آنها معتقدند در زمان صدور پروانه تولید و بهرهبرداری دامداریها، تعداد دامهایی که در آمار سازمانهای متولی ثبت میشود با آن تعدادی که در دامداری وجود دارد همخوانی ندارند.
مازندران یکی از مناطقی است که موهبت خدادادی در شرایط آب و هوایی مناسب موجب شده تا رغبت برای دامپروری دامهای سبک و سنگین در مازندران نسبت به دیگر مناطق کشور بیشتر باشد.
متأسفانه شرایط مساعدت آب و هوایی نتوانسته بر شرایط نامساعد اقتصادی غلبه کند و این فضای نامطلوب موجب شده تا بسیاری از تولیدکنندگان دامی برنامه ریزی تولید را دستخوش تغییراتی دهند.
یکی از این آشفتگیها نبود آمار درست در حوزه دامهای سبک و سنگین است. بررسیهای میدانی ایسنا مازندران نشان از آن دارد که آمار نهادهایی همچون سازمان جهاد کشاورزی با واقعیت موجود فاصله دارد.
طبق آمارهای به دست آمده از سازمان جهاد کشاورزی مازندران، تعداد دامهای سبک و سنگین نیز در دامداریهای سنتی و صنعتی استان افزایش قابل توجهی داشته است. تعداد دام سنگین شامل گاومیش، اصیل و دورگه در دامداریهای استان سال ۹۶، ۷۶۴ هزار و ۳۶۸ رأس بوده که این مقدار در مقایسه با ۷۴۴ هزار و ۲۱۷ رأس دام سنگین استان در سال ۹۵ نشان از افزایش تعداد این واحدهای دامی میدهد.
در بخش دام سبک گوسفند، بره، بز و برغاله، مازندران در سال ۹۵ دارای ۲ میلیون ۶۹۸ هزار و ۲۸۱ رأس دام سبک بود که این مقدار در سال ۹۶ به ۲ میلیون ۷۴۷ هزار و ۳۶۷ رأس رسید. نکته قابل تأمل اینجاست که سازمان جهاد کشاورزی این آمار را در سال ۹۷ نیز رو به رشد دانسته است.
برخی از کارشناسان آمارهای موجود در مورد تعداد دامهای سبک و سنگین در استان را درست نمیدانند و معتقدند با واقعیت فاصله زیادی دارد. این کارشناسان بیان میکنند در زمان صدور پروانه تولید و بهره برداری دامداریها، مقداری که در آمار سازمانهای متولی ثبت میشود با آن مقداری که در دامداری وجود دارد همخوانی ندارند.
برای مثال دامداری که پروانه تولید دامداری ۳۰ راسی دارد ممکن است در دامداری اش ۱۰ رأس دام داشته باشد اما دستگاه متولی در زمان ارائه آمار از تعداد دام و میزان تقریبی تولید شیر، آمار ۱۰ رأس دام موجود در دامداری را اعلام نمیکند و به سراغ پروانه تولید ۳۰ راسی و محاسبه بر همان مقدار میرود؛ بیشتر تعداد دامهای موجود در دامداریهای استان کمتر از مقداری است که در پروانه تولیدی ثبت شده است.
واقعیتهای موجود نیز در تناقض آشکار با آمارهایی است که سازمانهای دولتی و تشکلهای بخش خصوصی ارائه میدهند و اصلاً معلوم نیست کدامیک آمار درست را میگویند.
سال گذشته دبیر انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران که واحدهای لبنی استان زیر مجموعه این تشکل بخش خصوصی است از کمبود تولید شیر در دامداریهای استان و خلأ ۵۰ درصدی شیر مورد نیاز واحدهای لبنی در استان خبر داده بود که واکنش دامداران استان را به همراه داشت.
الله یار ولیزاده وندچالی، رئیس هیئت مدیره اتحادیه صنعت دامپروری ایران با بیان اینکه دامداران دامهای سبک و سنگین کاهش تولید شیر و گوشت نداشتهاند، اظهار کرد: واحدهای لبنی، شیر را به قیمت مصوب دولتی از دامداران نمی خرند و معامله با آنها جز ضرر فایده دیگری ندارد.
وی بیان کرد: تعداد دام و تولید شیر کاهش نیافته است بلکه دامداران از ارائه شیر به واحدهای لبنی به دلیل قیمت پایین خودداری کرده و آن را به صورت فله به بازار ارائه میدهند.
طبق گفته مسئولان سازمان جهاد کشاورزی مازندران، تولید شیر در تمامی دامداریهای استان در ۹ ماهه سال ۹۷ به بیش از ۵۱۱ هزار تن رسیده است که این مقدار در مدت مشابه سال قبل ۵۰۰ هزار تن بوده است، همچنین میزان شیر تولیدی سال ۹۶ بیش از ۶۲۳ هزار تن بوده که نشان از افزایش تولید شیر در مقایسه با آمار ۶۰۲ هزار تنی آن در سال ۹۵ دارد.
احسان وهاب زاده، کارشناس علوم دامی با بیان اینکه در تأیید تناقض آمارهای نهادهای دولتی و خصوصی با واقعیت موجود از تعداد دامهای اعلام شده مازندران، میتوان یک روز همراه یک دامپزشک به دامداریهای سطح استان سر زد، اظهار کرد: برای مثال وقتی دامپزشکان برای معاینه دامداریهای که پروانه بهره برداری ۱۰۰ راسی دارند وارد دامداریها میشوند در برخی ۵۰ رأس، در برخی دیگر ۳۰ رأس و در برخی نیز ۸۰ رأس دام وجود دارد.
وی افزود: جهاد کشاورزی استان بر اساس پروانه بهره برداری صادر شده، آمار تعداد دام و مقدار تولید شیر را ارائه میدهد، این نشان از عدم تطابق آمار ارائه شده با واقعیت موجود است.
هر چند این آمار نیز برگرفته شده از پروانههای تولید و بهره برداری است که سازمانهای نظام دامپزشکی و مهندسی کشاورزی صادر میکنند و این تشکل خصوصی و نهاد دولتی همتای آن مانند سازمان دامپزشکی، میتوانند آمار بسیاری واقعیتری را ارائه دهند.
گزارش از حسین زحمتکش