در حالی که بسیاری از تولیدکنندگان سیب‌زمینی در دشت اردبیل از کمبود منابع آب و نرسیدن این منبع ارزشمند به مزارع، دادشان به آسمان بلند شده برداشت سیب زمینی آن هم به شکل زودهنگام در برخی از مناطق استان اردبیل وضعیت متفاوتی را در پایتخت سیب زمینی ایران رقم زده است.
یکی از کشاورزان با بیان این‌که مظلوم‌ترین قشر در عرصه تولید، زارعین و کشاورزان هستند که در حال حاضر به بقیه یارانه می‌دهند، اظهار کرد: زمانی که قیمت سیب زمینی بالا می‌رود داد همه بلند می‌شود، در حالی که سال‌های سال بود که ما سیب زمینی را به نرخ پفک نمکی می‌فروختیم اما صدای هیچ‌کس بلند نمی‌شد.
مهرور دیجوجین خاطرنشان کرد: کلزایی که امروز جهاد کشاورزی کاشت آن را تبلیغ می‌کند بیشتر از سیب زمینی آب‌بری دارد ولی معلوم نیست به چه دلیلی به جای سیب زمینی به عنوان محصول استراتژیک تبلیغ کاشت آن می‌شود؟
وی با اشاره به این‌که اکثر کشاورزان، بدهکار بانک کشاورزی و یا توزیع کنندگان بذر و سموم هستند، تصریح کرد: اگر در همین دشت اردبیل طی چند روز آینده آبی به مزارع سیب زمینی نرسد همه محصول از بین خواهد رفت و آن وقت است که باید سیب زمینی را 15 تا 20 هزار تومان خرید.
مهرور گفت: عده‌ای نمی‌خواهند مشکلات کشاورزان را با تمام وجود باور کنند، و امروز باید به صراحت گفت که کشاورزان مظلوم‌ترین و بلاصاحب‌ترین قشر در جامعه هستند که هیچ حامی‌ای ندارند.
یکی دیگر از زارعین گرجانی اظهار کرد: چه ضرورتی دارد در کنار پرداخت آب‌بها بخواهند از ما حق مشارکت نیز بگیرند، در حالی که وضعیت کشت و زرع ما اصلا مناسب نبوده و شرکت آب منطقه‌ای سعی دارد به زور هم که شده خواسته‌های خود را اعمال کند.
نقی‌پور ادامه داد: زمانی که ما با مدیریت آب اردبیل قرارداد بستیم به ما وعده تامین آب چهار تا پنج نوبتی را تا مرداد ماه داده بودند اما به یکباره اعلام کردند که در اوج عمل‌آوری محصول آبی نمی‌دهند که این خود بزرگترین فاجعه را در دشت اردبیل و در تولید سیب زمینی رقم خواهد زد.
وی بیان کرد: همه کشاورزان خواستار تامین یک نوبت آب هستند که فرماندار اردبیل و مسئولان امر قول دادند تا حداقل یک نوبت آب را به مزارع دشت اردبیل برسانند تا مشکلی از این بابت متوجه کشاورزان نشود.
یکی دیگر از زارعین دشت اردبیل به راه‌اندازی سیستم‌های نوین آبیاری در برخی از مناطق اشاره و اظهار کرد: مشکلی که در این زمینه وجود دارد عدم نگهداری تاسیسات است که به معنای واقعی خسارات جبران‌ناپذیری را به کشاورزان تحمیل کرده است.
ابراهیم قربان‌پور خاطرنشان کرد: ما به دلیل ممنوعیت برداشت در دشت اردبیل نمی‌توانیم از آب چاه‌ها استفاده کنیم، در حالی که در برخی از مناطق نظیر نیار به دلیل موجود بودن این شرایط برداشت زودهنگام سیب زمینی شروع شده و کشاورزان سعی می‌کنند این برداشت را به منظور وضعیت بازار انجام دهند.
کشاورزان در پرداخت بهای آب مصرفی قصور می‌کنند
اما یکی از مسئولان شرکت آب منطقه‌ای اردبیل نیز با اشاره به محدودیت توزیع آب از سد یامچی به مزارع دشت اردبیل اظهار کرد: به دلیل وضعیت جوی و شرایط اقلیمی ما امسال اولویت توزیع را به شرب اختصاص دادیم و به معنای واقعی نمی‌توانیم آبی را از این به بعد در اختیار کشاورزان دشت اردبیل قرار دهیم.
