۲۷۰ هزار هکتار زمین در ایران مستعد احداث گلخانه با اشتغالزایی ۲.۷ میلیون نفری

رونق بخش کشاورزی امروزه ظرفیت بالایی برای حل مشکلات عمده اقتصادی مردم از جمله بیکاری، رکود و تورم را دارد و یکی از اقتصادی ترین و بهره ور ترین فعالیت های کشاورزی در حال حاضر احداث گلخانه و آبزی پروری است.
 درباره سود آور بودن این فعالیت ها کافی است اشاره شود که بخش زیادی از محصولات گلخانه ای به کشورهای اطراف و دیگر کشور ها از جمله روسیه صادر می شود و با توجه افزایش قیمت ارز، سود سرشاری را نصیب تولید کنندگان کرده است.
این سود آوری در حالی فراهم شده است که این فعالیت ها مورد حمایت دولت است و تسهیلات ارزان قیمت 6 تا 14.5 درصد بانکی  دریافت می کنند. در صورتی که گلخانه ها و فعالیت های آبزی پروری در فضای شهرک های کشاورزی ایجاد شوند، اراضی ارزان قیمتی نیز در اختیار کشاورزان قرار می گیرد.
از آنجا که محصولات گلخانه ای را می توان  بر اساس نیاز بازارهای هدف در کشورهای دیگر تولید کرد، ممنوعتی برای صادرات ندارد و مشمول طرحهای تنظیم بازار دولت نیستند. 
تولید در فضای گلخانه ای یا کشت به اصطلاح عمودی، حجم زیادی از منابع آب کشور را نیز مصرف نمی کند زیرا بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط وزارت جهاد کشاورزی میزان مصرف آب در هر هکتار گلخانه مدرن کمتر از یک دهم آب مصرف شده در فضای باز مزرعه است و عملکرد تولید نیز تا 10 برابر افزایش می یابد.
270 هزار هکتار زمین در ایران مستعد گلخانه
علی اشرف منصوری مدیرعامل و رییس هیئت مدیره شرکت شهرک های کشاورزی  اظهار کرد: در شهرک های کشاورزی می توان در سه حوزه فعالیت گلخانه ای، آبزی پروی و دام و طیور فعالیت کرد اما تمرکز این شرکت بیشتر در حوزه های گلخانه ها و آبزی پروری است.
وی  افزود: برای ایجاد شهرک های کشاورزی، در کل کشور مطالعه و استعدادیابی شد و بر این اساس بیش از 270 هزار هکتار از اراضی کشور مستعد ایجاد گلخانه شناخته شد.
منصوری گفت: تا به امروز 6500 هکتار از این اراضی رسما به  سرمایه گذاران به صورت اجاره به شرط تملیک واگذار شده است؛ اکثر این واگذاری ها در سال 97 و 98 بوده است به طوری که مجموع این رقم در سال های قبل کمتر از 600 هکتار بوده است. این  افزایش سطح نشان می دهد که شرایط برای متقاضیان آسان شده است و از طرفی مردم شرایط فعالیت در حوزه شیلات و گلخانه را اقتصادی دیدند و از این طرح ها استقبال کردند.
وی یا آورد شد که از 6500 هکتار واگذار شده،  هزار و 200 هکتار در حال تولید و ساخت واحدها  و مابقی نیز در حال اجرای زیر ساخت هستند.
مشکل انتقال آب، برق و گاز به شهرک‌ها؛ وزارتخانه های نیرو و نفت همکاری کنند
مدیرعامل شرکت شهرک های کشاورزی با بیان اینکه هر شهرک برای ایجاد، نیازمند خدمات آب، برق و گاز است که اگر آنها تامین نشود امکان فعالیت  کشاورزی  اقتصادی وجود ندارد گفت: باید توجه داشت که ارائه این خدمات تحت کنترل وزارتخانه های نیرو و نفت است و وزارت جهاد کشاورزی اختیاری در این ارتباط ندارد و لازم است این وزارتخانه ها برای اجرای طرح های مذکور در راستای سیاست های کلان کشور و اجرای برنامه های  اقتصادی  همکاری و تعجیل داشته باشند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر برای صدور مجوز و انتقال آب، برق و گاز  به شهرک ها با مشکلاتی عمده ای مواجه هستیم امیدارویم با توجه به درک شرایط کشور و  اهمیت نام گذاری سال رونق تولید، این دستگاه ها همکاری بیشتری با وزارت جهاد کشاورزی و شرکت شهرک های کشاورزی داشته باشند.
