از مهمترین خطراتی که این سال گذشته به خصوص اقتصاد کشاورزی استانهای جنوبی کشور از جمله استان هرمزگان را مورد هدف قرار داد هجوم ملخ های صحرایی بود که با پرواز در آسمان خسارتهای بسیاری بر روی زمین به خصوص برای کشاورزان برجای گذاشتهاند.
اواخر دیماه سال ۹۷ بود که سازمان خوار بار و کشاورزی ملل متحد (فائو) نسبت به هجوم ملخ های صحرایی به ایران هشدار داد و اوایل بهمن ماه این سال نیز بود که این ملخها از صحرای آفریقا، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت، عمان و قطر راهی استانهای جنوبی از جمله هرمزگان شدند.
بهمن امسال نخستین گروه ملخ صحرایی (دریایی) در سواحل روستای نخیلو در شهرستان بندرلنگه مشاهده شد که با اقدام به موقع جهاد کشاورزی سم پاشی و نابود شدند.
دومین گزارش از ورود این آفت به هرمزگان دوم اسفند ماه ۹۷ از بخش سندرک میناب واقع در شرق این استان ( در فاصله ۴۵۰کیلومتری از کانون اول در بندرلنگه) دریافت شد که نشان میدهد ملخهای صحرایی با عبور از کشور عمان، دریای عمان و سواحل مکران وارد خاک ما شدهاند.
۹ باند فرودگاه در اختیار اکیپ مبارزه هوایی قرار گرفت
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان هرمزگان با بیان اینکه در شش ماه گذشته اقداماتی که برای کنترل این آفت در سطح استان انجام شد در ۴۰ سال گذشته کم نظیر بوده است، اظهارداشت: ردیابی و مبارزه با ملخ صحرایی در ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار هکتار از اراضی استان هرمزگان انجام شد که از این میزان در سطح ۱۴۵ هزار هکتار عملیات شیمیایی در ۲مرحله ملخ بالغ و پوره آفت ملخ انجام پذیرفت.
علی باقرزادههمایی روز چهارشنبه در گفت و گوی اختصاصی با ایرنا ادامه داد: در ابتدای هجوم ملخ ستاد بحران در استان و در سطح شهرستانها تشکیل و هماهنگی های لازم با مدیریت بحران در خصوص همکاری در ردیابی و کنترل ملخ صحرایی به تمامی فرمانداران، ارگانها و سازمانها، عوامل امنیتی و انتظامی انجام شد.
وی افزود: در این مدت هماهنگیهای لازم برای پیشگیری و مقابله با تهدیدهای زیستی برگزار شد و اعتبار اولیه ۳۵ میلیارد ریال در اختیار سازمان جهاد کشاورزی و حفظ نباتات قرار گرفت.
رییس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان گفت: مکاتباتی با اداره کل فرودگاههای استان در رابطه با در اختیار گذاشتن باند فرودگاه در سطح استان جهت بکارگیری هواپیماهای سمپاش و تهیه بنزین و روغن مورد نیاز آن ها برای انجام عملیات سمپاشی هوایی انجام شد.
باقرزادههمایی اظهارداشت: در این راستا ۹ باند فرودگاه در سطح استان مرمت، بازسازی و ساخته شد و در اختیار اکیپ مبارزه هوایی قرار گرفت.
به گفته وی، برای مبارزه با ملخ صحرایی ۲۳۰ نفر از پرسنل سازمان جهاد کشاورزی با بکارگیری بیش از ۸۰ دستگاه انواع خودروهای در عملیات ردیابی و مبارزه با هجوم دستجات ملخ و جذب مشارکت مردمی برای کنترل هجوم ملخها و استفاده از توان کشاورزان استان و نیروهای بسیج مردمی که ۳۴۰ نفر به همراه ۱۲ دستگاه خودرو از طریق مدیریت بحران استانداری درگیر مبارزه و ردیابی بودند.
این مسوول اظهار داشت: در ادامه روند مبارزه ۱۰ میلیارد ریال جهت برنامه ریزی ردیابی و مبارزه با هجوم دستجهای ملخهای صحرایی از محل اعتبارات استانی تامین و در اختیار اکیپهای ردیابی در سطح استان قرار گرفت.
خسارت میلیاردی ملخ در هرمزگان
رییس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان بیان داشت: تامین ۱۴خودروهای کمک دارجهت نصب دستگاه ULV و تامین ۳ فروند هواپیمای سمپاش برای انجام عملیات مبارزه صورت گرفت.