عیسی‌لو بیان کرد: ما از کشاورزان خواسته‌ایم تا در کنار توجه به تغییر الگوهای کشت، زراعت خود را از بهاره به پائیز تغییر دهند، چرا که ما به مرحله‌ای از ذخایر آبی رسیده‌ایم که امکان توزیع این منابع در بخش کشاورزی وجود ندارد.
وی گفت: ما در حال حاضر باید ذخیره 24 میلیون مترمکعبی آب را در پشت سد یامچی در دو ماه باقیمانده از فصل زراعی با اولویت شرب تخصیص دهیم و در این شرایط سخت نمی‌توان بیش از این به سمت تامین منابع آب در بخش کشاورزی رفت.
اجازه نمی‌دهیم کشاورزان در تولید سیب زمینی متضرر شوند
فرماندار اردبیل گفت: با تامین یک نوبت آب برای مزارع سیب زمینی در روزهای آینده اجازه نخواهیم داد تا تولیدکنندگان این محصول استراتژیک متضرر شوند.
جواد زنجانی در جلسه شورای حفاظت منابع آب اردبیل اظهار کرد: با توجه به وضعیتی که در حوزه ذخیره منابع آب در پشت سدها داریم و اولویت تامین آب شرب، با همکاری مسئولان استانی و شهرستانی و کمک مدیریت امور آب و همراهی کشاورزان یک نوبت آب به مزارع سیب زمینی تا چند روز آینده اختصاص می‌یابد.
وی خاطرنشان کرد: باید از سال زراعی آینده و با سیاستی که جهادکشاورزی و شرکت آب منطقه‌ای اعمال خواهند کرد کشاورزان کشت و زرع خود را متناسب با منابع کم آب انجام دهند تا در زمان گل‌دهی و عمل‌آوری محصول با مشکلی روبرو نشوند.
فرماندار اردبیل ادامه داد: وضعیت اقتصادی بازار و نیاز مردم ایجاب می‌کند تا ما جلوی خسارت کشاورزان را با تامین آب بگیریم ولی همچنان انتظار داریم بهینه مصرف آب در بخش‌های کشاورزی، شرب و صنعت اتفاق بیفتد.
زنجانی بیان کرد: به دلایل مختلف از جمله تغییر اقلیم بارش‌های کم نزولات جوی، استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی به ویژه در بخش کشاورزی یک شرایط هشدار را در مصرف آب برای ما رقم زده که باید به دور از بخشنامه‌ها و ابلاغیه‌ها همه دست به دست هم دهیم تا مصرف آب به درستی انجام شده چرا که اگر این کار را انجام ندهیم قطعا در آینده نزدیک حتی آب شرب سهمیه‌بندی و جیره‌بندی خواهد شد.
وی افزود: ضرورت دارد در یک اقدام عقلانی و منطقی به سمت رعایت الگوهای کشت صحیح و مصرف درست آب در بخش شرب حرکت کنیم و نیازی نیست برای خوشایند کسی حر‌ف‌های تزئینی و نمایشی بزنیم و یا بخواهیم واقعیت‌ها را انکار کنیم.
فرماندار اردبیل از کار کشاورزی به عنوان یک کار اثربخش و حلال در کسب رزق و روزی پاک الهی یاد کرد و گفت: کمتر از 7 تا 8 درصد مصرف آب اردبیل در حوزه شرب و صنعت است و بیش از 92 درصد منابع آب در دشت اردبیل صرف کشت و زرع می‌شود که ما باید با یک صرفه‌جوئی منطقی و مدیریت منابع آب به سمتی حرکت کنیم تا در همه حوزه‌ها دچار بحران نشویم.
زنجانی به انبوه تولید هندوانه به عنوان آب مجازی اشاره و تصریح کرد: چه نیازی است که ما 200 لیتر در تولید هندوانه آب مصرف کنیم و در نهایت با برداشت محصول بخواهیم آن را 300 تومان بفروشیم در حالی که این ظلم بزرگی است که باید مسئولان امر جلوی کشت بی‌رویه این محصول آب‌بر را بگیرند.
