی از راهکارهایی است که قطعا به کاهش ضایعات منجر خواهد شد.
این کارشناس کشاورزی تصریح کرد: یکی از مشخصه‌های شناسایی کشورهای توسعه نیافته وجود ضایعات بالا در بخش کشاورزی است.
وی ادامه داد: از ویژگی‌های عمده کشاورزی بر مبنای توسعه، وجود پتانسیل برای ایجاد صنایع جانبی قبل از کشاورزی در تولید نهاده‌ها و بعد از کشاورزی در فرآوری محصولات خام است.
به گفته این کارشناس کشاورزی اگر حجم تولید گندم را 15 میلیون تن در نظر بگیریم و ضایعات آن را 15 درصد، نتیجه می‌گیریم که در این محصول حدود 1.5 میلیون تن ضایعات قبل از تولید داریم. حال به این میزان، ضایعات پس از تولید نان و فرآورده‌های نانی را هم اضافه کنید.
دانشور تصریح کرد: اگر هزینه تولید هر کیلوگرم محصول را محاسبه کنیم، ارقام میلیون تنی ضایعات یک رقم نجومی است؛ در صورتی که اگر از این مقدار استفاده بهینه صورت گیرد و فرآوری شود، ارزش افزوده می‌یابد و نفع زیادی برای کشور خواهد داشت.
وی هدررفت زیاد محصولات کشاورزی را نشان‌دهنده ناکارآمدی سیستم تولید حاکم بر کشاورزی دانست و تاکید کرد: امروزه حتی کشورهایی که مشکل محدودیت منابع آب و زمین ندارند ضایعات را به حد صفر رسانده‌اند به این شکل بهره‌وری منابع و کارآیی اقتصادی بخش کشاورزی را افزایش داده‌اند.
طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی، ضایعات محصولات کشاورزی آفت بزرگی در راستای امنیت غذایی است و با وجود امنیت قابل قبول غذایی در کشور، سالانه 35 درصد از محصولات کشاورزی در فرآیند تولید و عرضه به شکل‌های مختلف به ضایعات تبدیل می‌شوند که این حجم می‌تواند غذای بیش از 15 میلیون نفر جمعیت را تامین کند!
ایسنا