منصوری گفت: درقانون  تنظیم بخشی از  مقررات دولت (2) به طور صریح  اشاره شده است که این دستگاه ها مکلف هستند خدمات مورد نیاز را تا درب شهرک های کشاورزی و صنعتی تامین کنند و سازمان برنامه و بودجه نیز باید منابع مالی مورد نیاز برای ایجاد زیر ساخت شهرک های کشاورزی را تامین کند اما در مقام عمل این همکاری بصورت گسترده و  براساس ظرفیت های بوجود آمده  برای ایجاد شهرک های کشاورزی  وجود ندارد.  
وی اظهار داشت: در صورتی که دستگاه های ذی ربط همکاری لازم را داشته باشند در شهرک های کشاورزی می توانیم رونق اساسی را در بخش تولید و اشتغال ایجاد کنیم کما اینکه اکنون بخشی از این ظرفیت ها شکوفا شده است.
صدور یک روزه مجوزها در شهرک های کشاورزی
منصوری با بیان اینکه فرآیند صدور مجوزها در شهرک های کشاورزی کوتاه شده است گفت: متقاضیان فعالیت، در شهرک های کشاورزی نیازی به مجوز از  سازمان نظام مهندسی و انجام هزینه برای این امر ندارند و در صورت ارایه مدارک مورد نیاز در عرض یک روز می‌توانند، مجوزها را دریافت کنند، زیرا ما از قبل تمام استعلام های لازم را برای ایجاد شهرکها دریافت کرده ایم.
 رییس هیئت مدیره شرکت شهرک های کشاورزی گفت: مجوز عمده شهرک های کشاورزی در یک سال اخیر صادر شده وعمدتا  وارد فرآیند ساخت شده اند درحالی که پیش از این تعداد شهرک های کشاورزی محدود بوده است.
منصوری ادامه داد: بر اساس بررسی های انجام شده هیچ فعالیتی در حوزه کشاورزی به اندازه  واحد های گلخانه ای بهره وری در مصرف آب ندارد و اقتصادی نیست، به طوری که در فضای باز با یک لیر برثانیه آب، در هر هکتار به طور میانگین 30 تا 35 تن خیار تولید می شود در حالی که  فضای گلخانه ای با یک لیر برثانیه آب، در هر هکتار 700 تا 800  تن و در مواردی بیشتر خیار تولید خواهد شد.
10 نفر اشتغال در هر هکتار
وی تصریح کرد:  با احداث گلخانه و ایجاد صنایع پیشین و پسین اشتغال زیادی در این شهرک ها ایجاد می شود به طوری که در این شهرک ها به ازای هر هکتار 10 نفر اشتغالزایی مستقیم و به همین میزان اشتعال غیر مستقیم  ایجاد می شود؛ اگر نگران اشتغال در استانها هستیم باید به فعالیت های گلخانه ای و آبزی پروری بیشتر بپردازیم.
منصوری با بیان اینکه محصولات تولید شده در فضای گلخانه بازار پسندی بالایی در داخل و خارج کشور دارند گفت:  این محصولات ماندگاری، کیفیت بالا و قابلیت تولید درخارج از فصل دارند، این امر شرایط تجارت آنها را آسان کرده است.
کشت عمودی محصولات کشاورزی
مدیرعامل شرکت شهرک های کشاورزی ادامه داد: در حال حاضر 450 هزار هکتار از اراضی کشور زیر کشت سبزی و صیفی در فضای باز(مزرعه)  است که آب بری بالایی نیز دارند اما بر اساس برنامه های وزارت جهاد کشاورزی باید به فضای گلخانه ای منتقل شوند؛ با این کار می  توان  سبزی کاشته شده در فضای باز را در کمتر از 10 درصد سطح موجود در فضای متراکم تولید نمود.