وی به وضعیت نامطلوب سفره‌های زیرزمینی نیز اشاره و اظهار کرد: سالانه 80 میلیون مترمکعب آب در پشت سد یامچی ذخیره می‌شود که 39 میلیون مترمکعب آن صرف شرب و مابقی در بخش کشاورزی و صنعت مصرف می‌شود که ضرورت دارد درر مناطق روستایی از منابع آب جاری نیز به بهترین شکل استفاده شود.
رئیس شورای اداری شهرستان اردبیل گفت: در مرکز استان ما باید آب 600 هزار نفر، 300 واحد صنعتی و ده‌ها کشاورز سیب‌زمینی کار را تامین کنیم در حالی که تخصیص آب در مرکز استان پائین است و سال‌هاست صحبت انتقال آب از حوزه‌های مختلف مطرح شده اما به نتیجه نرسیده است.
زنجانی به انتقال آب از قزل اوزن و احداث سد پیرتقی به عنوان یک برنامه بلندمدت اشاره و خاطرنشان کرد: این انتقال سال‌ها طول می‌کشد و بهتر است ما نقد را به نسیه نفروشیم.
نرخ خرید تضمینی سیب زمینی اعلام نشده است
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان اردبیل سطح زیر کشت سیب زمینی را همچون سال‌های گذشته وسیع و گسترده اعلام کرد و گفت: پیش‌بینی می‌کنیم 750 هزار تن برداشت محصول را از مزارع سیب زمینی در اواسط شهریور ماه در اردبیل شاهد باشیم.
خلیل نیکشاد اظهار کرد: در حال حاضر مزارع سیب زمینی استان از شادابی، سرحالی و سلامت نسبی برخوردار است و از نظر گل‌دهی و غده‌زایی همه مزارع وضعیت خوبی را تجربه می‌کنند و با یک نوبت آبیاری این وضعیت به شرایط مطلوب‌تری نیز خواهد رسید.
وی تصریح کرد: سیب زمینی کشت شده در این استان پائیزه است و قطعا ورود آن به تنظیم بازار و تعدیل قیمت‌ها کمک خواهد کرد به طوری که از انبارمانی و کیفیت مناسب نیز برخوردار است.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان اردبیل ادامه داد: هر چند برداشت سیب زمینی به صورت محدود از اوایل مردادماه آغاز شده اما عمده سیب زمینی دشت اردبیل از نیمه دوم شهریور برداشت شده و وارد بازار خواهد شد.
نیکشاد در مورد نرخ‌گذاری این محصول نیز بیان کرد: قیمت تضمینی سیب زمینی هنوز اعلام نشده ولی به نظر می‌رسد عرضه و تقاضا قیمت بازار را تعیین خواهد کرد.
وی در مورد صادرات این محصول و تصمیم‌گیری ملی در این زمینه اظهار کرد: وزارتخانه با هماهنگی ستاد تنظیم بازار در این زمینه تصمیم‌گیری خواهد کرد تا در صورت اعلام مازاد تولید و مصرف صادر شود.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان اردبیل اضافه کرد: مصرف استان اعم از خوراکی و صنایع تبدیلی 180 هزار تن است و ما 500 هزار تن مازاد تولید داریم که با اولویت تامین نیاز داخلی و در صورت صلاحدید مسئولان امکان صادرات آن نیز فراهم می‌آید.
نیکشاد به کیفیت بالای سیب زمینی دشت اردبیل اشاره و خاطرنشان کرد: بدون تعصب باید گفت؛ کیفیت سیب زمینی اردبیل در سطح فراملی است و دارای گوشت زرد و ماده خشک بالاست که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد که این کیفیت بالا به دلیل اقلیم و آب و هوا و هم‌چنین سلامت خاک است که سبب شده عوامل خسارت‌زا کاهش یابد.
وی ادامه داد: سیب زمینی تولید شده در دشت اردبیل از نظر کیفیت ممتاز و یک سر و گردن از تولیدات سایر استان‌ها بالاتر است و مشتریان بیشماری نیز دارد.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان اردبیل به کشت پائیزه این محصول نیز اشاره کرد و گفت: ما به صورت محدود و در 6 هزار هکتار کشت پائیزه سیب زمینی را در کنار کاشت نشائی چغندر و ذرت انجام دادیم و در این چهار سال نتایجی به دست آمده که می‌توانیم از آن در راستای تغییر کشت سیب زمینی نیز به صورت محدود در دشت اردبیل استفاده کنیم.