علی اکبر خسروی نژاد، سرپرست پژوهشکده توسعه بازرگانی موسسه مطالعات وپژوهش های بازرگانی اظهار داشت: تنظیم بازار از جمله وظایف مهم دولت و بهخصوص وزارت صنعت، معدن و تجارت به ویژه در حوزه کالاها و خدمات اساسی (مصرفی و نهادهای) است.
وی افزود: انجام اقدامات تنظیم بازار برای یک کالای خاص، مستلزم دستیابی به شناخت صحیح از قلمرو کارکردهای بازار آن کالا برحسب نواحی مختلف جغرافیایی است. همچنین یکی از کالاهای اساسی که همواره در سیاستگذاری تنظیم بازار مورد توجه دولت بوده است، کالای گوشت مرغ است.
خسروی نژاد ادامه داد: البته در این میان یک پرسش پیشرو آن است که آیا اقدامات تنظیم بازار برای کالای گوشت مرغ در سطح کشور باید متمرکز باشد یا غیر متمرکز؟ این سوال در پی خود پرسش دیگری را مطرح می کند که آیا در سطح کشور یک بازار منفرد برای گوشت مرغ وجود دارد؟
وی خاطر نشان کرد: البته برای بررسی این مهم باید رفتار بازارهای استانی گوشت مرغ را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. این رفتار در قالب قیمت گوشت مرغ نمود پیدا میکند. براساس نظریه علم اقتصاد، چنانچه قیمتها در چند بازار استانی همسو بوده و فارغ از نوسانات موردی در یک مسیر حرکت کنند، گوییم که این چند بازار استانی در واقع یک بازار هستند.
این کارشناس حوزه بازار تصریح کرد: نتایج حاصل از بررسیهای انجام شده با دادههای ماهیانه قیمت گوشت مرغ استانهای کشور برای دوره 1383 تا 1391 نشان میدهد که در کل کشور یک بازار واحد برای گوشت مرغ وجود نداشته، بلکه ما با پدیده چند بازاری مواجه هستیم.
سرپرست پژوهشکده توسعه بازرگانی موسسه مطالعات وپژوهش های بازرگانی افزود: بازارهای استانی گوشت مرغ را می توان در پنج خوشه متمایز قرار داد که شامل خوشه اول؛ خراسان‌رضوی، خراسان‌شمالی، گلستان، مازندران، گیلان، اردبیل، قزوین، تهران، سمنان، آذربایجان‌شرقی، و زنجان، خوشه دوم؛ آذربایجان‌غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، همدان، قم، و مرکزی، خوشه سوم: بوشهر، هرمزگان، اصفهان، کهگیلیویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، و خوزستان، خوشه چهارم؛ سیستان و بلوچستان، خراسان‌جنوبی و یزد و خوشه پنجم؛ فارس و کرمان است.
وی گفت: توصیه میشود که دولت از اقدامات تنظیم بازاری کاملاً متمرکز پرهیز کند. همچنین، اقدامات تنظیم بازار برای گوشت مرغ میتواند بهصورت نیمه متمرکز صورت گیرد، یعنی تدوین و اجرای سیاستها در قالب خوشههای پیشنهادی انجام شود و نهایتاً اینکه، هماهنگی میان خوشهها در انجام اقدامات نیمه متمرکز مسلماً ضروری است.
ایلنا