 وی با بیان اینکه در شهرک های کشاورزی تمام زنجیره های تولید در نظر گرفته شده گفت: فرآیند بسته بندی، سردخانه، تامین نهادهها و بازرگانی در شهرک ها دیده شده است.
فعالیت های آبزی پروی در شهرک های کشاورزی
مدیرعامل شرکت شهرک های کشاورزی گفت: بیشتر تمرکز این شهرک های کشاورزی در حوزه آبزی پروری، فعالیت برای پرورش ماهی در قفس در دریا و تولید ماهی و میگو در سواحل خلیج فارس و دریای خزر است.
وی افزود: به طور مثال یکی از این شهرک ها در هرمزگان به تولید میگو با 13 هزار هکتار عرصه اختصاص یافته است و معادل کل تولید میگوی کشور را باز تولید خواهد کرد.  
منصوری در پاسخ به اینکه کسانی که در شهرک های کشاورزی فعالیت می کنند چه شرایطی باید داشته باشند گفت: جذب سرمایه گذاران در شهرک های کشاورزی برای گلخانه، آبزان و دام و طیور بر اساس فراخوان های صورت گرفته، انجام می شود و اهلیت این افراد از لحاظ توان مالی و شرایط فنی تولید،مورد بررسی قرار می گیرد.
وی افزود: بعد از اینکه اهلیت افراد مورد تایید قرار گرفت، اراضی به صورت اجاره به شرط تملیک سه ساله، به افراد واگذار می شود و بعد از اینکه طرح به بهره برداری رسید، معمولا سند مالکیت به نام متقاضی صادر خواهد شد.
منصوری با بیان اینکه قیمت اراضی که به سرمایه گذاران واگذار  می شود قیمت مقرون بصرفه ای دارند خاطرنشان کرد:در صورتی که کسی به تعهدات خود عمل نکرد عرصه وی یک روزه خلع ید می شود و اجازه تغییر کاربری و تخلف به افراد در شهرک های کشاورزی داده نمی شود.
وی افزود: در این طرح ها علاوه برتامین  اراضی، تسهیلات دیگری نیز نظیر انجام  مطالعات و طراحی و تسهیلاتی بانکی ارزان قیمت در اخیار سرمایه گذاران قرار می گیرد.
ارائه تسهلات بانکی ارزان قیمت
منصوری اظهار کرد: تسهیلات بانکی تامین شده از محل تبصره 18 قانون بودجه ،برای سرمایه گذاران در مناطق کمتر برخوردار 6 درصد و در مناطق برخوردار 9 درصد است و همچنین از محل صندوق توسعه ملی تسهیلات 12 درصدی برای مناطق کمتر برخوردار و برای مناطق برخودار 14.5 درصد در نظر گرفته شده است.
مدیرعامل شرکت شهرک های کشاورزی گفت:تسهیلات بر اساس نوع طرح ارائه می شود و سقفی برای ارائه تسهیلات وجود ندارد اما  افراد متقاضی نیز در اجرای طرح های تولیدی باید 20 درصد آورده داشته باشند.
وی در پاسخ به اینکه سرمایه گذاران خرد نیز می توانند در شهرک های کشاورزی فعالیت داشته باشند گفت: در شهرک های کشاورزی هیچ محدودیتی برای سرمایه گذاران مختلف نداریم به طوری که در برخی از طرح های افراد با 150 میلیون تومان آورده اولیه، فعالیت خود را شروع کرده اند و مابقی آن را تسهیلات بانکی ارزان قیمت دریافت کرده اند.
منصوری اظهار داشت: فارغ التحصیلان کشاورزی برای واگذاری طرح های در اولویت هستند و واگذاری این طرحها به سرمایه گذاران دیگر نیز در واقع فراهم نمودن زمینه برای اشتعال فارغ التصیلان مرتبط خواهد بود.