وی اظهارداشت: در راستای حفظ سلامت نیروهای درگیر مبارزه و ردیابی با ملخها، دورههای آموزشی کنترل کیفیت سموم و ردیابی و مبارزه برای تمام پرسنل درگیر برگزار شد که در این مهم نیز با همکاری سپاه امام سجاد(ع) تجهیزات ضد شیمیایی نیز بهصورت امانی در اختیار جهاد کشاورزی استان قرار گرفت.
باقرزادههمایی افزود: همچنین به جهت اهمیت موضوع و افزایش آمادگی بیشتر برای تهدیدات بعدی طرح توجیهی آمادگاه ملخ به سازمان حفظ نباتات کشور و تخصیص زمین مورد نیاز در استان هرمزگان در نوار ساحلی نیز ارائه شد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان گفت: در ادامه مبارزه در ابتدای سال جاری درخواست ۵۰ میلیارد ریال اعتبار داشتیم که از طریق سازمان برنامه و بودجه محقق شد و تجهیزات جدید از این طریق تامین و تحویل اکیپ های مبارزه شد.
وی در خصوص میزان هزینه کردها نیز با یادآوی این مطلب که افزون بر ۶۰ میلیارد ریال برای مبارزه با ملخ صحرایی در استان هزینه شده است، ابراز داشت: از این میزان ۲۰ میلیارد ریال برای تامین هزینههای جاری شامل سوخت، کرایه خودرو، حمل و نقل و پشتیبانی تیم های ردیابی و ۴۰ میلیارد ریال نیز برای تامین آفتکشهای مورد نیاز و حدود ۵ میلیارد ریال نیز برای تامین سوخت و روغن هواپیما هزینه شد.
احداث آمادگاه ملخ ۸۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد
به گفته باقرزادههمایی، از مجموع کل هزینهها ۳۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی و ملی و ۳۵ میلیارد ریال باقیمانده نیز دیون ایجاد شده نیازمند تامین اعتبار از محل منابع ملی و استانی است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان در پایان ضمن قدردانی از همکاری کشاورزان و ارتباط دوسویه و همکاری رسانهها احداث و تجهیز آمادگاه ملخ و استقرار آن در هرمزگان را بسیار ضروری دانست و اظهارداشت: برای تامین این آمادگاه حدود ۸۰ میلیارد ریال اعتبار لازم است که امیدواریم با مساعدت استاندار استان و وزارت جهاد کشاورزی این مهم تحقق یابد.
ملخهای صحرایی که بومی کشور عربستان هستند به علت نبود بارش و غذای کافی به مناطق مختلف از جمله یمن، عمان و ایران (از طریق آبهای خلیج فارس) مهاجرت کردهاند که سازمان فائو هشدار مهاجرت آنها را از قبل به تعدادی از کشورها داده بود.
ملخهای صحرایی به نسبت بزرگتر از سایر گونههای ملخ هستند و جسم قوی و طول متوسط ۴۵ تا ۵۵ میلیمتری دارند.
بال آنها شفاف بوده و دارای لکههای تیره است، اما زمانی که زمینه برای جفتگیری آنها مساعد میشود رنگ شان به زرد روشن تغییر میکند و وطن اصلی این نوع ملخها مناطق بیابانی در قاره آفریقاست و به آن «ملخ صحرایی» نیز میگویند.
جمعیت هر دسته ملخ صحرایی مهاجر بین ۲۵۰ تا ۳۵۰ میلیون عدد اعلام شده و با توجه به اینکه هر یک از آنها ۸۵ تا ۹۰ عدد تخم میگذارد.
در بعضی سالها ملخ مهاجر ممکن است در کشورهای مورد حمله حدود ۳۰ میلیون کیلومتر مربع را بپوشاند و نواحی تخم ریزی آن به ۱۳ میلیون کیلومتر مربع برسد و در صورت مبارزه نکردن اصولی با این موجود مخرب تنها جمعیت یکی از دستههای آن با گذراندن دوره سه هفتگی تکاملی (از پورگی تا بلوغ) به چند میلیارد میرسد.
ملخهای صحرایی در مسیر عبور خود با تغذیه از سبزینههای مختلف از جمله جنگلها، باغهای میوه، علوفه، غلات، صیفی، مراتع و حتی علفهای هرز، آنها را از بین میبرند و باعث بروز مشکلات بسیاری برای بهره برداران میشوند.
از سویی مبارزه نکردن با این ملخها باعث زیاد شدن آنها و در نتیجه از بین رفتن محصول مزارع و حتی شاخه های تازه جوانه زده در فصل بهار میشوند.
وسعت زمین های کشاورزی استان هرمزگان ۲۵۹ هزار هکتار با تولید سالانه دو میلیون و ۳۰۰ هزارتن محصول زراعی و باغی اعلام شده که بیشترین آن به میزان یک میلیون و ۶۵۰ هزار تن شامل سبزی و صیفی خارج از فصل است.